Ο καρκίνος της σκωληκοειδούς απόφυσης, ένας σχετικά άγνωστος τύπος καρκίνου, φαίνεται να παρουσιάζει ανησυχητική αύξηση στις νεότερες γενιές, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 10 Ιουνίου στο Annals of Internal Medicine.
Η έρευνα έδειξε ότι οι διαγνώσεις τριπλασιάστηκαν στη Γενιά Χ (άτομα γεννημένα τις δεκαετίες του ’70 και του ’80) και τετραπλασιάστηκαν στους μεγαλύτερους Millennials (γεννημένοι μεταξύ 1981–1990).
Παρότι ο καρκίνος αυτός παραμένει εξαιρετικά σπάνιος, τα νέα στοιχεία από την έρευνα στις ΗΠΑ ενισχύουν αυτό που αρκετοί ειδικοί υποπτεύονταν εδώ και καιρό και το κρίσιμο ερώτημα είναι «γιατί υπάρχει αυτή η αύξηση στα περιστατικά».
Τι είναι ο καρκίνος της σκωληκοειδούς απόφυσης;
Ο καρκίνος μπορεί να αναπτυχθεί από τα κύτταρα της σκωληκοειδούς απόφυσης, ενός μικρού σακοειδούς οργάνου στην κοιλιά, που αποτελεί μέρος του εντέρου και του παχέος εντέρου. Οι γιατροί δεν γνωρίζουν ακριβώς τη λειτουργία της, αλλά πιστεύουν ότι σχετίζεται με το ανοσοποιητικό σύστημα.
Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι καρκίνου της απόφυσης:
- Νευροενδοκρινικός καρκίνος: Ο πιο συχνός τύπος, προέρχεται από κύτταρα που εκκρίνουν ουσίες για τη διευκόλυνση της πέψης.
- Επιθηλιακός καρκίνος: Αναπτύσσεται από τα κύτταρα που επενδύουν εσωτερικά την απόφυση.
Στα πρώιμα στάδια, ο καρκίνος αυτός εκδηλώνεται συχνά ως σκωληκοειδίτιδα (φλεγμονή και μόλυνση της απόφυσης). Πολλές διαγνώσεις γίνονται μόνο αφού αφαιρεθεί το όργανο λόγω σκωληκοειδίτιδας.
Όταν η νόσος εντοπίζεται νωρίς και περιορίζεται μόνο στην απόφυση, τα ποσοστά ίασης είναι πολύ υψηλά. Αν όμως η απόφυση ραγίσει, τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να εξαπλωθούν στην κοιλιακή κοιλότητα.
Η αύξηση των περιστατικών
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα του National Cancer Institute για 4.858 άτομα ηλικίας πάνω από 20 ετών που διαγνώστηκαν με καρκίνο της σκωληκοειδούς απόφυσης την περίοδο 1975–2019. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι σε σύγκριση με όσους γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1940, τα ποσοστά εμφάνισης τριπλασιάστηκαν για όσους γεννήθηκαν το 1970–1984 (Gen X) και τετραπλασιάστηκαν στους Millennials του 1981–1990.
Η αύξηση αυτή ακολουθεί την ευρύτερη τάση αύξησης και άλλων μορφών καρκίνου (π.χ. παχέος εντέρου, μαστού, μήτρας, προστάτη, στομάχου) σε νεαρότερες ηλικίες. Η ίδια η ερευνήτρια Andreana Holowatyj οδηγήθηκε στη μελέτη του καρκίνου της απόφυσης λόγω της αύξησης των περιστατικών καρκίνου του παχέος εντέρου στους νέους, καθώς διαπίστωσε ότι το 1/3 των περιστατικών σκωληκοειδικού καρκίνου αφορά άτομα κάτω των 50 ετών.
Τι προκαλεί την αύξηση;
Έκθεση του 2023 ανέδειξε πιθανούς παράγοντες όπως η διατροφή, ο τρόπος ζωής, η έκθεση σε τοξίνες και η χρήση αντιβιοτικών.
Η Holowatyj εκτιμά ότι δεν υπάρχει ένας μοναδικός λόγος, αλλά ένας συνδυασμός παραγόντων που αλληλεπιδρούν. Ο γιατρός Garrett Nash, από το Memorial Sloan Kettering Cancer Center, θεωρεί τις περιβαλλοντικές εκθέσεις τον πιθανότερο ύποπτο.
Επιπλέον, το γεγονός ότι οι επεμβάσεις αφαίρεσης απόφυσης δεν έχουν αυξηθεί υποδηλώνει ότι η άνοδος των διαγνώσεων δεν οφείλεται απλώς σε περισσότερες ευκαιρίες ανίχνευσης, αλλά πιθανότατα σε πραγματική αύξηση των περιστατικών.
Συμπτώματα που πρέπει να γνωρίζετε
Σύμφωνα με την Holowatyj, σε πρόσφατη μελέτη που πραγματοποίησε σε 352 ασθενείς και η οποία δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί, διαπιστώθηκε ότι οι νεότεροι ασθενείς παρουσίαζαν συχνότερα συμπτώματα από τους μεγαλύτερους.
Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πόνο στην κοιλιά
- Φούσκωμα ή διάταση
- Πόνο στη λεκάνη
- Ψηλαφητή μάζα στην κοιλιά ή τη λεκάνη
Άλλα πιθανά σημάδια είναι η κατακράτηση υγρών, η αύξηση της περιφέρειας της μέσης, η διάρροια, η ναυτία και ο εμετός. Δυστυχώς, τα συμπτώματα συχνά εμφανίζονται μόνο σε προχωρημένα στάδια. Για αυτό και η πλειονότητα των περιστατικών εντοπίζεται στο στάδιο IV.
Επειδή δεν υπάρχει μέθοδος προληπτικού ελέγχου, είναι σημαντικό να δώσετε προσοχή σε τυχόν ύποπτα σημάδια και να απευθυνθείτε στον γιατρό σας. Αν είχατε σκωληκοειδίτιδα αλλά δεν αφαιρέσατε την απόφυση, καλό είναι να κάνετε απεικονιστικό έλεγχο. Η έγκαιρη ενημέρωση και η επαγρύπνηση είναι κρίσιμες για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση.
