Ήταν 5 Ιουλίου του 2015 όταν ο ελληνικός λαός βρέθηκε στις κάλπες εν μέσω οριακών οικονομικών καταστάσεων να ψηφίσει στο δημοψήφισμα που διοργανώθηκε.
Στις 26 Ιουνίου το υπουργικό συμβούλιο κατόπιν εισήγησης Τσίπρα αποφάσισε και πρότεινε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα. Ακολούθησε μεταμεσονύκτιο διάγγελμα του πρωθυπουργού.
Στις 27 Ιουνίου συνεδρίασε η Ολομέλεια της Βουλής. Ο Ευ. Βενιζέλος είχε υποβάλλει ένσταση αντισυνταγματικότητας η οποία απορρίφθηκε κατά πλειοψηφία. Η συζήτηση ολοκληρώθηκε μετά τα μεσάνυχτα. Η πρόταση του υπουργικού συμβουλίου έγινε δεκτή με 178 υπέρ και 120 κατά. Στη συνέχεια, συνεκλήθη εκτάκτως η ανεπίσημη σύσκεψη των υπ. οικονομικών της Ευρωζώνης στην οποία αποφασίστηκε η μη παράταση του προγράμματος που έληγε την 30η Ιουνίου.
Η απόφαση της ολομέλειας της Βουλής δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ενώ στις 29 Ιουνίου έκλεισαν οι τράπεζες και επεβλήθησαν τα capital controls.
Το τελικό αποτέλεσμα του πρώτου δημοψηφίσματος της μεταπολίτευσης, ήταν το ΟΧΙ. Μόνο που κανείς δεν ήξερε τελικά, τι σήμαινε αυτό το ΟΧΙ του 61,3%. Άλλωστε το ερώτημα ήταν από μόνο του κάπως ιδιαίτερο…
«Πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25/06/2015 και αποτελείται από δύο μέρη τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους;
Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Reforms for the completion of the Current Program and beyond» (Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού) και το δεύτερο «Preliminary Debt Sustainability Analysis» (προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους).
Όσοι από τους πολίτες της χώρας απορρίπτουν την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν:
Δεν εγκρίνεται/ΟΧΙ.
Όσοι από τους πολίτες της χώρας συμφωνούν με την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν:
Εγκρίνεται/ΝΑΙ» ήταν το ερώτημα…
Τα αποτελέσματα και η δύσκολη συνέχεια
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα από το Υπουργείο Εσωτερικών το «ΟΧΙ» συγκεντρώνει 61,3% των ψήφων, έναντι 38,7% του «ΝΑΙ». Τα άκυρα/λευκά είναι 5,79%, ενώ η συμμετοχή φτάνει στο 62,46%.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος έσκασε σαν «βόμβα» στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και στην Κομισιόν.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ανέλαβε την πρωτοβουλία , προφανώς σε συνεννόηση με τους άλλους ηγέτες για την πραγματοποίηση έκτακτης Συνόδου Κορυφής στις 7 Ιουλίου.
Επίσης ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ το πρωί της Δευτέρας μετά το δημοψήφισμα, είχε τηλεδιάσκεψη με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι και τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ με θέμα την Ελλάδα.
Το ίδιο βράδυ δηλώσεις κάνουν ο Αλέξης Τσίπρας και ο Γιάννης Βαρουφάκης, υπουργός Οικονομικών ακόμα και μάλιστα πριν τον πρωθυπουργό.
«Η Δημοκρατία νίκησε και έστειλε ηχηρό μήνυμα στην Ευρώπη, δήλωσε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην τηλεοπτική του δήλωση αμέσως μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Απευθυνόμενος προς τον ελληνικό λαό ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι το “Όχι” ενίσχυσε την διαπραγματευτική θέση της Ελλάδος και από αύριο θα διεκδικήσει ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα και τους Έλληνες, ενώ ζήτησε την σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών.
Ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε πως: «Έχω πλήρη συνείδηση ότι έχω εντολή ενίσχυσης της διαπραγματευτικής μας δύναμης, για μια βιώσιμη συμφωνία προκειμένου να βγούμε από τον φαύλο κύκλο της λιτότητας κι όχι εντολή ρήξης» και συμπλήρωσε «Γνωρίζουμε όλοι ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις, αλλά υπάρχουν δίκαιες λύσεις».
Ο Αλέξης Τσίπρας μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και την οριστικοποίηση του «όχι» το ίδιο βράδυ επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να ζητήσει τη Δευτέρα 6 Ιουλίου τη σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών της χώρας. Κατά την υποδοχή του πρωθυπουργού ο Προκόπης Παυλόπουλος είχε πει με νόημα πως η Ελλάδα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρωζώνης και πως «κανείς δεν πρέπει να παρερμηνεύσει την βούληση του λαού έτσι αυτή εκφράστηκε σήμερα» και ότι «η Ελλάδα σέβεται τις υποχρεώσεις της και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο».
Η έναρξη της διαπραγμάτευσης μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος οδήγησε σε απανωτά Εurogroup και στην περίφημη διαπραγμάτευση των 17 ωρών. Η Βουλή με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου στη θέση της προεδρίας και τις συνεδριάσεις να τελειώνουν τις πρώτες πρωινές ώρες, είχε την τιμητική της, ενώ μετά από την συντριπτική ήττα του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς, ανακοινώνει την παραίτησή του από την ηγεσία του κόμματος.
Στο άλλο στρατόπεδο η συντριπτική υπεροχή του «ΟΧΙ» για την πρόταση των δανειστών της 25ης Ιουνίου έφερε χαμόγελα στα πρόσωπα των υποστηρικτών και βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Χαμόγελα που όμως σύντομα πάγωσαν στο αποτέλεσμα της 17ωρης διαπραγμάτευσης του πρωθυπουργού, στο τρίτο μνημόνιο και στη φυγή πολλών κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ από το κόμμα.
