Μπορεί η οικονομική κρίση να έχει «χτυπήσει» την ελληνική οικογένεια, αλλά όπως δείχνουν τα αποτελέσματα των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων, η θέληση και η προσπάθεια μαθητών από οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, σε συνδυασμό με την κοινωνική ευαισθησία εθελοντών εκπαιδευτικών που διδάσκουν στα «κοινωνικά φροντιστήρια» των δομών των Δήμων, της Εκκλησίας, της κοινωνικής πρωτοβουλίας και των εθελοντικών οργανώσεων, είναι ικανά για να εξασφαλίσουν το πολυπόθητο «εισιτήριο» για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πολλά είναι τα παιδιά που πέρασαν στο πανεπιστήμιο, αφού το περασμένο εκπαιδευτικό έτος είχαν παρακολουθήσει φροντιστηριακά μαθήματα σε 12 από τις ενορίες της Μητρόπολης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως στη Δυτική Θεσσαλονίκη. Περίπου το ένα τρίτο των παιδιών που παρακολούθησαν τα αντίστοιχα μαθήματα στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο υπολογίζεται ότι εισήχθησαν σε κάποιο ΑΕΙ ή ΤΕΙ, ενώ την ίδια επιτυχία γνώρισαν και οι 10 μαθητές που παρακολούθησαν πέρσι τα μαθήματα που παρέδιδαν εθελοντικά οι ισάριθμοι φοιτητές της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και εκπαιδευτικοί της ΜΚΟ Άρσις, στην Κοζάνη.
Όσοι μιλούν για το θέμα στο ΑΠΕ – ΜΠΕ επισημαίνουν ότι δεν έχουν σημασία τα ποσοστά των επιτυχόντων, αλλά η κοινωνική αλληλεγγύη που εκφράζεται μέσα από την προσφορά μαθημάτων στα κοινωνικά φροντιστήρια και παρέχει ενεργή υποστήριξη σε κάθε μαθητή που αγωνίζεται για ένα καλύτερο μέλλον υπό αντίξοες συνθήκες και με ανεπαρκή οικονομικά μέσα, λόγω της γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας.
«Θέλουμε να περάσουμε στους μαθητές το μήνυμα ότι πρέπει να αγωνίζονται και να μην πτοούνται από τις δυσκολίες» αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η πρόεδρος του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Θεσσαλονίκης Θεοδώρα Λειψιστινού, η οποία διδάσκει και η ίδια στο κοινωνικό φροντιστήριο, που θα λειτουργήσει φέτος για δεύτερη χρονιά.
Τα κριτήρια για την φοίτηση είναι οικονομικά και κοινωνικά και χάρη στην καλή οργάνωση της δομής, το ενδιαφέρον είναι φέτος ακόμη μεγαλύτερο. Πέρσι συμμετείχαν δωρεάν στο πρόγραμμα 105 παιδιά, όχι μόνο από το κέντρο της πόλης αλλά και από περιοχές που βρίσκονται στην περιφέρεια, ενώ για την ερχόμενη εκπαιδευτική χρονιά έχουν ήδη υποβληθεί 110 αιτήσεις. Τα μαθήματα ξεκινούν στις 12 Σεπτεμβρίου και αφορούν μαθητές της Β’ και της Γ΄ Λυκείου.
Στις οικογένειες των δυτικών συνοικιών της πόλης, που πλήττονται εντονότερα από την οικονομική κρίση και φιλοξενούν πληθυσμούς με υψηλότερα ποσοστά φτώχειας, απευθύνεται η προσπάθεια της Μητρόπολης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, που εδώ και πολλά χρόνια διοργανώνει στις ενορίες δομές κοινωνικών φροντιστηρίων, όπου «φοιτούν» περισσότεροι από χίλιοι μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου!
«Σε εμάς δεν υπάρχουν κριτήρια. Απευθυνόμαστε σε όλα τα παιδιά της δυτικής Θεσσαλονίκης. Πάνω από 60 εκπαιδευτικοί προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους στις κατά τόπους ενορίες, στον Ευαγγελισμό του Ευόσμου, τους Τρεις Ιεράρχες του Ευόσμου, του Άγιους Πάντες της Θεσσαλονίκης, τον Άγιο Νικόλαο Ξηροκρήνης, τον Τίμιο Σταυρό της Γαλήνης, τον Άγιο Γεώργιο στη Νεάπολη και σε πολλές άλλες περιοχές» αναφέρει χαρακτηριστικά ο πατήρ Ιωάννης, υπεύθυνος του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου στην Ξηροκρήνη.
Ο ίδιος, μάλιστα, υπογραμμίζει ότι όσοι δραστηριοποιούνται στα κοινωνικά φροντιστήρια της Μητρόπολης διατηρούν μια άριστη συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των σχολείων όπου φοιτούν τα παιδιά, ενώ συνεργάζονται μαζί τους, όχι μόνο για την ύλη των μαθημάτων, αλλά και για κοινωνικά ή ψυχολογικά προβλήματα μαθητών και των οικογενειών τους που – κατά καιρούς – διαπιστώνουν.
