Σε μια περίοδο έντονων γεωπολιτικών ανακατατάξεων στη Μέση Ανατολή, που ενισχύονται μετά και τη σημερινή επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, αλλά και ιδιαίτερης αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα κάνει ένα ακόμη βήμα για την ενίσχυση των δεσμών της με τον Λίβανο. Αποφάσισε την παραχώρηση στρατιωτικού υλικού από το απόθεμα του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), προς τις ένοπλες δυνάμεις της Βηρυτού.

Ειδικότερα, η απόφαση αφορά τη μεταβίβαση 13 τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού τύπου M113, έπειτα από επίσημο αίτημα που υποβλήθηκε στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη από τον πρόεδρο του Λιβάνου, Ζοζέφ Αούν. Το αίτημα αυτό είχε τεθεί ήδη από την περίοδο που ο κ. Αούν υπηρετούσε ως αρχηγός των λιβανικών ενόπλων δυνάμεων, και σήμερα παίρνει σάρκα και οστά, στο πλαίσιο της ελληνολιβανικής στρατιωτικής συνεργασίας. Τα οχήματα M113 θα παραδοθούν αφού προηγουμένως υποστούν την απαραίτητη συντήρηση στην Ελλάδα, εξασφαλίζοντας έτσι τη λειτουργικότητά τους πριν ενταχθούν στο δυναμικό του λιβανικού στρατού. Άξιο μνείας είναι επίσης το γεγονός ότι η αποστολή των τεθωρακισμένων έλαβε την έγκριση και της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής.

Τα M113 είναι τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού (ΤΟΜΠ), σχεδιασμένα κυρίως για να μεταφέρουν στρατιώτες στο πεδίο της μάχης με προστασία από ελαφρά όπλα και θραύσματα. Κατασκευάστηκαν αρχικά στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1960 και χρησιμοποιούνται ευρέως σε δεκάδες χώρες, χάρη στην αξιοπιστία, την ευελιξία και την ευκολία συντήρησής τους.

Χαρακτηρίζονται από:

  • Αλουμινένια θωράκιση από κράμα 5083, που τα καθιστά ελαφρύτερα και πιο ευκίνητα.
  • Χωρητικότητα έως 11 στρατιωτών, εκτός από το πλήρωμα (οδηγός και αρχηγός πληρώματος).
  • Ερπυστριοφόρο σύστημα, που τους επιτρέπει να κινούνται σε δύσκολα εδάφη.
  • Δυνατότητα μετατροπής σε διάφορες παραλλαγές (ασθενοφόρο, κέντρο διοίκησης, κ.λπ.).

Παρότι έχουν αντικατασταθεί σε πολλούς στρατούς από νεότερα μοντέλα, παραμένουν χρήσιμα για δευτερεύοντες ρόλους και για στρατούς με περιορισμένα μέσα, όπως είναι αυτός του Λιβάνου.

Μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής συμφωνίας

Η αποστολή των M113, ωστόσο, αποτελεί μόνο μία πτυχή ενός ευρύτερου σχεδίου στρατιωτικής υποστήριξης και διμερούς συνεργασίας, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας του Λιβάνου. Οι δύο χώρες βρίσκονται σε διαρκή διάλογο για περαιτέρω δράσεις, όπως η εκπαίδευση αξιωματικών του Λιβάνου στις ελληνικές στρατιωτικές σχολές – μεταξύ αυτών η Σχολή Ευελπίδων και η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Επιπλέον, στο επίκεντρο των διμερών συνομιλιών βρίσκεται και η ενίσχυση των λιβανικών ναυτικών δυνάμεων. Αν και προς το παρόν η ελληνολιβανική συνεργασία στο συγκεκριμένο πεδίο περιορίζεται στην εκπαίδευση στρατιωτικού προσωπικού, δεν αποκλείεται στο μέλλον να διευρυνθεί, περιλαμβάνοντας και την παροχή τεχνικής υποστήριξης ή ακόμη και ναυτικών μέσων.

Πολιτικές προεκτάσεις και γεωστρατηγική βαρύτητα

Η συνεργασία δεν περιορίζεται στη στρατιωτική διάσταση. Έχει σαφές πολιτικό υπόβαθρο, καθώς ο πρόεδρος Ζοζέφ Αούν θεωρείται από πολλούς ως παράγοντας σταθερότητας για τον Λίβανο, σε μια περιοχή που παραμένει σε κατάσταση εύθραυστης ισορροπίας. Με βαθιά στρατιωτική εμπειρία αλλά και ισχυρή πολιτική αντίληψη –χαρακτηριστικό που του αναγνωρίζουν ακόμη και πολιτικοί του αντίπαλοι– ο Αούν παίζει καταλυτικό ρόλο στην εσωτερική ισορροπία της χώρας του.

Όπως σημειώνουν οι γνωρίζοντες, η ενίσχυση των σχέσεων με τη Βηρυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την Αθήνα υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, μετά την αναζωπύρωση της κρίσης στη Γάζα και τις ραγδαίες ανακατατάξεις που αυτή επιφέρει στο πολιτικό και στρατηγικό πεδίο της περιοχής. Η Ελλάδα επιδιώκει να εξασφαλίσει ενεργή παρουσία και ρόλο στις εξελίξεις που συντελούνται στην ευρύτερη γειτονιά της, όχι μόνο για λόγους αλληλεγγύης προς έναν ιστορικά φιλικό λαό, αλλά και επειδή η σταθερότητα στον Λίβανο επηρεάζει άμεσα την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου και, κατ’ επέκταση, τα ελληνικά συμφέροντα.

«Σε μια εποχή όπου η έννοια της ασφάλειας δεν περιορίζεται στα σύνορα ενός κράτους, αλλά επεκτείνεται στις στρατηγικές του συμμαχίες και τις περιφερειακές ισορροπίες, η κίνηση της Αθήνας προς τη Βηρυτό αντανακλά μια συνειδητή προσπάθεια ενίσχυσης της διπλωματικής της παρουσίας» σημειώνουν πηγές από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.