Έντονες συζητήσεις έχει προκαλέσει το πρόσφατο ταξίδι της γνωστής τραγουδίστριας, Κέιτι Πέρι, μαζί με την αρραβωνιαστικιά του Τζεφ Μπέζος, Λόρεν Σάντσεζ, και άλλες τέσσερις γυναίκες στο διάστημα με τον πύραυλο της Blue Origin, όπου έμειναν για 11 ολόκληρα λεπτά διασχίζοντας τη γραμμή Κάρμαν.
Πόσο όμως κοστίζει ένα εισιτήριο για ένα τέτοιο εγχείρημα και πώς η διαστημική εξερεύνηση μετατράπηκε από έναν αγώνα δρόμου μεταξύ των μεγαλύτερων γεωπολιτικών αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου σε μια εναλλακτική μορφή τουρισμού;
Η θεωρητική βάση για τα διαστημικά ταξίδια τέθηκε από τον Ρώσο επιστήμονα, Κωνσταντίν Τσιολκόφσκι, στις αρχές του 20ού αιώνα, ο οποίος πρότεινε την ιδέα της χρήσης πυραύλων για την εξερεύνηση του διαστήματος. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930 και του 1940, η ναζιστική Γερμανία, σύμφωνα με το aerospace.org, άρχισε να αναπτύσσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς ως όπλα. Μετά τον πόλεμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σοβιετική Ένωση δημιούργησαν τα δικά τους αντίστοιχα προγράμματα.
Η ψυχροπολεμική αντιπαράθεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης που ακολούθησε, οδήγησε σε ραγδαίες εξελίξεις στη διαστημική τεχνολογία. Το 1957, η Σοβιετική Ένωση εκτόξευσε το Sputnik 1, τον πρώτο τεχνητό δορυφόρο, σηματοδοτώντας την αρχή της μίας νέας διαστημικής εποχής. Ακολούθησε η εκτόξευση του Sputnik 2, που μετέφερε τη Λάικα, το πρώτο ζωντανό ον που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη.
Ως απάντηση, οι Ηνωμένες Πολιτείες ίδρυσαν τη NASA το 1958. Την ίδια χρονιά εκτοξεύτηκε ο πρώτος αμερικανικός δορυφόρος, Explorer 1, ο οποίος ανακάλυψε τις ζώνες ακτινοβολίας της Γης. Το 1961, ο Σοβιετικός κοσμοναύτης, Γιούρι Γκαγκάριν, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα, με το διαστημόπλοιο Vostok 1.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πέτυχαν ένα σημαντικό ορόσημο το 1969, όταν οι αστροναύτες της αποστολής Apollo 11, Νιλ Άρμστρονγκ και Μπαζ Όλντριν, έγιναν οι πρώτοι άνθρωποι που περπάτησαν στη Σελήνη.
Οι δεκαετίες του 1970 και του 1980 σηματοδότησαν την ανάπτυξη διαστημικών σταθμών και επαναχρησιμοποιούμενων διαστημοπλοίων. Το 1973, σύμφωνα με τον Guardian, οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτόξευσαν το Skylab, τον πρώτο τους διαστημικό σταθμό, που λειτούργησε έως το 1974. Το 1981, η NASA εισήγαγε το πρόγραμμα Διαστημικού Λεωφορείου με την εκτόξευση του Columbia, ενός επαναχρησιμοποιούμενου σκάφους σχεδιασμένου για αποστολές σε χαμηλή τροχιά.
Οι δεκαετίες του 1990 και του 2000 χαρακτηρίστηκαν από μια στροφή προς τη διεθνή συνεργασία. Το 1998 εκτοξεύθηκε το πρώτο τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), ως κοινό εγχείρημα μεταξύ της NASA, της Roscosmos, της ESA, της JAXA και της CSA. Έκτοτε, ο ISS έχει αποτελέσει κέντρο επιστημονικής έρευνας και διεθνούς συνεργασίας στο διάστημα.
Μπορεί λοιπόν το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα να σημαδεύτηκε από τον ανταγωνισμό μεταξύ των δύο γεωπολιτικών αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου, ωστόσο αυτή η «διαστημική κούρσα» οδήγησε σε σπουδαία τεχνολογικά επιτεύγματα, τα οποία όμως συνοδεύονταν από ιδιαιτέρως υψηλά κόστη.
Αυτό άλλαξε όταν άρχισαν να μπαίνουν στο «παιχνίδι» νεοφυείς διαστημικές εταιρείες, όπως η SpaceX του Έλον Μασκ, οι οποίες κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά το κόστη μέσω της χρήσης προωθητικών πυραύλων που συνήθως επιστρέφουν στη Γη σε αρκετά καλή κατάσταση, ώστε να μπορούν να ανακατασκευαστούν και να επαναχρησιμοποιηθούν.
Το visualcapitalist αναφέρει πως αν και αυτός ο νέος ανταγωνισμός έχει μειώσει το κόστος για τις πτήσεις μεταφοράς φορτίου, η μεταφορά ανθρώπων στο διάστημα παραμένει ιδιαίτερα δαπανηρή.