«Η Μητρόπολη έχει στην επικράτειά της 420.000 ανθρώπους. Μιλούμε για τη μισή Θεσσαλονίκη, συνεπώς πρόκειται για ένα έργο μεγάλης έκτασης το οποίο συντονίζεται σε επίπεδο ενοριών» προσθέτει και γνωστοποιεί ότι τα μαθήματα θα ξεκινήσουν και πάλι στις αρχές Οκτωβρίου.
Αντίστοιχες δομές διοργανώνουν επίσης και οι δήμοι (όπως συμβαίνει στη Νεάπολη και το Κορδελιό), ενώ σχετικές προσπάθειες προέρχονται και από το χώρο των κοινωνικών οργανώσεων και των εθελοντών. «Η επιτυχία της δικής μας πρωτοβουλίας δεν έγκειται μόνο στο γεγονός ότι από τα 10 άτομα που παρακολούθησαν μέχρι το τέλος τα μαθήματα που παραδίδαμε, τα έξι εισήχθησαν σε σχολές των ΑΕΙ και τα τέσσερα σε σχολές των ΤΕΙ. Το ψυχολογικό κέρδος από την προσφορά και την αλληλεγγύη είναι τεράστιο» σχολιάζει, από την πλευρά του, ο Φίλιππος Καλλιάρας, φοιτητής στο 4ο έτος στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Ο ίδιος και πολλοί ακόμη συνάδελφοί του, σε συνεργασία με την ΜΚΟ Άρσις Κοζάνης, ξεκίνησαν να παραδίδουν εθελοντικά φροντιστηριακά μαθήματα σε μαθητές της Γ’ Λυκείου, προκειμένου να τους βοηθήσουν για τις πανελλαδικές εξετάσεις. Παρά το γεγονός, μάλιστα, ότι αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία επειδή είναι φοιτητές και όχι καθηγητές, σημειώνουν ότι από την εν λόγω διαδικασία όντως παράγεται ουσιαστικό έργο καθώς μαθητές και φοιτητές βρίσκονται κοντά ηλικιακά και αντιμετωπίζουν το μάθημα με μεγαλύτερη άνεση. “Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε και φέτος τα μαθήματα στους μαθητές που προέρχονται από οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, οι οποίες δεν μπορούν να ‘αντέξουν’ οικονομικά το κόστος της φοίτησης σε ιδιωτικά φροντιστήρια” προσθέτει ο κ. Καλλιάρας.
Φροντιστηριακά μαθήματα παρέχονται όμως και μέσω δικτύων ανταλλαγής υπηρεσιών και προϊόντων, όπως το “Κοινό”, το όνομα του οποίου προέρχεται από τις λέξεις «Κοινωνικό Νόμισμα» και παραπέμπει στην ανταλλακτική οικονομία. “Για δεύτερη χρονιά προσφέρονται μαθήματα σε μέλη του δικτύου μας που επιθυμούν να προσφέρουν υπηρεσίες ή προϊόντα για να παρακολουθήσουν τα παιδιά τους φροντιστηριακά μαθήματα” εξηγεί στο ΑΠΕ – ΜΠΕ το μέλος της συντονιστικής ομάδας του δικτύου Ελένη Παπαθεοδοσίου.
Όπως σημειώνει, πέρσι παρακολούθησαν τα μαθήματα αυτά περίπου 30 άτομα, ενώ φέτος υπάρχουν αυξημένες δυνατότητες καθώς έχουν οργανωθεί αντίστοιχα τμήματα από περισσότερους εκπαιδευτικούς. Οι χώροι όπου γίνονται τα μαθήματα βρίσκονται στην Καλαμαριά και τον Εύοσμο.
Η όλη προσπάθεια, πάντως, δεν περιορίζεται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς “δείγματα γραφής” κοινωνικού φροντιστηρίου στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση προέρχονται από την ακριτική Φλώρινα. Με πρωτοβουλία της Παιδαγωγικής Σχολής της πόλης, φοιτητές στο πλαίσιο των πτυχιακών ή των μεταπτυχιακών τους εργασιών αναλαμβάνουν να παραδίδουν μαθήματα σε παιδιά δημοτικού σχολείου που παρουσιάζουν αδυναμίες στη σχολική επίδοση είτε για κοινωνικούς, είτε για οικονομικούς είτε για άλλους λόγους.
«Η περσινή εμπειρία έδειξε ότι τα παιδιά αυτά δεν ωφελήθηκαν μόνο μαθησιακά, αλλά και ψυχολογικά, καθώς αισθάνθηκαν ότι βρέθηκε κάποιος για να τα βοηθήσει» σημειώνει με νόημα ο κοσμήτορας της Παιδαγωγικής Σχολής της Φλώρινας Χαράλαμπος Λεμονίδης.
Άλλωστε για κάθε τι χρειάζεται προσπάθεια, λέει η κ. Λειψιστινού και προσθέτει: «μεγάλοι επιστήμονες κατάφεραν να διαπρέψουν, ενώ ξεκίνησαν αντιμετωπίζοντας μεγάλες δυσκολίες. Ο δικός μας στόχος είναι να τονώσουμε την αυτοπεποίθηση της νέας γενιάς ώστε να αποκτήσει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της, να καταφέρει να διώξει το φόβο της αποτυχίας που έχει φωλιάσει μέσα της λόγω της οικονομικής κρίσης».
