Ο διευθύνων σύμβουλος της Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, χτίζει ένα συγκρότημα 100 εκατομμυρίων δολαρίων στη Χαβάη, ενώ στα σχέδια περιλαμβάνεται και ένα τεράστιο υπόγειο καταφύγιο. Μια έρευνα αποκαλύπτει την πραγματική κλίμακα του έργου και τον αντίκτυπό του στην τοπική κοινότητα.

Στο Καουάι της Χαβάης, σε ένα ήσυχο ράντσο τεράστιας έκτασης, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα τεράστιο, μυστικό κατασκευαστικό έργο. Ένας τοίχος ύψους 6 μέτρων εμποδίζει τη θέα στο εσωτερικό του, ενώ φρουροί ασφαλείας παρακολουθούν από την πύλη εισόδου και περιπολούν τις γύρω παραλίες. Φορτηγά εισέρχονται και εξέρχονται, μεταφέροντας οικοδομικά υλικά αλλά και εκατοντάδες εργάτες.

Σύμφωνα με την έρευνα του WIRED, σε κανέναν εργαζόμενο του συγκεκριμένου έργου δεν επιτρέπεται να μιλήσει για το τι χτίζεται εκεί. Σχεδόν οποιοσδήποτε περνάει από την ασφάλεια του συγκροτήματος – από ξυλουργούς μέχρι ηλεκτρολόγους, από ελαιοχρωματιστές μέχρι φρουρούς ασφαλείας – δεσμεύεται από μια αυστηρή συμφωνία εχεμύθειας/εμπιστευτικότητας, σύμφωνα με αρκετούς εργαζόμενους που συμμετέχουν στο έργο. Μάλιστα, πολλοί εργαζόμενοι ισχυρίζονται ότι είδαν ή άκουσαν για συναδέλφους που απολύθηκαν από το έργο, επειδή έκαναν αναρτήσεις σχετικά με αυτό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Διαφορετικά συνεργεία κατασκευής εντός του εργοταξίου έχουν αναλάβει ξεχωριστά έργα και οι εργαζόμενοι απαγορεύεται να μιλούν με άλλα συνεργεία για τις εργασίες τους.

«Είναι σαν το fight club. Δεν μιλάμε για το fight club», λέει ο David, ένας πρώην συμβασιούχος εργαζόμενος. Το WIRED συμφώνησε να αποκρύψει το πραγματικό του όνομα, επειδή δεν είχε την άδεια να μιλήσει στον Τύπο.

Το έργο είναι τόσο τεράστιο που ένα μεγάλο τμήμα του νησιού δεσμεύεται από συμφωνία εμπιστευτικότητας για τη μυστικότητα του έργου. Αλλά όλοι εδώ γνωρίζουν ποιος βρίσκεται πίσω από αυτό. Και αυτός είναι ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, διευθύνων σύμβουλος της Meta, ο οποίος αγόρασε τη γη σε μια σειρά από συμφωνίες, που ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2014.

Συνεντεύξεις με διάφορους ανθρώπους που σχετίζονται με το έργο, μαζί με δημόσια αρχεία και δικαστικά έγγραφα, υποδηλώνουν ότι από τότε ο σχεδιασμός και η κατασκευή του συγκροτήματος έκτασης περίπου 1.400 στρεμμάτων καλύπτεται από μυστικότητα. Το ακίνητο, γνωστό ως Koolau Ranch, θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με τα έγγραφα σχεδιασμού, ένα υπόγειο καταφύγιο 5.000 τετραγωνικών μέτρων, θα έχει τις δικές του προμήθειες ενέργειας και τροφίμων και θα κοστίσει πάνω από 270 εκατομμύρια δολάρια. Όλο αυτό το διάστημα, ο Ζούκερμπεργκ και η σύζυγός του Πρισίλα Τσαν συνεχίζουν να χτίζουν ένα από τα πιο ακριβά ακίνητα στον κόσμο.

Τι υπάρχει μέσα στο «μυθικό» καταφύγιο

Με τις συμφωνίες εμπιστευτικότητας να απαγορεύουν στους εργαζόμενους να συζητούν για το έργο, το απομονωμένο συγκρότημα στο Καουάι περιβάλλεται από ένα πέπλο μυστηρίου. Ένας ντόπιος αρχιτέκτονας, που δεν έχει σχέση με το έργο του Ζούκερμπεργκ, αστειεύεται ότι του θυμίζει μεσαιωνικούς ηγεμόνες που, σύμφωνα με τον μύθο, σκότωναν τους αρχιτέκτονες των πιο φιλόδοξων έργων τους, ώστε τα μυστικά των σχεδίων τους να πεθάνουν μαζί τους.

