Με τον πλέον σαφή τρόπο το υπουργείο Οικονομικών ξεκαθάρισε με ειδικό πλαίσιο οδηγιών ότι στον υπολογισμό των τεκμηρίων (ή προσδιορισμό του αντικειμενικού εισοδήματος όπως λέγεται τεχνικά) θα λαμβάνεται υπ’ όψιν και το ελάχιστο ετήσιο κόστος, ούτως ώστε να μην πλήττονται άνεργοι και χαμηλοεισοδηματίες.
Συγκεκριμένα σε ειδική εγκύκλιο (Αρ. Πρωτ .: Δ12 1036037 ΕΞ 04/03/2011) ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό του αντικειμενικού εισοδήματος λαμβάνεται υπ’ όψιν μεταξύ άλλων η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογουμένου η οποία ορίζεται σε 3.000 ευρώ για τον άγαμο και σε 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.
Αυτό σημαίνει ότι ο φορολογούμενος ακόμα και να μην έχει στην κατοχή του περιουσιακά στοιχεία, π.χ. κατοικία, αυτοκίνητο Ι.Χ., σκάφη αναψυχής, πισίνες κλπ, στον υπολογισμό της ετήσιας δαπάνης διαβίωσης, θα προστεθεί και ένα εφάπαξ ποσό που χαρακτηρίζεται ως «ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη», δηλαδή ένα πάγιο τέλος διαβίωσης που ορίζεται σε 3.000 ευρώ, προκειμένου για τον άγαμο φορολογούμενο και σε 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.
Παράδειγμα για εργαζόμενο: Φορολογούμενος με κύρια κατοικία 100 τ.μ., δεύτερη κατοικία 80 τ.μ., αυτοκίνητο 1.600 και παιδί σε ιδιωτικό σχολείο (σε τάξεις του δημοτικού) θα έχει τεκμαρτό εισόδημα ύψους 22.000 ευρώ. Για την κύρια κατοικία το τεκμήριο ανέρχεται στα 6.400 ευρώ, για τη δευτερεύουσα στα 2.400 ευρώ, για το αυτοκίνητο στα 4.200 ευρώ, για το ιδιωτικό σχολείο στα 4.000 ευρώ, ενώ προστίθενται και 5.000 τεκμήριο διαβίωσης για όλες τις άλλες δαπάνες του. Εάν το οικογενειακό εισόδημα ανέρχεται στα 21.000 ευρώ, ο φορολογούμενος θα πληρώσει επιπλέον φόρο.
Τεκμήρια: Οδηγίες προς ναυτιλλομένους
Έξι στους δέκα φορολογούμενους θα βρεθούν αντιμέτωποι φέτος με τα νέα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες. Το τεκμήριο ενεργοποιείται πλέον από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο κάθε κατοικίας και αφορά όχι μόνο όσους κατοικούν σε ιδιόκτητη κατοικία ή έχουν δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία. Αφορά και αυτούς που ζουν σε μισθωμένη κατοικία ή τους έχει παραχωρηθεί δωρεάν αφού συνηθίζεται πολλοί γονείς παραχωρούν την κατοικία τους στα παιδιά τους ή το αντίστροφο τα παιδιά στους γονείς.
Προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα εξής σημεία
1. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για κύρια κατοικία ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες και δευτερεύουσες κατοικίες υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της
2. Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας, λαμβάνονται υπόψη 30 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας.
3. Για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης, σύμφωνα με τον αντικειμενικό προσδιορισμό των ακινήτων, από 2. 800 έως 4. 999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% και για περιοχές με τιμή-ζώνης από 5. 000 ευρώ και άνω το τετραγωνικό μέτρο κατά 70%.
4. Όταν υπάρχει μονοκατοικία τα ποσά προσαυξάνονται κατά 20%.
5. Για τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων θα λαμβάνεται υπόψη η τιμή εκκίνησης.
6. Όταν υπάρχει δευτερεύουσα κατοικία που ιδιοκατοικείται ή μισθώνεται ή έχει παραχωρηθεί δωρεάν λαμβάνεται το ήμισυ της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης που προκύπτει όταν έχουμε κύρια κατοικία μαζί με το βοηθητικό χώρο της.
7. Αν η κατοικία μισθώνεται ορισμένους μήνες μέσα στο έτος, τα ετήσια ποσά της αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης θα επιμερίζονται με βάση τους μήνες που διαρκεί η μίσθωση.
8. Για δευτερεύουσες εξοχικές κατοικίες δεν ισχύει πλέον ο περιορισμός της ετήσιας δαπάνης διαβίωσης που προκύπτει από αυτές, σε τρεις μήνες το έτος.
9. Δεν υπολογίζεται ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Για κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντίγραφων λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π. χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το υπόψη διάστημα. Το «παραθυράκι» αυτό, μπορούν να εκμεταλλευτούν οι φορολογούμενοι που διαθέτουν εξοχική κατοικία την οποία χρησιμοποιούν μόνο τους θερινούς μήνες. Μπορούν να γλιτώσουν από το τεκμήριο για την εξοχική κατοικία εάν προσκομίσουν στην εφορία τους λογαριασμούς για διάστημα άνω των 6 μηνών από τους οποίους αποδεικνύεται ότι η κατοικία παρέμεινε κενή.
10. Δεν υπολογίζεται αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για δευτερεύουσες κατοικίες που μισθώνουν μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού για τουριστικούς λόγους.
11. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, με βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας τους.
12. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας μίας κατοικίας π.χ. από δύο συνιδιοκτήτες όπου ο ένας έχει παραχωρήσει το ποσοστό ιδιοκτησίας του στον άλλο προκειμένου ο τελευταίος να χρησιμοποιήσει την κατοικία στο σύνολό της, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης που προκύπτει από τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας θα βαρύνει τον ιδιοκτήτη που χρησιμοποιεί την κατοικία αυτή.
