Ο Χουάν Κάρλος, που βασίλευσε στην Ισπανία για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο. Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της ισπανικής μοναρχίας, ο 86χρονος τέως βασιλιάς επιλέγει να ανοίξει τα χαρτιά του μέσα από το βιβλίο του «Juan Carlos I d’Espagne. Réconciliation» – μια αυτοβιογραφία που κυκλοφορεί πρώτα στη Γαλλία.
Το βιβλίο, γραμμένο σε συνεργασία με τη δημοσιογράφο Laurence Debray, παρουσιάζεται ως μια προσπάθεια να “πει ο ίδιος την ιστορία του”, χωρίς μεσολαβητές και χωρίς ωραιοποιήσεις. Όπως αποκάλυψε η Le Monde, πρόκειται για μια αφήγηση γεμάτη αντιφάσεις, μετάνοιες και παραδοχές που δεν θυμίζουν σε τίποτα την εικόνα του απόλυτου μονάρχη.
«Δεν ήμουν ποτέ κύριος της μοίρας μου»
Ο Χουάν Κάρλος περιγράφει τον εαυτό του ως άνθρωπο που παρασύρθηκε από την εξουσία και την επιρροή. Ομολογεί πως γνώριζε ότι απογοήτευσε όσους πίστεψαν σε αυτόν, ότι έκανε λάθη “σε θέματα αγάπης και φιλίας”, και πως βρέθηκε περιστοιχισμένος “από ανθρώπους που δεν άξιζαν την εμπιστοσύνη του”.
Ο ίδιος αναγνωρίζει ότι αποδέχθηκε “δώρα που πολλοί θεώρησαν ακατάλληλα” και πως αυτές οι παραδοχές ίσως ξαναφέρουν στο φως τις σκοτεινές πλευρές της βασιλείας του — κάτι που το παλάτι της Θαρθουέλα προσπαθεί να αφήσει πίσω του από την εποχή που ο Φελίπε ΣΤ΄ ανέβηκε στον θρόνο.
Το μυστήριο με τα 100 εκατομμύρια δολάρια
Ένα από τα πιο ευαίσθητα θέματα που αγγίζει στο βιβλίο είναι τα χρήματα που φέρεται να έλαβε από τον αείμνηστο βασιλιά Αμπντουλάχ της Σαουδικής Αραβίας, τον οποίο αποκαλεί “αδελφό”. Ο πρώην μονάρχης το χαρακτηρίζει “πράξη γενναιοδωρίας από μια μοναρχία σε μια άλλη”, παραδεχόμενος ωστόσο ότι τα 100 εκατομμύρια δολάρια ήταν “ένα δώρο που δεν ήξερα πώς να αρνηθώ. Ένα σοβαρό λάθος”.
Η Le Monde αποκαλύπτει πως τα χρήματα κατατέθηκαν το 2008 σε ελβετικό λογαριασμό και αργότερα μεταφέρθηκαν σε λογαριασμό στις Μπαχάμες, συνδεδεμένο με την εταιρεία της Corinna Larsen, της Γερμανίδας επιχειρηματία με την οποία ο Χουάν Κάρλος διατηρούσε μακροχρόνια σχέση. Η υπόθεση αυτή, που αποκαλύφθηκε το 2020, προκάλεσε πολιτική θύελλα στην Ισπανία, οδηγώντας τον Φελίπε ΣΤ΄ να αποποιηθεί δημόσια την κληρονομιά του πατέρα του.
Η σχέση με την Corinna και η απομόνωση στο Άμπου Ντάμπι
Ο τέως βασιλιάς δεν αποφεύγει να μιλήσει για την Corinna Larsen, χαρακτηρίζοντας τη σχέση τους “λάθος που πληρώνω ακόμα”. Το περιστατικό με το ατύχημα στο σαφάρι της Μποτσουάνα, την περίοδο που η χώρα βίωνε βαθιά οικονομική κρίση, υπήρξε –όπως παραδέχεται– το σημείο καμπής που κατέρριψε οριστικά την εικόνα του “βασιλιά του λαού”.
Μετά την παραίτησή του το 2014, ο Χουάν Κάρλος επέλεξε την αυτοεξορία στο Άμπου Ντάμπι, όπου ζει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Εκεί γράφει, αναπολεί και –όπως λέει– “περιμένει την ιστορία να με κρίνει”.
Ο Φελίπε, η Σοφία και η σιωπή των Χριστουγέννων
Μέσα στις σελίδες του βιβλίου, ο πρώην μονάρχης αναφέρεται εκτενώς στον γιο του, Βασιλιά Φελίπε ΣΤ΄. Αν και τον θαυμάζει ως ηγέτη, δεν κρύβει το παράπονό του για τη στάση του απέναντι στον πατέρα του: “Ο γιος μου μου γύρισε την πλάτη από καθήκον. Καταλαβαίνω το ρόλο του, αλλά υπέφερα βλέποντάς τον τόσο ψυχρό.”
Στο ίδιο κεφάλαιο κάνει αναφορά στη σύζυγό του, τη Βασίλισσα Σοφία, την οποία αποκαλεί “Sofi”. Ομολογεί ότι πικράθηκε που δεν τον επισκέφθηκε στο Άμπου Ντάμπι, αν και τον επισκέφθηκαν οι κόρες του Έλενα και Κριστίνα, καθώς και τα περισσότερα εγγόνια του. Για τη Βασίλισσα Λετίθια, σημειώνει απλώς πως “η παρουσία της δεν βοήθησε στη συνοχή της οικογένειας”, αφήνοντας να εννοηθεί πως οι σχέσεις τους παραμένουν ψυχρές.
Ο Φράνκο και η παρακαταθήκη της εξουσίας
Το πιο αμφιλεγόμενο ίσως σημείο της εξομολόγησής του είναι η αναφορά του στον Φρανσίσκο Φράνκο. Ο Χουάν Κάρλος αναγνωρίζει ανοιχτά ότι “αν έγινα βασιλιάς, ήταν χάρη σε εκείνον”, περιγράφοντάς τον ως “άνθρωπο με ευφυΐα και πολιτικό ένστικτο”. Παραδέχεται ότι ποτέ δεν επέτρεψε να ακουστεί κριτική για τον δικτάτορα μπροστά του και πως θαύμαζε την ικανότητά του να “παραμένει ακλόνητος στην εξουσία”.
Ένας βασιλιάς χωρίς στέμμα, αλλά με ιστορία
Ο πρώην μονάρχης αναπολεί τη ζωή του με ανάμεικτα συναισθήματα. Ο ίδιος γράφει με πικρία: “Είμαι ο μόνος Ισπανός που δεν έχει σύνταξη μετά από σχεδόν σαράντα χρόνια υπηρεσίας”. Ωστόσο, παρά τα σκάνδαλα, τις προσωπικές του πτώσεις και τη ρήξη με τον γιο του, παραμένει κομμάτι της ισπανικής μοναρχίας – έστω κι από μακριά.
