Οι Γάλλοι βουλευτές θα μάθουν σήμερα αν οι εβδομάδες εντατικών διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό θα καταλήξουν σε συμφωνία ή σε πολιτικό αδιέξοδο για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης.

Η ψηφοφορία αφορά τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης για το 2026, αλλά το αποτέλεσμα έχει άμεσες επιπτώσεις τόσο στις οικονομικές προοπτικές της Γαλλίας όσο και στην πολιτική επιβίωση του πρωθυπουργού Σεμπαστιέν Λεκορνί. Αν η νομοθεσία εγκριθεί, ο Λεκορνί θα έχει καταφέρει να διαχειριστεί ένα ζήτημα που οδήγησε στην πτώση των δύο άμεσων προκατόχων του. Σε αντίθετη περίπτωση, μπορεί να χάσει τη θέση του και να τρομάξει περαιτέρω τις αγορές, που ήδη ανησυχούν ότι η πολιτική αδράνεια στη Γαλλία θα μπορούσε να οδηγήσει ολόκληρη την Ευρώπη σε μια κρίση χρέους.

Η ένταση κορυφώνεται. Σύμβουλος του Λεκορνί δήλωσε στο Politico ότι η ψηφοφορία αναμένεται να κριθεί από περίπου 10 ψήφους στο σώμα των 577 βουλευτών.

Τι αναμένεται την Τρίτη;

Η ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση, την ισχυρότερη κάτω βουλή της Γαλλίας, αποτελεί πιθανότατα την τελευταία ευκαιρία για τους βουλευτές να εγκρίνουν τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης για το 2026 πριν από το νέο έτος. Μέχρι στιγμής τα σημάδια δεν είναι ενθαρρυντικά.

Η πρόκληση για τη μειοψηφική κυβέρνηση του Λεκορνί είναι να εξασφαλίσει την υποστήριξη της μετριοπαθούς αριστεράς, διατηρώντας παράλληλα τη στήριξη των φυσικών συμμάχων και κυβερνητικών εταίρων, των συντηρητικών και των κεντρώων. Τον Οκτώβριο, ο πρωθυπουργός έκανε σημαντική υποχώρηση στους Σοσιαλιστές για να εξασφαλίσει την επιβίωση της κυβέρνησής του, ανακοινώνοντας την αναστολή έως το 2027 του νόμου για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη για τους περισσότερους εργαζόμενους, μια βασική πολιτική του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.

Την προηγούμενη εβδομάδα, η κυβέρνηση πρότεινε την αύξηση των δαπανών για την υγεία, ειδικά για τα νοσοκομεία, προκειμένου να κλείσει συμφωνία με τους βουλευτές της αριστεράς. Ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, Ολιβιέ Φορ, δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι βουλευτές του κόμματος θα ψηφίσουν υπέρ του νομοσχεδίου, ενώ οι Πράσινοι αναμένεται να ψηφίσουν λευκό.

Ωστόσο, ο Λεκορνί φαίνεται να έχει χάσει την υποστήριξη των συντηρητικών «Les Républicains» και του μικρότερου κεντροδεξιού κόμματος Horizons, όπου ηγείται ο πρώην πρωθυπουργός και υποψήφιος για την προεδρία Εντουάρ Φιλίπ. Οι βουλευτές και των δύο κομμάτων διστάζουν μεταξύ αποχής ή ψήφου κατά του νομοσχεδίου, εκφράζοντας ανησυχίες ότι δεν μειώνει επαρκώς το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας, το οποίο προβλέπεται στο 5,4% του ΑΕΠ. Ο Λεκορνί έχει δηλώσει ότι θέλει ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους να περιορίσει το έλλειμμα το πολύ στο 5% του ΑΕΠ.

Γιατί η ψηφοφορία είναι τόσο κρίσιμη

Σε γενικό επίπεδο, η Γαλλία πρέπει να πείσει ότι παραμένει ικανή να ισορροπήσει τα δημοσιονομικά της και να διαθέσει χρήματα σε άλλες δαπανηρές πολιτικές περιοχές, όπως η άμυνα και η αναβιομηχάνιση. Ο σύμβουλος του Λεκορνί τόνισε ότι αυτή είναι πρακτικά η τελευταία ευκαιρία της Εθνοσυνέλευσης να εγκρίνει τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης το 2025. Αν το νομοσχέδιο δεν εγκριθεί, θεωρείται «νεκρό», σύμφωνα με αξιωματούχο που ζήτησε ανωνυμία.

