«Προσφυγικό: Πονοκέφαλος η Γαύδος» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος της Deutshe Welle, το οποίο κάνει λόγο για νέα μεταναστευτική οδό που προκαλεί πονοκέφαλο στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά και στην ΕΕ συνολικά.

Η κατάσταση στους προσφυγικούς καταυλισμούς στα ελληνικά νησιά έχει βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Συνολικά περίπου 10.000 μετανάστες ζουν σήμερα σε καταυλισμούς στο ανατολικό Αιγαίο. Θα υπήρχε χώρος για 13.600 άτομα. Ωστόσο, μια νέα μεταναστευτική οδός προκαλεί πονοκέφαλο στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά και στην ΕΕ συνολικά: Οι διακινητές προσπαθούν όλο και περισσότερο να παρακάμψουν την Ελλάδα και να μεταφέρουν μετανάστες από την Τουρκία, τον Λίβανο και την Αίγυπτο περνώντας νότια της Κρήτης με προορισμό την Ιταλία, σημειώνει το δημοσίευμα.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διασώζονται επανειλημμένα άνθρωποι από υπερπλήρεις βάρκες στην περιοχή, περίπου 1.000 μόνο από την αρχή του έτους. Ορισμένες βάρκες φτάνουν στη Γαύδο, μια κουκίδα 20 ναυτικά μίλια νότια της Κρήτης, στην οποία ζουν μόλις 150 μόνιμοι κάτοικοι. Στη Γαύδο δεν υπάρχουν καταλύματα για τους μετανάστες και η κατάσταση εφοδιασμού είναι επίσης κακή. Ως εκ τούτου, μεταφέρονται σε κέντρα υποδοχής στην Κρήτη και από εκεί στην ηπειρωτική Ελλάδα το συντομότερο δυνατό.

Κύπρος: Τεράστιο το προσφυγικό βάρος

Στην Κύπρο ο αριθμός των νέων αφίξεων αυξάνεται δραματικά. Από την αρχή της χρονιάς περίπου 4.000 μετανάστες έχουν φτάσει στο νησί (σε σύγκριση με μόλις 78 που είχαν καταγραφεί το πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους). Το βάρος για τη μικρή Κύπρο είναι τεράστιο. Καμία άλλη χώρα της ΕΕ δεν καταγράφει τόσες πολλές αιτήσεις ασύλου σε αναλογία με τον πληθυσμό της, όσο η Κύπρος. Εμπειρογνώμονες δίνουν διάφορες εξηγήσεις για την ξαφνική αυτή εξέλιξη και πρώτα από όλα την αβεβαιότητα που προκαλεί στην περιοχή ο νέος πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας, ο οποίος συνεχίζεται πάνω από έξι μήνες. Οι περισσότεροι από τους νεοαφιχθέντες στην Κύπρο είναι Σύροι πρόσφυγες που προηγουμένως ζούσαν στο Λίβανο.

Η πρεσβευτής του Λιβάνου στην Κύπρο Κλοντ ελ Χαγιάλ έκανε λόγο για για δύο εκατομμύρια Σύρους στη χώρα της, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν μπει παράνομα. Η οικονομική βοήθεια της ΕΕ προς τον Λίβανο ισοδυναμεί με «ψίχουλα». Όλα αυτά προκαλούν σημαντικά προβλήματα και στην Κύπρο. Οι δύο προσφυγικοί καταυλισμοί στο νότιο τμήμα του νησιού έχουν χώρο μόνο για περίπου 2.000 άτομα. Όσοι νέοι έρχονται απλώς καταγράφονται και στη συνέχεια αφήνονται να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους. Στη Λευκωσία και σε άλλες πόλεις οι συνθήκες διαβίωσης είναι άθλιες, επειδή η συντριπτική πλειονότητα δεν έχει ούτε στέγη ούτε δουλειά.

Και Τούρκοι ζητούν άσυλο

Μέχρι τώρα η Τουρκία θεωρούνταν κυρίως χώρα διέλευσης προσφύγων από τη Συρία και το Αφγανιστάν. Σε μια συμφωνία με την ΕΕ στο απόγειο της μεταναστευτικής κρίσης, το 2016, η κυβέρνηση της Άγκυρας δεσμεύτηκε να προστατεύσει καλύτερα τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα προς την Ευρώπη με αντάλλαγμα βοήθεια δισεκατομμυρίων ευρώ. Φέτος η τουρκική ακτοφυλακή περισυνέλεξε περισσότερους πρόσφυγες στην ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο από ό,τι στις αρχές του 2023, σταματώντας το ταξίδι σε σχεδόν 13.000 ανθρώπους το πρώτο τρίμηνο. Πριν από έναν χρόνο ο αριθμός αυτός ήταν περίπου 7.500. Στοιχεία για τις παράνομες διελεύσεις των συνόρων από τη στεριά δεν υπάρχουν. Συχνά είναι όμως οι ίδιοι οι Τούρκοι που καταφεύγουν στην Ευρώπη.

Στην κατάταξη των χωρών της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Προσφύγων η Τουρκία βρισκόταν στην τρίτη θέση, πίσω από τη Συρία και το Αφγανιστάν, με περίπου 10.000 αιτήσεις ασύλου το πρώτο τρίμηνο. Πιθανοί λόγοι γι’ αυτήν την αξιοπρόσεκτη εξέλιξη είναι η οικονομική κατάσταση και η όλο και πιο αυταρχική πολιτική του προέδρου Ερντογάν. Σύμφωνα με την οργάνωση Pro Asyl, οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο από την Τουρκία είναι Κούρδοι.