Απ’ όλες τις στιγμές του πολέμου που ξεκίνησε στην Ουκρανία πριν από ενάμιση περίπου μήνα, η Μπούκα είναι αυτή που προκάλεσε τον μεγαλύτερο αποτροπιασμό και σοκ στην παγκόσμια κοινότητα. Το οπτικό υλικό με νεκρούς αμάχους έκανε τον γύρο του κόσμου προκαλώντας ανατριχίλα. Όπως ίσως ήταν αναμενόμενο, η Ρωσία αρνήθηκε πλήρως ακόμα και το ίδιο το συμβάν, ισχυριζόμενη πως οι φωτογραφίες και οι μαρτυρίες είναι ψεύδη της ουκρανικής και της δυτικής προπαγάνδας με στόχο τη δυσφήμιση της Ρωσίας.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής γραμματέας του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας Ντμίτρι Μεντβέντεφ: «Αυτά είναι ψεύδη που ωρίμασαν στην κυνική φαντασία της ουκρανικής προπαγάνδας. {…} Η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες είναι οι σεναριογράφοι και οι σκηνοθέτες και το Κίεβο οι ηθοποιοί. Δεν υπάρχουν γεγονότα, μόνο ψέματα».
Ο δήμαρχος της Μπούκα όμως, Ανατόλι Φεντόρουκ σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera ήταν ξεκάθαρος: «Οι δημότες μου πυροβολήθηκαν για διασκέδαση ή από θυμό. Οι Ρώσοι πυροβολούσαν ό,τι κινούνταν: περαστικούς, ανθρώπους σε ποδήλατα, αυτοκίνητα με το σήμα ‘παιδιά’ {….} Τμήματα της πόλης είχαν μετατραπεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης χωρίς τρόφιμα, ούτε νερό και οποιοσδήποτε τολμούσε να βγει εκεί έξω για να ψάξει για τροφή πυροβολούνταν. Η Μπούτσα είναι η εκδίκηση των Ρώσων για την ουκρανική αντίσταση».
Το αφήγημα της ουκρανικής προπαγάνδας, των ηθοποιών και της σκηνοθεσίας, είναι ένα αφήγημα που βρήκε έδαφος να πατήσει στη χώρα μας με βασικό βήμα για την διατύπωση αυτής της άποψης, τα social media.
O Διεθνολόγος και Στρατηγικός Αναλυτής Αλέξανδρος Θ. Δρίβας μίλησε στο Newsbeast για τους βασικούς λόγους που στη χώρα μας μερίδα πολιτών αμφιβάλλει για τα γεγονότα στην Μπούκα ορμώμενη ενδεχομένως και από το περιστατικό με την έγκυο στην Μαριούπολη το οποίο σήκωσε πολλές αναιρέσεις και αναγνώσεις στο τι τελικά συνέβη.
Ιδού τι μας είπε ο ίδιος:
«Το ζήτημα είναι πολυπαραγοντικό. Ξεκινάω κατ΄ αρχάς από το ότι οι Έλληνες συγκεκριμένα δεν έχουμε εμπιστοσύνη στους θεσμούς. Στη χώρα μας επίσης έχουμε μια λατρεία για τους ηγέτες. Τη δεδομένη στιγμή υπάρχει απελπισία στο εκλογικό σώμα. Ας μην ξεχνάμε πως ζούμε σε μια καθημαγμένη κοινωνία τα τελευταία σχεδόν 15 χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης, η οποία έδωσε τη σκυτάλη στην πανδημία και η τελευταία σε μια νέα διαφαινόμενη οικονομική κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Τώρα, όλο αυτό το θυμικό ψάχνει διόδους για να ξεσπάσει και αυτές οι θεωρίες αλλά και οι αμφιβολίες είναι μια τέτοια έκφραση.
Το θέμα είναι ότι οι άνθρωποι που υποστηρίζουν μια θεωρία όπως ότι η σφαγή στην Μπούκα είναι υπερβολή ή σκηνοθεσία, είναι άνθρωποι που δεν έχουν τις επιλογές της μάζας, όπως το να διαβάσουν και να σχολιάσουν το θέμα στα γνωστά και μεγάλα media. Εκεί, η γνώμη τους δεν έχει κανένα χώρο για να απλωθεί. Και έτσι το παιχνίδι μεταφέρεται στα social media ή στο youtube. Αν κάνετε μια έρευνα στο τελευταίο μέσο, θα διαπιστώσετε πως τα φιλορωσικά κανάλια δεν είναι καθόλου αμελητέα. Πρόκειται για αυτό το απογοητευμένο από την καθημερινότητα κομμάτι του πληθυσμού που ανέδειξε και στήριξε τον Τραμπ στην Αμερική. Σε αυτό το αφήγημα η συνωμοσιολογία παίζει μεγάλο ρόλο. Στην Ελλάδα, αυτοί οι άνθρωποι μισούν τη Δύση και μιλάνε για μια ‘Νέα Τάξη Πραγμάτων’ η οποία είναι διαβολεμένη και κολασμένη. Είναι η ίδια Δύση που μας παρουσιάζει και ο Πούτιν, μια Δύση ηθικά έκπτωτη, σε αντίστιξη με τον ρωσικό και χριστιανικό κόσμο που είναι αγνός και καθαρός. Θυμίζει Χιτλερική προπαγάνδα αλλά χρησιμοποιείται στην ουσία για να εκφράσει την αντίδραση με αυτά που συμβαίνουν στα καθ’ ημάς».
