Το Κρεμλίνο εξετάζει το ενδεχόμενο μιας παραχώρησης προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ ως μια μορφή συμβιβασμού μεταξύ των δύο πλευρών και προκειμένου να «παγώσουν» οι απειλές των δευτερογενών κυρώσεων.
Σύμφωνα με το Bloomberg, άτομα που έχουν γνώση της κατάστασης και αξιωματούχοι αναγνωρίζουν πως η επίσκεψη του Αμερικανού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ στη Ρωσία αυτή την εβδομάδα ίσως αποτελεί μια τελευταία ευκαιρία συνεννόησης με τον Τραμπ, παρότι οι προσδοκίες για αποτέλεσμα παραμένουν χαμηλές. Ένα από τα σενάρια που συζητούνται είναι μια προσωρινή παύση των εναέριων επιθέσεων με πυραύλους και drones, ως ένδειξη αποκλιμάκωσης, υπό τον όρο ότι θα υπάρξει και αντίστοιχη δέσμευση από την Ουκρανία.
Ωστόσο, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν προτίθεται να συμφωνήσει σε γενική εκεχειρία, τη στιγμή που οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να προωθούνται σταθερά στο πεδίο της μάχης, ενώ οι στόχοι της Μόσχας παραμένουν αμετάβλητοι. Δεν είναι σαφές αν οποιαδήποτε ρωσική πρόταση αποκλιμάκωσης θα περιλαμβάνει όρους που ενδέχεται να την καταστήσουν απαράδεκτη για το Κίεβο και τους συμμάχους του.
«Θεωρούμε αυτές τις συναντήσεις πολύ σημαντικές», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, ερωτηθείς σχετικά με τις προτάσεις της Μόσχας για την επίσκεψη Γουίτκοφ. «Αλλά δεν σχολιάζουμε εκ των προτέρων τέτοιες διαβουλεύσεις».
Ο Τραμπ δήλωσε ότι ο Γουίτκοφ αναμένεται να επισκεφθεί τη Ρωσία ήδη από την Τετάρτη, για πέμπτη φορά μέσα στο 2025, ενώ το Κρεμλίνο έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνάντησής του με τον Πούτιν. Ο Αμερικανός πρόεδρος απειλεί να επιβάλει βαρείς δασμούς από την Παρασκευή σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, που εξακολουθούν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο και προϊόντα, σε μια προσπάθεια να εντείνει την πίεση προς τον Πούτιν ώστε να τερματίσει τον πόλεμο, ο οποίος βρίσκεται πλέον στο τέταρτο έτος του.
«Ο Τραμπ χρειάζεται ένα “δώρο”, μια παραχώρηση από τη Ρωσία», δήλωσε ο πολιτικός αναλυτής Σεργκέι Μάρκοφ, που διατηρεί στενές σχέσεις με το Κρεμλίνο. «Μια εναέρια εκεχειρία θα μπορούσε να αποτελέσει αυτό το “δώρο”».
Ο Τραμπ αύξησε την πίεση προς την Ινδία την Τρίτη, ανακοινώνοντας πως σκοπεύει να αυξήσει σημαντικά τους δασμούς σε ινδικά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ, τιμωρώντας τη Νέα Δελχί για την αγορά ρωσικού πετρελαίου, το οποίο – όπως δήλωσε – «τροφοδοτεί τη μηχανή πολέμου». Η Ινδία χαρακτήρισε την κίνηση αυτή αδικαιολόγητη.
Αφότου επέστρεψε στον Λευκό Οίκο με δέσμευση να τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο, ο Τραμπ φέρεται να απογοητεύεται όλο και περισσότερο από την άρνηση του Πούτιν να συμφωνήσει σε εκεχειρία, παρά τις έξι τηλεφωνικές συνομιλίες τους από τον Φεβρουάριο. Την περασμένη εβδομάδα είπε στους δημοσιογράφους: «Έχουμε ευγενικές και εποικοδομητικές συνομιλίες, και την επόμενη νύχτα πεθαίνει κόσμος, όταν ένας πύραυλος πέφτει σε μια πόλη».
Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο, κατά τη διάρκεια κοινών δηλώσεων με τον Πούτιν την Παρασκευή, ανέφερε το ενδεχόμενο εναέριας εκεχειρίας, χωρίς όμως ο Ρώσος πρόεδρος να σχολιάσει. Ο Λουκασένκο είχε προηγουμένως συναντηθεί με τον Αμερικανό απεσταλμένο για την Ουκρανία Κιθ Κέλογκ τον Ιούνιο, στην πρώτη επίσκεψη Αμερικανού αξιωματούχου στη Λευκορωσία από το 2020.
«Εγώ λέω: ναι, η Ρωσία το θέλει, ο πρόεδρος Πούτιν το θέλει», δήλωσε ο Λουκασένκο σε δημοσιογράφους. «Αλλά εσείς (η Ουκρανία) δεν το θέλετε. Πείτε στον Ζελένσκι να το αποδεχτεί».
Σύμφωνα με την ουκρανική εφημερίδα Ukrayinska Pravda, ο Κέλογκ αναμένεται να επισκεφθεί το Κίεβο αργότερα μέσα στην εβδομάδα για συνομιλίες με τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σύμφωνα με ανώνυμες πηγές από την ουκρανική προεδρία.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι είχε μια «παραγωγική» τηλεφωνική συνομιλία με τον Τραμπ την Τρίτη, η οποία περιλάμβανε και συζήτηση για νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Όπως ανέφερε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ ήταν πλήρως ενημερωμένος για τις πρόσφατες ρωσικές επιθέσεις στο Κίεβο και σε άλλες πόλεις.
Η Ρωσία έχει εντείνει τις αεροπορικές επιθέσεις της τις τελευταίες εβδομάδες, χρησιμοποιώντας ρεκόρ αριθμού drones, ενώ ο Πούτιν επιμένει σε σκληρές και απαράδεκτες απαιτήσεις για συμφωνία τερματισμού του πολέμου, όπως:
- Η Ουκρανία να αποδεχτεί ουδέτερο καθεστώς
- Να αναγνωρίσει την προσάρτηση της Κριμαίας
- Να αναγνωρίσει τις 4 περιοχές της Ανατολικής και Νότιας Ουκρανίας ως ρωσικές, παρά το γεγονός ότι η Ρωσία δεν τις ελέγχει πλήρως
Το Κίεβο απορρίπτει όλες αυτές τις προϋποθέσεις, και αντ’ αυτού ζητά κατάπαυση του πυρός, ώστε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για ειρηνευτική συμφωνία.
Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα απορρίψει αιτήματα από ΗΠΑ και Ευρώπη για εκεχειρία 30 ημερών, αν και τον Μάιο, με αφορμή τα 80 χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, είχε κηρύξει τριήμερη εκεχειρία. Τον Μάρτιο, Ουκρανία και Ρωσία είχαν συμφωνήσει προφορικά να μην πλήξουν ενεργειακές υποδομές για 30 ημέρες, έπειτα από τηλεφωνικές επαφές με τον Τραμπ – ωστόσο αλληλοκατηγορήθηκαν για παραβίαση της συμφωνίας.
Σύμφωνα με τον Ντένις Βόλκοφ, διευθυντή του ανεξάρτητου ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Levada Center στη Μόσχα, τα δύο τρίτα των Ρώσων πολιτών επιθυμούν να σταματήσει ο πόλεμος, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι δεν θα επιστρέψουν τα σύνορα στα προ του πολέμου επίπεδα. Μόνο το ένα τέταρτο θέλει να συνεχιστούν οι μάχες.
«Για τους περισσότερους Ρώσους», λέει ο Βόλκοφ, «το τέλος του πολέμου, χωρίς απαραίτητα επιστροφή στα παλιά σύνορα, είναι ένα αποδεκτό και ευπρόσδεκτο σενάριο».