Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε τις προτάσεις για τη δημιουργία μιας ουδέτερης ζώνης μεταξύ ουκρανικών και ρωσικών δυνάμεων ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, υποστηρίζοντας πως κάτι τέτοιο δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικότητες του σύγχρονου πολέμου.
«Μόνο όσοι δεν κατανοούν το τεχνολογικό επίπεδο του σημερινού πολέμου προτείνουν ουδέτερη ζώνη», δήλωσε στους δημοσιογράφους την Παρασκευή. Η τοποθέτησή του ακολούθησε δημοσίευμα που ανέφερε ότι Ευρωπαίοι ηγέτες εξετάζουν μια ζώνη ουδέτερης περιοχής 40 χιλιομέτρων ως μέρος κατάπαυσης του πυρός ή μιας μακροπρόθεσμης συμφωνίας.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει εξελιχθεί σε μια σύγκρουση που καθορίζεται από την τεχνολογία των drones, και ο Ζελένσκι τόνισε ότι στην ουσία υπάρχει ήδη μια τέτοια ζώνη λόγω του φόβου επιθέσεων με drones κοντά στην πρώτη γραμμή. Οι ουδέτερες ζώνες λειτουργούν ως αποστρατικοποιημένες περιοχές ανάμεσα σε εμπόλεμες χώρες, όπως συμβαίνει μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας, και δημιουργούν φυσικά σύνορα. Σύμφωνα με το Politico, Ευρωπαίοι διπλωμάτες ανέφεραν ότι η πρόταση από στρατιωτικούς και πολιτικούς αξιωματούχους αφορούσε τη δημιουργία μιας λωρίδας γης στην Ουκρανία που θα χωρίζει τις δύο δυνάμεις.
Όμως ο Ζελένσκι επισήμανε πως ήδη υπάρχουν περιοχές εκατέρωθεν της πρώτης γραμμής όπου το βαρύ πυροβολικό δεν μπορεί να λειτουργήσει λόγω του κινδύνου από επίθεση με drones: «Σήμερα, τα βαριά μας όπλα βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των 10 χιλιομέτρων το ένα από το άλλο, επειδή τα πάντα πλήττονται από drone», είπε. «Αυτή η ουδέτερη – εγώ την αποκαλώ «νεκρή ζώνη», κάποιοι τη λένε «γκρίζα ζώνη» – ήδη υπάρχει».
Οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία θα μπορούσε να σημαίνει πως η Ουκρανία θα έπρεπε να παραχωρήσει μέρος εδάφους εντός της ζώνης, κάτι που επίσης απέρριψε ο Ζελένσκι: «Αν η Ρωσία θέλει να έχει μεγαλύτερη απόσταση από εμάς, μπορεί να υποχωρήσει βαθιά στις προσωρινά κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας». Πρόσθεσε ότι η Ρωσία δεν είναι έτοιμη για διπλωματία και αναζητά τρόπους να καθυστερήσει το τέλος του πολέμου.
Η διπλωματική πρωτοβουλία με επικεφαλής τις ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου, που διαρκεί πλέον πάνω από 40 μήνες, φαίνεται να χάνει έδαφος. Μια υψηλού ρίσκου συνάντηση την προηγούμενη εβδομάδα μεταξύ του Προέδρου Τραμπ, του Ζελένσκι και Ευρωπαίων ηγετών έδωσε ελπίδες για πιθανή συνάντηση κορυφής μεταξύ του Ουκρανού προέδρου και του Βλαντίμιρ Πούτιν, όμως αυτές οι ελπίδες φαίνονται πλέον απομακρυσμένες. Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε πως δεν θα υπάρξει συνάντηση, ενώ ο Πούτιν φαίνεται απρόθυμος να συμμετάσχει.
Η Ρωσία εξαπέλυσε 629 drones και πυραύλους στο Κίεβο τα ξημερώματα της Πέμπτης, σκοτώνοντας 23 ανθρώπους, σε μία από τις μεγαλύτερες αεροπορικές επιθέσεις του πολέμου που προκάλεσε την αγανάκτηση των Ευρωπαίων ηγετών. Δύο πύραυλοι έπεσαν κοντά στα γραφεία της Ε.Ε. στο κέντρο του Κιέβου.
Μετά από συνομιλίες στη γαλλική πόλη Τουλόν, ο Μερτς και ο Εμάνουελ Μακρόν δήλωσαν πως θα ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στη Ρωσία αφού ο Πούτιν δείχνει ελάχιστο ενδιαφέρον για τον τερματισμό του πολέμου. Ο Macron τόνισε πως αν ο Πούτιν δεν συμφωνήσει έως τη Δευτέρα να συμμετάσχει στις συνομιλίες, «θα φανεί για άλλη μια φορά ότι ο Πρόεδρος Πούτιν προσπαθεί να χειραγωγήσει τον Πρόεδρο Τραμπ». Ο Μερτς εκτίμησε ότι ο πόλεμος μπορεί να διαρκέσει «πολλούς ακόμη μήνες».
Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε, Κάγια Κάλας, καταδίκασε «τις συνεχιζόμενες επιθέσεις της Ρωσίας σε αμάχους και πολιτική υποδομή, που αποτελούν σκόπιμη κλιμάκωση και υπονομεύουν κάθε προσπάθεια για ειρήνη».
Την Παρασκευή, ο επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι Αντρίι Γέρμακ συζήτησε τις αμερικανικές προσπάθειες ειρήνευσης με τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ Στιβ Γουίτκοφ, τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο και τον αντιπρόεδρο Τζ Ντ Βανς.
Ο Γέρμακ, μετά τη συνάντηση τους στη Νέα Υόρκη, ανέφερε πως η Ουκρανία καλωσορίζει όλες τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες των ΗΠΑ, «δυστυχώς όμως καθεμία από αυτές μπλοκάρεται από τη Ρωσία». Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εργάζονται για να παράσχουν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφάλειας αν επιτευχθεί συμφωνία με τη Ρωσία. Η Κάγια Κάλας διευκρίνισε ότι οι υπουργοί Άμυνας της Ε.Ε. συμφώνησαν πως αυτές οι εγγυήσεις πρέπει να είναι «ουσιαστικές και αξιόπιστες», ενώ ο Ζελένσκι ανέφερε πως αναμένει να συνεχιστούν την επόμενη εβδομάδα συνομιλίες για δεσμεύσεις παρόμοιες με αυτές του ΝΑΤΟ για την προστασία της Ουκρανίας.
Ωστόσο, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα χαρακτήρισε τις τελευταίες προτάσεις της Δύσης «μονόπλευρες» και ότι στόχος τους είναι να περιορίσουν τη Ρωσία: «Οι εγγυήσεις ασφαλείας πρέπει να βασίζονται στην επίτευξη μιας κοινής κατανόησης που να λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα ασφαλείας της Ρωσίας», δήλωσε.