Ο βαθύς αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα ο βασικός λόγος του διχασμού για τα αληθινά γεγονότα
Για τον κο Δρίβα η βασική εξήγηση για την αμφιβολία των Ελλήνων απέναντι σε όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία είναι ο βαθιά ριζωμένος αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα, ένας αντιαμερικανισμός που στη χώρα μας γεννήθηκε δικαιολογημένα σε ένα βαθμό στην περίοδο της Χούντας αλλά και των γεγονότων της Κύπρου. Όπως συνεχίζει να μας εξηγεί ο αναλυτής: «Για αυτόν τον αντιαμερικανισμό υπήρχε άλλωστε ήδη το υπέδαφος με την παρεμβατικότητα των Αμερικάνων στις άλλες χώρες από τη δεκαετία του 1960 και έπειτα. Στη συνέχεια, αυτός ο αντιαμερικανισμός ‘πούλησε’ στην Ελλάδα σε πολλά κόμματα και διαπέρασε όλο το πολιτικό σύστημα. Αν στην Ελλάδα σήμερα κάποιος δηλώσει φιλοαμερικανός θα χαρακτηριστεί αυτόματα προδότης. Αν πει ότι είναι φιλορώσος όμως, δεν θα τον αποκαλέσει κανείς έτσι.
Φιλορωσικότητα στην Ελλάδα, αυθύπαρκτη, κατά την γνώμη μου, δεν υπάρχει. Και αν ρωτήσετε τον μέσο Έλληνα αν θα ήθελε να ζήσει στην Πετρούπολη ή στην Νέα Υόρκη θα σας απαντούσε σε συντριπτικό ποσοστό στην δεύτερη πόλη. Ο αντιαμερικανισμός τελικά προέρχεται από ετερόκλητους κύκλους. Σε αυτούς τους κύκλους θα συναντήσει κανείς ανθρώπους παλαιοημερολογίτες, αριστερούς με σταλινική νοσταλγία, θα συναντήσει ακραίους δεξιούς, ακραίους αριστερούς, ακόμα και κεντροαριστερούς. Σε αυτή τη συγκεκριμένη περίπτωση τα άκρα συνασπίζονται με κοινό ενοποιητικό παράγοντα τον αντιαμερικανισμό.
Την δεκαετία του 1980 αυτός ο αντιαμερικανισμός κοινωνικοποιήθηκε, πολιτικοποιήθηκε και κεφαλαιοποιήθηκε πλήρως. Έτσι πήρε και τις εκλογές τότε το ΠΑΣΟΚ και έτσι γιγαντώθηκε και μια αντίληψη ότι η Ρωσία θα ήταν ο καλύτερος μας σύμμαχος απέναντι στην ισχυρή Αμερική που μας ‘πούλησε’ και μας αδίκησε. Σήμερα στη χώρα μας πολλοί αριστεροί συνεχίζουν να νοσταλγούν την σπουδαία Σοβιετική Ένωση. Και ενώ ο Πούτιν δεν είναι Σοβιετική Ένωση η συνέχεια της ανάμνησης που έχουμε στο μυαλό μας είναι η σημερινή Ρωσία. Οι άνθρωποι που έζησαν τα καλύτερα τους χρόνια, τη νεότητα τους δηλαδή ως μέλη κομμουνιστικών κομμάτων δεν μπορούν τώρα ως πρεσβύτεροι να πουν ‘όλα αυτά ήταν λάθος’. Και έτσι αυτή… η μπάντα συνεχίζει να παίζει τη μουσική που έμαθε δεκαετίες τώρα- ότι αυτόν τον πόλεμο στην Ουκρανία τον κάνει το ΝΑΤΟ, όχι η Ρωσία. Είναι άνθρωποι που έχουν μάθει κατά βάση να αντιπολιτεύονται. Και η στάση τους υπέρ των θηριωδιών είναι αφήγημα αντιπολιτευτικό, δεν είναι αφήγημα κυριαρχίας. Την ίδια στιγμή υπάρχουν βέβαια και αυτοί που νοσταλγούν την Χούντα, γι’ αυτό και λένε ‘ένας λοχίας, ένας χασάπης μας χρειάζεται’ .
»Και τα δύο αυτά κέντρα υπερασπίζονται την ίδια άποψη η οποία μέσες άκρες λέει: ‘η Δύση έχει κρεμάσει τους Έλληνες και τους έχει πετάξει στην γωνία’. Είναι μια ψυχολογία με οπαδικά χαρακτηριστικά».
