Η Δανάη Καρούμπη και η Ανθή Κολέση τολμούν να αναμετρηθούν με την αριστουργηματική νουβέλα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, «Η Ήμερη», ένα εγχείρημα απαιτητικό, ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι μόλις αποφοίτησαν από τη Δραματική Σχολή.

Οι δύο νέες καλλιτέχνιδες έχουν την τύχη να τους εμπιστευθεί η Ειρήνη Λεβίδη τη μετάφραση του Λευτέρη Βογιατζή από την ιστορική παράσταση Η Ήμερη. Η πρώτη επαφή της Δανάης Καρούμπη και της Ανθής Κολέση με το κείμενο έγινε χάρη στην Εύη Σαουλίδου, καθηγήτριά τους στη σχολή, η οποία τους μετέδωσε την αγάπη της για το έργο αλλά και την πολύτιμη εμπειρία της από τη συνεργασία της με τον σπουδαίο θεατράνθρωπο. Τη μουσική της παράστασης υπογράφει ο The Boy, επίσης δάσκαλός τους στη σχολή.

Εμείς συνομιλήσαμε με τη Δανάη και την Ανθή και πήραμε μια πρώτη γεύση από την «Ήμερη» και όσα θα απολαύσουμε σε οκτώ μοναδικές παραστάσεις στο Θέατρο Σφενδόνη.

Η Ήμερη
photo credit Karol Jarek

– Πείτε μας δύο λόγια για την «Ήμερη»: πώς έφτασε στα χέρια σας, η συγκεκριμένη νουβέλα και η μετάφραση του Λευτέρη Βογιατζή;

Ανθή: Πριν ένα χρόνο περίπου, αποκτήσαμε τη συνήθεια να βρισκόμαστε για καφέ και να μιλάμε για αυτά που διαβάζουμε. Και μέσα από αυτόν τρόπο βρήκαμε αυτό το κείμενο και δεν μας έφτανε να μείνουμε απλά εκεί, θελήσαμε να το κάνουμε κάτι.

Δανάη: Έφτασε στα χέρια μας ως «Μια Γλυκιά Γυναίκα» (μτφρσ Ά.Αλεξανδρου εκδ. Γκοβόστη). Είναι ένα έργο που ο τίτλος του έχει διάφορες αποδόσεις. Αρχικά μια καλή μας φίλη, μας πρότεινε να διαβάσουμε «Το Όνειρο ενός Γελοίου», το οποίο κυκλοφορεί στην ίδια έκδοση με το «Μια Γλυκιά Γυναίκα». Όταν το αγόρασα και κάτσαμε για καφέ, άρχισα να διαβάζω το οπισθόφυλλο το οποίο αναφερόταν στο έργο μας. Αυτό ήταν! Έμεινα εκεί! Μετά μαζευόμασταν στο ίδιο καφέ διαβάζαμε και συζητούσαμε για την ιστορία. Όταν αρχίσαμε να δουλεύουμε το έργο, ψάξαμε τί άλλες μεταφράσεις υπάρχουν. Η δασκάλα μας η Εύη Σαουλίδου μας δάνεισε το βιβλίο της με το κείμενο από την παράσταση του Λευτέρη Βογιατζή. Κάπως πιστεύω σε αυτά τα πράγματα, και το γεγονός ότι αυτό το βιβλίο είχε μια πορεία από χέρι σε χέρι, το εμπιστεύτηκα.

Ανθή: Βρήκαμε, επίσης, μια μετάφραση του έργου με τίτλο «Αινιγματική Αυτοκτονία» (εκδ. Ηριδανός) και μια αγγλική. Δουλεύουμε με αυτόν τον τρόπο, διαβάζοντας παράλληλα απ’ όλες τις μεταφράσεις, με σκοπό να κατανοήσουμε καλύτερα το έργο, κι είναι βοηθητικό ιδιαίτερα όταν βρισκόμαστε σε νοηματικά αδιέξοδα.

Δανάη: Η συγκεκριμένη μετάφραση του Λ.Β. έχει κάτι το «θεατρικό», κάτι που ο λόγος από μόνος του ζητάει και σε καλεί συνεχώς προς τα μπροστά.

Ανθή: Επικοινωνήσαμε με την κυρία Λεβίδη, που μας την εμπιστεύτηκε και την ευχαριστούμε πολύ για αυτό!