Ας δούμε λοιπόν μερικές από τις πιο «οικονομικές» επιλογές για ένα ταξίδι στο διάστημα για κάποιον που δεν είναι αστροναύτης, αλλά έχει βαθιές τσέπες και λίγη όρεξη για περιπέτεια.
Space X
Η SpaceX δεν έχει δημοσιοποιήσει επίσημα το κόστος ενός ταξιδιού στο διάστημα, προτρέποντας όσους ενδιαφέρονται να επικοινωνήσουν απευθείας με την εταιρεία. Ωστόσο, το πολιτικό ταξίδι του 2021, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από τον δισεκατομμυριούχο, Τζάρεντ Άιζακμαν, φέρεται να κόστισε το εντυπωσιακό ποσό των 220 εκατομμυρίων δολαρίων. Με τέσσερα άτομα στην αποστολή, αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 55 εκατομμύρια δολάρια ανά θέση.
Για αποστολές που χρησιμοποιούν την κάψουλα Crew Dragon, όπως εκείνες προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, οι τιμές αναφέρονται επίσης γύρω στα 55 εκατομμύρια δολάρια ανά άτομο.
Blue Origin
Αν και η εταιρεία, η οποία ανήκει στον ιδρυτή της Amazon, Τζεφ Μπέζος, δεν ανακοινώνει δημόσια τις τιμές των πτήσεών της, είναι γνωστό ότι η Blue Origin απαιτεί προκαταβολή ύψους 150.000 δολαρίων για την κράτηση μιας θέσης.
Σε προηγούμενους πλειστηριασμούς για θέσεις σε πτήσεις της Blue Origin, οι τιμές έφτασαν έως και τα 28 εκατομμύρια δολάρια.
Virgin Galactic
Η Virgin Galactic είναι πιο διαφανής ως προς την τιμολόγησή της, με τις θέσεις στις υποτροχιακές πτήσεις της να κοστίζουν περίπου 600.000 δολάρια τόσο για απλούς πολίτες όσο και για ερευνητές.
Αυτά τα ταξίδια ξεπερνούν το όριο της γήινης ατμόσφαιρας, φτάνοντας σε υψόμετρα από 70 έως 90 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης. Για σύγκριση, τα εμπορικά αεροπλάνα πετούν συνήθως σε ύψος περίπου 9,5 έως 11,5 χιλιομέτρων.
Ωστόσο, σύμφωνα με το standard, οι υποτροχιακές πτήσεις δεν φτάνουν την απαιτούμενη ταχύτητα για να ολοκληρώσουν μια πλήρη τροχιά γύρω από τη Γη, με αποτέλεσμα να είναι σχετικά σύντομες και να διαρκούν από λίγα λεπτά έως μερικές ώρες.
Roscosmos
Μέχρι πρότινος (από τότε που η NASA απέσυρε το πρόγραμμα των Διαστημικών Λεωφορείων της το 2011), η μοναδική διαστημική υπηρεσία που έστελνε ανθρώπους στο διάστημα ήταν η ρωσική Roscosmos, με το κόστος για κάθε θέση στο διαστημόπλοιο Soyuz να φτάνει, σύμφωνα με το bigwideworldtravel, μέχρι και τα 82 εκατομμύρια δολάρια.
Πριν από το 2011, η Roscosmos συνεργαζόταν με ιδιωτικές εταιρείες και το 2001 έστειλε στο διάστημα τον Ντένις Τίτο, τον πρώτο διαστημικό τουρίστα στον κόσμο, σε μια επταήμερη αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).
Orion Span
Η εταιρεία Orion Span ανακοίνωσε το 2018 σχέδια για την κατασκευή του Aurora Station, του πρώτου διαστημικού ξενοδοχείου στον κόσμο, με στόχο τον διαστημικό τουρισμό. Ο σταθμός θα διαθέτει δύο ιδιωτικές σουίτες, με δυνατότητα φιλοξενίας τεσσάρων επισκεπτών και δύο μελών πληρώματος ανά διαμονή.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Orion Span, Φρανκ Μπάνγκερ, οι επισκέπτες θα πρέπει να ολοκληρώσουν ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης διάρκειας περίπου τριών μηνών πριν από την αποστολή. Η 12ήμερη διαμονή θα κοστίζει 9,5 εκατομμύρια δολάρια ανά άτομο, προσφέροντας μια πιο οικονομική εναλλακτική σε σχέση με προηγούμενους ιδιώτες τουρίστες του διαστήματος, οι οποίοι έχουν πληρώσει πάνω από 30 εκατομμύρια δολάρια για να διαμείνουν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).
Από τις απαρχές της διαστημικής εξερεύνησης μέχρι και σήμερα περίπου 600 άνθρωποι έχουν ταξιδέψει στο διάστημα και η συντριπτική πλειονότητα αυτών ήταν αστροναύτες που συμμετείχαν σε κυβερνητικά προγράμματα. Ωστόσο, αυτό φαίνεται να αλλάζει τα τελευταία χρόνια, ακόμα και αν το κόστος αυτής της εναλλακτικής μορφής τουρισμού είναι μέχρι στιγμής απαγορευτικό για τη συντριπτική πλειοψηφία του ανθρώπινου πληθυσμού.
