Το ξέσπασμα όταν θυμώνουμε φαίνεται μια λογική αντίδραση. Κατά τη «λαϊκή σοφία» η έκφραση του θυμού μας βοηθάει αν ηρεμήσουμε, λειτουργώντας σαν ατμό σε μια χύτρα.
Όμως μεταανάλυση, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Clinical Psychology Review, δείχνει πως αυτή η κοινή αντίληψη δεν είναι σωστή. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο εξέτασαν 154 μελέτες για τον θυμό και βρήκαν ελάχιστες αποδείξεις ότι το ξέσπασμα βοηθά. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα τον αυξάνει.
«Πρέπει πραγματικά να καταρρίψουμε τον μύθο ότι όταν είσαι θυμωμένος πρέπει να ξεσπάς για να το βγάλεις από μέσα σου» δήλωσε ο Brad Bushman, επικεφαλής επιστήμονας της έρευνας. «Το ξέσπασμα μπορεί να ακούγεται καλή ιδέα, αλλά δεν υπάρχει ούτε ίχνος επιστημονικής απόδειξης που να στηρίζει αυτή τη θεωρία». Επίσης άλλη μελέτη δείχνει ότι πολλοί προσπαθούν να διώξουν τον θυμό με σωματική ένταση. Αυτή μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία, αλλά δεν βελτιώνει απαραίτητα την κατάσταση.
Το «κλειδί» για τη μείωση του θυμού
Συνολικά στις μελέτες συμμετείχαν 10.189 άτομα κάθε ηλικίας, φύλου, πολιτισμικού και εθνοτικού υπόβαθρου. Τα ευρήματα δείχνουν ότι το κλειδί για να μειωθεί ο θυμός είναι η μείωση της φυσιολογικής διέγερσης. Αυτή μπορεί να προέρχεται από τον ίδιο τον θυμό αλλά και από τη σωματική δραστηριότητα που προκαλεί.
«Για να μειωθεί ο θυμός, είναι καλύτερο να κάνουμε δραστηριότητες που ρίχνουν τα επίπεδα διέγερσης» είπε ο Bushman. «Παρά όσα λέει η δημοφιλής σοφία, ακόμα και το τρέξιμο δεν είναι αποτελεσματική στρατηγική, επειδή ανεβάζει τη διέγερση και τελικά λειτουργεί αντίστροφα».
Η έρευνα εξέτασε και λεγόμενα rage rooms, όπου κάποιος πληρώνει για να σπάσει αντικείμενα ώστε να εκτονωθεί, εξήγησε η εκ των συγγραφέων της έρευνας Sophie Kjærvik. «Καταρρίπτεται ολόκληρη η θεωρία της έκφρασης του θυμού ως τρόπου αντιμετώπισης» είπε και πρόσθεσε πως από τα στοιχεία προκύπτει ότι «η μείωση της διέγερσης, και κυρίως της φυσιολογικής πλευράς της, είναι πραγματικά σημαντική».
Τι έδειξε η έρευνα
Όπως σημειώνεται στο Science Alert, η μελέτη εξέτασε τόσο δραστηριότητες που αυξάνουν όσο και δραστηριότητες που μειώνουν τη διέγερση. Από το μποξ, την ποδηλασία και το τζόγκινγκ μέχρι τις βαθιές αναπνοές, τον διαλογισμό και τη γιόγκα.
Οι ήρεμες δραστηριότητες μείωσαν τον θυμό τόσο σε ελεγχόμενο ερευνητικό περιβάλλον όσο και στην πραγματική ζωή. Αυτό ίσχυε ανεξάρτητα από τον τρόπο καθοδήγησης ή τα χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων, φωτίζοντας μια εναλλακτική διαδρομή για τον έλεγχο της οργής.
Αποτελεσματικές πρακτικές ήταν η αργή γιόγκα, η ενσυνειδητότητα, η προοδευτική μυϊκή χαλάρωση, η διαφραγματική αναπνοή και ένα απλό διάλειμμα. «Ήταν πολύ ενδιαφέρον ότι η προοδευτική μυϊκή χαλάρωση και γενικά η χαλάρωση μπορεί να είναι τόσο αποτελεσματικές όσο ο διαλογισμός και η ενσυνειδητότητα» είπε η Kjærvik.
«Και η γιόγκα, που μπορεί να είναι πιο έντονη από τον διαλογισμό, παραμένει ένας τρόπος ηρεμίας και εστίασης στην αναπνοή που έχει παρόμοιο αποτέλεσμα στη μείωση του θυμού».
Κόψτε το «καύσιμο» στον θυμό
Οι ερευνητές προτείνουν να μην προσπαθούμε να ξεσπάσουμε τον θυμό αλλά να τον αποδυναμώσουμε μειώνοντας την ένταση. Τεχνικές που ήδη βοηθούν στο άγχος φαίνεται ότι στερούν από τον θυμό το φυσιολογικό του καύσιμο. «Στη σημερινή κοινωνία όλοι αντιμετωπίζουμε πολύ άγχος και χρειαζόμαστε τρόπους να το διαχειριστούμε» είπε η Kjærvik. «Το ότι οι ίδιες στρατηγικές λειτουργούν και για τον θυμό είναι πολύ χρήσιμο».
«Ορισμένες σωματικές δραστηριότητες που ανεβάζουν τη διέγερση μπορεί να είναι καλές για την καρδιά, αλλά δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να μειωθεί ο θυμός» είπε ο Bushman. «Είναι πραγματικά μια μάχη, επειδή οι θυμωμένοι άνθρωποι θέλουν να ξεσπάσουν, αλλά η έρευνά μας δείχνει ότι η αρχική ικανοποίηση που παίρνουμε από το ξέσπασμα ενισχύει τελικά την επιθετικότητα και την οργή».