«Τώρα έχουμε μια απλή επιλογή: είτε χρήματα σήμερα, είτε αίμα αύριο». Με αυτή την ωμή φράση, ο Πολωνός Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ έθεσε τους ομολόγους του στην Ευρωπαϊκή Ένωση προ των ευθυνών τους, ζητώντας να ξεπεραστούν οι δισταγμοί για τη στήριξη της Ουκρανίας.
Η πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι αφορά τη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ως εγγύηση για τη χορήγηση ενός μεγάλου δανείου στο Κίεβο, μια κίνηση που πολλοί θεωρούν ως τη μοναδική ρεαλιστική διέξοδο τη δεδομένη στιγμή.
Ηθικό δίλημμα και υπαρξιακή απειλή
Στη συζήτηση παρενέβη και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τονίζοντας πως η πλήρης αξιοποίηση των ρωσικών πόρων για την αντιμετώπιση της επιθετικότητας είναι μια «από τις πιο ξεκάθαρες και ηθικά δικαιολογημένες αποφάσεις που θα μπορούσαν να ληφθούν ποτέ».
Ο Ουκρανός Πρόεδρος προειδοποίησε πως τυχόν αναβολή θα εκληφθεί από τη Μόσχα ως ένδειξη ότι η Ευρώπη μπορεί να ηττηθεί.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ που μεταδίδουν διεθνή πρακτορεία, το κλίμα στις Βρυξέλλες είναι ηλεκτρισμένο, καθώς η ΕΕ νιώθει την πίεση να αποδείξει την πυγμαχία της, ειδικά μετά τις πρόσφατες αιχμές του Ντόναλντ Τραμπ περί «αδυναμίας» της Γηραιάς Ηπείρου. «Απλώς δεν έχουμε το περιθώριο να αποτύχουμε» διεμήνυσε η Κάγια Κάλλας, δίνοντας το στίγμα της κρισιμότητας των ωρών.
Το «αγκάθι» των νομικών ρίσκων και το Βέλγιο
Το μεγαλύτερο εμπόδιο στην υλοποίηση του σχεδίου παραμένει η στάση του Βελγίου. Στο βελγικό σύστημα εκκαθάρισης Euroclear βρίσκονται περίπου 185 από τα 210 δισεκατομμύρια ευρώ των συνολικών κεφαλαίων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας που έχουν «παγώσει» στην Ευρώπη. Ο Βέλγος Πρωθυπουργός, Μπαρτ Ντε Βέβερ, ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται να ανάψει το πράσινο φως αν δεν διασφαλιστεί ότι η χώρα του δεν θα μείνει μόνη της απέναντι σε μελλοντικές αποζημιώσεις.
Η Μόσχα έχει ήδη κινηθεί δικαστικά, διεκδικώντας ποσά που αγγίζουν τα 230 δισεκατομμύρια δολάρια, χαρακτηρίζοντας τις κινήσεις της ΕΕ παράνομες. Για να καθησυχαστούν οι Βέλγοι, αλλά και χώρες όπως η Ιταλία, το προσχέδιο της συμφωνίας προβλέπει τον επιμερισμό του ρίσκου μεταξύ όλων των κρατών-μελών.
Γιατί το δάνειο είναι η «μόνη επιλογή»
Με τα κρατικά ταμεία των ευρωπαϊκών χωρών να πιέζονται από το υψηλό χρέος και την Ουγγαρία να απειλεί με βέτο σε οποιαδήποτε άλλη μορφή χρηματοδότησης μέσω του κοινοτικού προϋπολογισμού, η χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων μοιάζει με μονόδρομο.
Αν δεν βρεθεί λύση άμεσα, η Ουκρανία κινδυνεύει να μείνει χωρίς πόρους μέχρι την άνοιξη του 2026, γεγονός που θα άνοιγε την πόρτα σε μια ρωσική επικράτηση. Ο Φρίντριχ Μερτς εμφανίστηκε αισιόδοξος για την επίτευξη συμφωνίας, ωστόσο η Κάγια Κάλλας ήταν πιο συγκρατημένη, τοποθετώντας τις πιθανότητες στο 50/50.
Οι τεχνικές λεπτομέρειες του λεγόμενου «δανείου επανορθώσεων» αναμένεται να απασχολήσουν τους ειδικούς με κατεπείγουσες διαδικασίες, μόλις δοθεί το πολιτικό σύνθημα από τους 27.