Η αποτυχία έγκρισης του προϋπολογισμού κοινωνικής ασφάλισης για δεύτερη συνεχή χρονιά θα ανησυχήσει τις αγορές και θα δώσει στα πολιτικά άκρα άλλη μια ευκαιρία να ζητήσουν την απομάκρυνση του Λεκορνί. Επίσης, δυσχεραίνει τη δυνατότητα της κυβέρνησης να φτάσει σε συμβιβασμό για τον κρατικό προϋπολογισμό, ένα ξεχωριστό νομοσχέδιο που βρίσκεται σε επεξεργασία από τους βουλευτές και το οποίο θεωρείται ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση, καθώς την τελευταία φορά που η Εθνοσυνέλευση ψήφισε μόνο ένας βουλευτής το υποστήριξε.

Η Γαλλική Γερουσία αναμένεται να ψηφίσει τη δική της εκδοχή του κρατικού προϋπολογισμού στις 15 Δεκεμβρίου, μετά την οποία τα δύο σώματα θα προσπαθήσουν να συμφωνήσουν σε κοινή εκδοχή. Αν αποτύχουν, ο προϋπολογισμός θα επιστρέψει στην Εθνοσυνέλευση, η οποία πιθανότατα θα έχει μόνο μια ακόμα ευκαιρία να ολοκληρώσει τη διαδικασία πριν από το 2026. Οι εργασίες του Κοινοβουλίου για τον προϋπολογισμό πρέπει να ολοκληρωθούν έως τις 23 Δεκεμβρίου, ώστε το Συνταγματικό Δικαστήριο να έχει χρόνο να εξετάσει το νομοσχέδιο και ο Μακρόν να το υπογράψει πριν από την προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου.

Τι συμβαίνει αν δεν επιτευχθεί συμφωνία

Οι συνταξιούχοι μπορούν να ηρεμήσουν: το κράτος δεν θα σταματήσει να πληρώνει τις συντάξεις. Οι βουλευτές διαθέτουν προσωρινά νομοθετικά εργαλεία, όπως η μετακύλιση του κρατικού προϋπολογισμού του 2025 στο 2026, που μπορούν να διατηρήσουν το κοινωνικό δίκτυο της Γαλλίας και τη χρηματοδότηση της κυβέρνησης σε βραχυπρόθεσμη βάση. Ωστόσο, πρόκειται για προσωρινές λύσεις που δεν αντιμετωπίζουν τις ρίζες των δημοσιονομικών προβλημάτων της χώρας.

Υπάρχει κίνδυνος πτώσης της κυβέρνησης;

Όχι απαραίτητα. Ο Λεκορνί έχει αποκλείσει τη χρήση του Άρθρου 49.3, μιας συνταγματικής διαδικασίας που χρησιμοποίησαν οι προκάτοχοί του για να περάσουν νομοσχέδια διά της βίας και έδωσε στο κοινοβούλιο ελεύθερο πεδίο για διαπραγμάτευση του προϋπολογισμού. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται ο κίνδυνος πολιτικής καταψήφισης, καθώς οι βουλευτές μπορούν να απαντήσουν μόνο με πρόταση μομφής.

Ωστόσο, ως πέμπτος πρωθυπουργός του Μακρόν σε λιγότερο από δύο χρόνια, δέχεται τεράστια πίεση. Αν ο Λεκορνί αποτύχει να περάσει τον προϋπολογισμό ή ανατραπεί τις επόμενες εβδομάδες, μια πρόωρη εκλογική αναμέτρηση ίσως αποτελέσει τη μόνη διέξοδο. Η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν προηγείται στις περισσότερες δημοσκοπήσεις και θα ήταν σε πλεονεκτική θέση σε τέτοιο σενάριο, αν και το γαλλικό σύστημα διεξαγωγής δύο γύρων καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη της μετατροπής των ποσοστών σε έδρες στο κοινοβούλιο.