Οι μύθοι για το συγκρότημα και τον ιδιοκτήτη του οργιάζουν στις τοπικές συζητήσεις. Κάποιος άκουσε ότι ο Ζούκερμπεργκ έχτιζε μια τεράστια υπόγεια πόλη. Πολλοί εικάζουν ότι στην τοποθεσία θα γίνει ένα «καταφύγιο της Αποκάλυψης» σε περίπτωση κατάρρευσης του κόσμου.

Σύμφωνα με τα σχέδια που είδε το WIRED, το μερικώς ολοκληρωμένο συγκρότημα αποτελείται από περισσότερα από 12 κτίρια με τουλάχιστον 30 υπνοδωμάτια και 30 μπάνια συνολικά. Επικεντρώνεται γύρω από δύο αρχοντικά, με συνολικό εμβαδόν συγκρίσιμο με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, τα οποία περιέχουν πολλαπλούς ανελκυστήρες, γραφεία, αίθουσες συνεδριάσεων και μια επαγγελματική κουζίνα.

Σε μια κοντινή δασώδη περιοχή σχεδιάζεται ένας ιστός από 11 δεντρόσπιτα, τα οποία θα συνδέονται μεταξύ τους με περίπλοκες γέφυρες από σχοινιά, επιτρέποντας στους επισκέπτες να περνούν από το ένα κτίριο στο άλλο. Ένα άλλο κτίριο θα περιλαμβάνει ένα πλήρες γυμναστήριο, πισίνες, σάουνα, υδρομασάζ και γήπεδο τένις. Το ακίνητο έχει μέσα διάσπαρτους ξενώνες και κτίρια επιχειρήσεων. Η κλίμακα του έργου υποδηλώνει ότι θα είναι κάτι περισσότερο από μια προσωπική εξοχική κατοικία. Μάλιστα, ο Ζούκερμπεργκ έχει ήδη φιλοξενήσει δύο εταιρικές εκδηλώσεις στο συγκρότημα.

Τα σχέδια δείχνουν ότι τα δύο κεντρικά οικήματα θα ενωθούν με μια σήραγγα που θα διακλαδίζεται σε ένα υπόγειο καταφύγιο 5.000 τετραγωνικών μέτρων, το οποίο θα διαθέτει χώρους διαμονής, ένα μηχανοστάσιο και μια καταπακτή διαφυγής, στην οποία θα μπορεί κάποιος να έχει πρόσβαση μέσω σκάλας. «Υπάρχουν κάμερες παντού», λέει ο David και τα έγγραφα το επιβεβαιώνουν. Περισσότερες από 20 κάμερες περιλαμβάνονται στα σχέδια μόνο για ένα μικρότερο κτίριο λειτουργίας του ράντσου. Παράλληλα, η πόρτα στο υπόγειο καταφύγιο θα κατασκευαστεί από μέταλλο και θα γεμίσει με σκυρόδεμα – ένα στυλ που συνηθίζεται σε καταφύγια.

Το κόστος συναγωνίζεται αυτό των μεγαλύτερων ιδιωτικών, προσωπικών κατασκευαστικών έργων στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι οικοδομικές άδειες τοποθετούν την τιμή της κύριας κατασκευής στα 100 εκατομμύρια δολάρια περίπου, εκτός από τα 170 εκατομμύρια δολάρια για την αγορά της γης. Το κόστος κατασκευής στο απομακρυσμένο νησί εξακολουθεί να είναι υψηλότερο από τα προ της πανδημίας επίπεδα.

Αυτή η τιμή για μια ιδιωτική κατοικία δεν έχει προηγούμενο στην τοπική κατασκευαστική βιομηχανία της Χαβάης – όπως και το επίπεδο μυστικότητας και ασφάλειας. «Η μόνη φορά που το βλέπει κανείς αυτό είναι όταν κατασκευάζονται ασφαλείς στρατιωτικές εγκαταστάσεις», λέει ένας τοπικός αξιωματούχος της κατασκευαστικής βιομηχανίας, που συνδέεται με την περιοχή. «Για ένα ιδιωτικό έργο, είναι πολύ σπάνιο να συνδέεται με συμφωνία εμπιστευτικότητας».