Πριν από λίγα χρόνια, η Randor Arms – μια παμπ σχεδόν 200 ετών σε ένα χωριό της Ουαλίας – ήταν ερειπωμένη: νερά έπεφταν από την ταράτσα, κισσός είχε μπλεχτεί στα σπασμένα παράθυρα, σκελετοί αρουραίων ήταν σκόρπιοι στο πάτωμα.
Σήμερα, η μπυραρία έχει αναγεννηθεί και γέλια ακούγονται ξανά από το εσωτερικό της, χάρη στην αποφασιστικότητα πολλών ντόπιων που ανέλαβαν πρωτοβουλία για να συγκεντρώσουν χρήματα προκειμένου να τη σώσουν.
Η παμπ άνοιξε για πρώτη φορά το 1830 στο Νιου Ράντνορ, ένα γραφικό χωριό στη νότια Ουαλία. Έκλεισε το 2016 αφού δεν ήταν πια κερδοφόρα επιχείρηση, όπως δεκάδες χιλιάδες παμπ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Υπολογίζεται πως πάνω από το 1/4 των 60.800 παμπ που είχαν καταγραφεί το 2000 έχουν βάλει λουκέτο τα τελευταία 25 χρόνια. Και η τάση συνεχίζεται, αφού άλλες 378 παμπ αναμένεται να κλείσουν φέτος, σύμφωνα με τη βρετανική ένωση ζυθοποιών και ιδιοκτητών παμπ (BBPA).

Κάποτε, οι 438 κάτοικοι του Νιου Ράντνορ μπορούσαν να επιλέξουν μεταξύ έξι διαφορετικών παμπ για την έξοδό τους. Όταν έκλεισε η Radnor Arms, το 2016, έχασαν το τελευταίο στέκι που τους είχε απομείνει.
Εκεί χτυπούσε «η καρδιά του χωριού», θυμάται ο Ντέιβιντ Πάιλ, συνταξιούχος ψυχίατρος του οποίου το σπίτι βρίσκεται δίπλα στην παμπ. «Μερικές φορές ακούγαμε φασαρία, άλλες φορές επιφωνήματα όταν αγωνιζόταν η εθνική ομάδα της Ουαλίας ή μια παρέα ανδρών να τραγουδάει… Ήταν υπέροχα. Αλλά μετά έκλεισε», αφηγείται.
«Ήταν ένα μέρος όπου μπορούσε να έρθει οποιοσδήποτε. Είχαμε μαζευτεί για γεννήσεις, θανάτους και γάμους εδώ», λέει η Σου Νόρτον, μια συνταξιούχος που ανέλαβε επικεφαλής της συλλογικότητας για τη διάσωση της ιστορικής παμπ.

Οι κάτοικοι του χωριού ζήτησαν οικονομική ενίσχυση από ένα πρόγραμμα κοινοτικής ιδιοκτησίας που χρηματοδοτεί πρωτοβουλίες για τη διάσωση απειλούμενων επιχειρήσεων. Χάρη σε μια εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων πέρυσι, εξασφάλισαν 200.000 λίρες (περίπου 230.000 ευρώ), ποσό που διπλασιάστηκε χάρη στο κυβερνητικό πρόγραμμα, ενώ εξασφάλισαν επιχορήγηση 40.000 λιρών.
Έτσι, με 440.000 λίρες στη διάθεσή τους, η παμπ αγοράστηκε, ανακαινίστηκε και λειτούργησε ξανά. Οι κάτοικοι απηύθυναν πρόσκληση προς όποιους θα ήθελαν να προσφέρουν εθελοντική εργασία.
Μεταξύ αυτών ήταν ο Γεβγέν Μάρτσενκο, ένας 44χρονος πρόσφυγας από την Ουκρανία, ο οποίος εγκαταστάθηκε πρόσφατα εκεί μαζί με τη σύζυγο και τον έφηβο γιο του. Αυτός ο δικηγόρος από το Ντνίπρο της ανατολικής Ουκρανίας, λέει πως χάρη στην παμπ γνώρισε σχεδόν τους πάντες στο χωριό.
«Είχα διαβάσει πως η παμπ είναι κομμάτι της βρετανικής παράδοσης, αλλά τώρα το βιώνω. Δεν αφορά μόνο την κατανάλωση αλκοόλ, είναι ένα μέρος όπου μοιράζεσαι διάφορα, όπου όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους», λέει ο 44χρονος Ουκρανός.
Το πρόγραμμα κοινοτικής ιδιοκτησίας, που δημιουργήθηκε το 2021 επί πρωθυπουργίας Μπόρις Τζόνσον, έχει συμβάλει στη διάσωση 55 παμπ σε όλη τη χώρα, σύμφωνα με την Plunkett UK – ένωση που υποστηρίζει επιχειρηματικές πρωτοβουλίες στην βρετανική ύπαιθρο. Ωστόσο, τον περασμένο Δεκέμβριο η κυβέρνηση των Εργατικών σταμάτησε το πρόγραμμα, επικαλούμενη οικονομικά προβλήματα που κληρονόμησαν από τους Συντηρητικούς προκατόχους τους.
Οι κάτοικοι του Νιου Ράντνορ αισθάνονται ανακουφισμένοι που πρόλαβαν να υποβάλουν εγκαίρως το αίτημά τους και να επωφεληθούν από το πρόγραμμα, λυπούνται όμως που άλλοι δεν θα είναι το ίδιο τυχεροί. Για την ώρα, απολαμβάνουν κάθε στιγμή στο αγαπημένο τους στέκι. Η Randor Arms δεν είναι μια συνηθισμένη παμπ, αλλά φιλοξενεί διάφορες δραστηριότητες: από πρωινή δημιουργική απασχόληση μητέρων με τα παιδιά τους, μέχρι συνεδρίες υποστήριξης για ασθενείς με Αλτσχάιμερ και τους φροντιστές τους.