Η Ήμερη
photo credit Karol Jarek

– Το γεγονός ότι το συγκεκριμένο έργο, έχει γράψει τη δική του ιστορία, με τον συγκλονιστικό μονόλογο του Λ. Βογιατζή, το 2008, πώς λειτουργεί για εσάς;

Ανθή: Λειτουργεί σαν πηγή έμπνευσης αλλά και σαν στήριγμα. Η συλλογική μετάφραση της παράστασης του Λευτέρη Βογιατζη είναι ένα ατελείωτο πηγάδι νοημάτων και εργαλείων για τον ηθοποιό. Δεν είναι σκοπός μας να αναμετρηθούμε με την δουλειά του Λευτέρη Βογιατζή προς θεού. Το γεγονός ότι διαβάζοντας το έργο και μελετώντας το βρεθήκαμε μπροστά στην δουλειά που αυτός έκανε, νομίζω λειτούργησε σαν καθοδήγηση, αν μπορούμε να το πούμε έτσι.

– Συνσκηνοθετείτε την παράσταση και πρωταγωνιστείτε. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;

Ανθή: Περίπλοκη. Πολλές φορές δεν γίνεται να συνυπάρχουν και οι δυο ρόλοι, χωρίς ο ένας να καπελώνει τον άλλον. Συχνά η προσωπική δουλειά που χρειάζεται να κάνω ως ηθοποιός μένει πίσω, γιατί το μυαλό μου συγκεντρώνεται στο τι κάνουν οι άλλοι και πως μπορώ να βοηθήσω τους άλλους. Και αντίστοιχα το ανάποδο. Ακόμη ανακαλύπτω πώς βρίσκεται αυτή η ισορροπία, αν βρίσκεται. Αλλά σίγουρα υπάρχει κάτι που γοητεύει ακόμη σε αυτή την διπλή κατάσταση.

Δανάη: Λάθος. Χαχα. Δεν θα το ξαναέκανα. Με δυσκολεύει πολύ αυτός ο διπλός ρόλος και πολλές φορές νιώθω αντικρούεται με το άλλο. Νομίζω με αυτόν τον τρόπο δεν είμαι σε κανένα από τα δύο, όσο θα ήθελα.

Η Ήμερη
photo credit Karol Jarek

– Νέες ηθοποιοί στην Ελλάδα του 2025, ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες και προκλήσεις;

Δανάη: Νομίζω σήμερα δεν μπορείς να βιοποριστείς ως νέος ηθοποιός. Τουλάχιστον οι φίλοι μου που είναι νέα παιδιά δεν μπορούν να ζήσουν κάνοντας μόνο αυτό επαγγελματικά. Έτσι οι περισσότεροι καταφεύγουν στην εστίαση. Κι εκεί είναι το θέμα. Σήμερα ο τρόπος ζωής είναι τόσο γρήγορος, μέσα στα πλαίσια του καταναλωτισμού, που μόνο το πού και πώς θα διαθέσεις τον χρόνο σου νομίζω μπορεί να έρθει ως αντίσταση, καθορίζοντας το ποιος είσαι. Κάποιος, που θέλει να είναι επαγγελματίας ηθοποιός, αλλά ασχολείται με κάτι άλλο στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του, τότε τι είναι; Δεν είναι ένα ερώτημα για να απαντηθεί, αλλά είναι ένας διαρκής προβληματισμός μου.

Ανθή: Η βασική δυσκολία είναι ότι δεν μπορεί κανείς να βιοποριστεί μόνο από αυτήν την δουλειά. Ούτε σε περιόδους που έχει κανείς δουλειά. Και εμείς και οι φίλοι μας από την παράσταση χρειάζεται να κάνουμε κι άλλη δουλειά για να ζούμε. Αυτό από μόνο του είναι φοβερά αποπροσανατολιστικό, κυρίως γιατί παίρνει χρόνο από την ημέρα, χρόνο από αυτόν που θα αφιέρωνε κανείς στην δουλειά του ως ηθοποιός, στην προετοιμασία του. Η πρόβα απαιτεί μεγάλα ποσά και αυτά δεν έρχονται από κάποιο ένστικτο, είναι αποτέλεσμα αφοσίωσης και μελέτης σε κάτι. Και όταν ας πούμε κανείς κάνει δυο δουλειές, ο χρόνος που απομένει δεν είναι ο ίδιος, εκ των πραγμάτων. Βέβαια από την άλλη μεριά, μέσα σε ένα καθεστώς ευκολίας και αυτοματοποίησης, στο οποίο ζούμε, το να αφιερώνεις την μέρα σου σε κάτι άσχετο για να μπορείς να κανείς αυτό που θες, μπορεί να σου δώσει κάτι από μόνο του. Μπορεί να σε κάνει συγκεκριμένο, που αυτό είναι ζητούμενο στο θέατρο.

