Οκτώ μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, προέβη σε μια δήλωση για την Ουκρανία παρόμοια με εκείνες που έκανε ο προκάτοχός του, Τζόζεφ Μπάιντεν. «Με τον σωστό συνδυασμό θάρρους, εφευρετικότητας και όπλων από το ΝΑΤΟ», υποστήριξε την Τρίτη ο Τραμπ, «η Ουκρανία θα μπορούσε να αναγκάσει τη Ρωσία να υποχωρήσει από τα εδάφη που έχει καταλάβει σε τριάμισι χρόνια βάναυσου πολέμου».

Ο ανταποκριτής των New York Times για θέματα που αφορούν τον Λευκό Οίκο και την Εθνική Ασφάλεια, Ντέιβιντ Σάνγκερ, αναφέρει πως, όπως πολλές πολιτικές δηλώσεις του Τραμπ, είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τις πραγματικές του πεποιθήσεις και αδύνατο να διασφαλίσει ότι δεν θα αλλάξει ξανά θέση. Οι απόψεις του για την εξωτερική πολιτική, λένε πρώην βοηθοί του, καθοδηγούνται συχνότερα από την οργή και την αίσθηση ότι δεν έχει τύχει σεβασμού παρά από στρατηγική ανάλυση.

Αρκετοί ειδικοί δηλώνουν πως παρά τις νέες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου υπάρχει μεγάλη πιθανότητα στην πραγματικότητα να μην έχουν αλλάξει και τόσο πολλά στην εξωτερική του πολιτική.

Η «στροφή» του Τραμπ και η υποβάθμιση του ρόλου των ΗΠΑ

«Ο Τραμπ ταλαντεύεται μεταξύ ακραίων απόψεων για την κατάσταση – προηγουμένως, η Ουκρανία δεν μπορούσε να κερδίσει, επειδή το Κίεβο δεν είχε χαρτιά να παίξει, και τώρα μπορεί να κερδίσει πίσω όλη την επικράτειά της, επειδή η Ρωσία είναι απλώς μια “χάρτινη τίγρη”», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Φοντέιν, διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου για τη Νέα Αμερικανική Ασφάλεια και πρώην βοηθός του γερουσιαστή Τζον Μακέιν.

«Καθεμία από τις δύο απόψεις φαίνεται να υποβαθμίζει τον ρόλο της Αμερικής στον πόλεμο», κατέληξε ο κ. Φοντέιν, ο οποίος έχει γράψει εκτενώς για στρατηγικές για την υποστήριξη της Ουκρανίας. «Προτείνει να μην υπάρξει αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ. Δεν υπάρχει νέα έκκληση για κατάπαυση του πυρός ή ειρηνευτική συμφωνία, καμία νέα κύρωση, καμία νέα προθεσμία και καμία νέα στρατιωτική υποστήριξη για την Ουκρανία, πέρα από τα όπλα που αγοράζει το ΝΑΤΟ από τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Για αυτούς τους λόγους, ο Σάνγκερ αναφέρει πως οι Αμερικανοί σύμμαχοι στα Ηνωμένα Έθνη φάνηκαν να μην εντυπωσιάζονται με τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου. Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, σημείωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Τραμπ στη Βρετανία πριν από μια εβδομάδα ότι ο Πούτιν απάντησε μόνο στην έντονη πίεση που άσκησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η υπόδειξη του Τραμπ ότι θα μείνει στο περιθώριο, δήλωσε ένας ανώτερος Βρετανός αξιωματούχος, δεν φαινόταν πιθανό να αλλάξει το status quo.

Η Λόρα Κούπερ, πρώην ανώτερη αξιωματούχος στο Πεντάγωνο κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν, η οποία ήταν υπεύθυνη για τη Ρωσία και την Ουκρανία, σημείωσε την Τετάρτη ότι κατά τα πρώτα τρία χρόνια του πολέμου, υπήρξε «μια περίπου 50-50 κατανομή στην αμερικανική και ευρωπαϊκή βοήθεια ασφαλείας προς την Ουκρανία», τόσο για τη διεξαγωγή του πολέμου όσο και για την οικοδόμηση μιας στρατιωτικής δύναμης που θα μπορούσε να αποτρέψει τη Ρωσία στο μέλλον. «Σήμερα, το μερίδιο βοήθειας των ΗΠΑ έχει εξαφανιστεί. Μόνο οι Ευρωπαίοι μπορούν να βοηθήσουν να παραμείνουν οι Ουκρανοί στη μάχη, αλλά δεν είναι σαφές πώς μπορούν πραγματικά να τους βοηθήσουν να κερδίσουν την ειρήνη χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ».

Νικητές και χαμένοι

Πάντως, από την πλευρά του, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έκανε ό,τι μπορούσε για να ακουστεί ενθουσιώδης για τη ρητορική αλλαγή του προέδρου, την οποία χαρακτήρισε «αλλαγή των όρων».

Ο Σάνγκερ εξηγεί πως ο Ζελένσκι είχε κάποιο λόγο να γιορτάσει: Η μακροχρόνια προσπάθειά του να ξανακερδίσει την εύνοια του Τραμπ, μετά την περίφημη αντιπαράθεσή τους στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο, είχε αποδώσει καρπούς. Ο Τραμπ δεν τον πίεζε πλέον να παραχωρήσει γη για την ειρήνη, κάτι που θα μπορούσε να είναι πολιτικά αυτοκτονικό για τον πρόεδρο εν καιρώ πολέμου. Επιπλέον, ο Τραμπ, ανοιχτά ενοχλημένος με τον Πούτιν, μπορεί να πίεζε τον Ρώσο ηγέτη να κάνει παραχωρήσεις, αντί για τον Ζελένσκι.

Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση όταν ο Τραμπ έφυγε από τη Νέα Υόρκη, ήταν σαφές ότι ο Ζελένσκι επέστρεψε εκεί που ήταν πάντα: σε έντονη ανάγκη από χρήματα, τεχνολογία, πληροφορίες, νέα στρατεύματα και υποστήριξη για έναν πόλεμο που διήρκεσε σχεδόν όσο και η εμπλοκή της Αμερικής στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στην ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη την Τετάρτη, ο Ζελένσκι είπε στους εκπροσώπους των κρατών μελών ότι είχε μάθει μερικά πράγματα. Η σύγκρουση με τη Ρωσία επιδεινώθηκε από την «κατάρρευση του διεθνούς δικαίου και την αδυναμία των διεθνών θεσμών», μια φαινομενική αναφορά στον ίδιο τον παγκόσμιο οργανισμό.

«Η Ουκρανία είναι απλώς η πρώτη χώρα που δέχεται τα πλήγματα της Ρωσίας. Τώρα ρωσικά drones πετούν ήδη σε όλη την Ευρώπη και οι ρωσικές επιχειρήσεις εξαπλώνονται ήδη σε όλες τις χώρες», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Ο Σάνγκερ αναφέρει πως πρόεδρος της Ουκρανίας γνωρίζει πολύ καλά πως το πιο ισχυρό επιχείρημά του είναι ότι, αν πετύχει στην Ουκρανία, ο Πούτιν δεν θα σταματήσει εκεί.

«Το να σταματήσουμε τη Ρωσία τώρα είναι φθηνότερο από το να αναρωτιόμαστε ποιος θα είναι ο πρώτος που θα δημιουργήσει ένα απλό drone που θα μεταφέρει πυρηνικά όπλα», κατέληξε.