– Συμπληρώστε τη φράση «Έγινα ηθοποιός γιατί…»

Ανθή: Το ήθελα από μικρή. Ο μπαμπάς μου ήταν δικηγόρος και έκανε και θέατρο. Από τότε που τον θυμάμαι ήταν σε διάφορες ομάδες, και όταν ήμουν μικρή εγώ είχα καταλάβει ότι όλοι οι άνθρωποι αυτό κάνουν, έχουν μια οποιαδήποτε δουλειά και παίζουν και θέατρο. Βέβαια αυτό με τη δεύτερη δουλειά αποδείχτηκε αλήθεια τελικά! Χαχα. Κάποια στιγμή λοιπόν κατάλαβα ότι αυτό το «θα», πρέπει να γίνει κάτι. Και έτσι μπήκα στη σχολή. Αν και έχω δρόμο ακόμη μέχρι να γίνω.

Δανάη: Δεν ήταν κάτι που είχε περάσει ποτέ απ΄το μυαλό. Πίστευα ότι θα είμαι φιλόλογος. Σε μια περίοδο, που αποφάσισα να κάνω κάνω κάτι με την ντροπή μου, επέλεξα να πάω σε ένα σεμινάριο και από τη πρώτη στιγμή κατάλαβα ότι αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου. Και από τότε προσπαθώ.

Η Ήμερη
photo credit Karol Jarek

– Τι σας κάνει να χαμογελάτε και τι δυσκολεύει την καθημερινότητά σας;

Ανθή: Η αφοσίωση των φίλων μου σε αυτό που προσπαθούμε και η εμπιστοσύνη που μας δείχνουν. Με συγκινεί και είμαι ευγνώμων σε καθένα τους ξεχωριστά. Χωρίς αυτούς δεν μπορώ να φανταστώ την «Ήμερη». Με δυσκολεύει ο ρυθμός της πόλης αυτής, της Αθήνας.

Δανάη: Η απάντηση είναι κοινή. Ο γιός μου! Είναι δεκατριών μηνών.

Λίγα λόγια για την υπόθεση:

Ένας άνδρας σε απόγνωση επιχειρεί, μέσα από έναν καταιγιστικό μονόλογο σε πρώτο πρόσωπο, να ξετυλίξει το κουβάρι των αναμνήσεών του. Η γυναίκα του έχει μόλις θέσει τέλος στη ζωή της. Στο μυαλό του σαραντάχρονου ήρωα οι σκέψεις εναλλάσσονται με πυρετώδη ρυθμό, ενώ ένα βασανιστικό ερώτημα τον στοιχειώνει: «Γιατί;».

Η λογική συγχέεται με το συναίσθημα και εκείνος πασχίζει να κατανοήσει τι δεν λειτούργησε στο αρχικό σχέδιό του: παντρεύτηκε μια δεκαεξάχρονη κοπέλα, απλή, ήρεμη και ευγενική, με σκοπό να τη μεταμορφώσει στην ιδανική σύζυγο, σύντροφο της ζωής του. Ωστόσο, σύντομα το σχέδιο καταρρέει και ο γάμος οδηγείται στη διάλυση. Όταν πλέον είναι αργά, ο άνδρας αναρωτιέται:
«Δύο τη νύχτα. Τα μποτινάκια της εκεί, πλάι στο κρεβάτι, λες και την περιμένουν… Όχι, σοβαρά, αύριο όταν την πάρουν, τι θ’ απογίνω;».

Συντελεστές:
Μετάφραση: Λευτέρης Βογιατζής
Σκηνοθεσία: Δανάη Καρούμπη, Ανθή Κολέση
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: The Boy
Φωτογραφίες: Karol Jarek
Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη

Παίζουν: Μάρω Γκόρτσου, Δανάη Καρούμπη, Ανθή Κολέση, Νικηφόρος Κουγιουμτζόγλου, Λεωνίδας Μπακάλης, Γιώργος Μπουφίδης

Πρεμιέρα: 27 Οκτωβρίου
Για 6 παραστάσεις κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
Διάρκεια: 105 λεπτά
Προπώληση: More.com
Θέατρο Σφενδόνη: Μακρή 4, Αθήνα 117 42 (πλησίον του Σταθμού μετρό Ακρόπολης)