Στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων μετά τη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα βρίσκονται οι εδαφικές παραχωρήσεις, όπως αποκάλυψε ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ.

Σε συνέντευξή του στο CNN, τόνισε ότι η Μόσχα φέρεται να έκανε «ορισμένες παραχωρήσεις» για πέντε ουκρανικές περιοχές, που βρίσκονται «στον πυρήνα της συμφωνίας».

Πρόκειται για τις περιοχές Κριμαία, Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, που από το 2014 αποτελούν στόχο ρωσικών βλέψεων. Η Κριμαία προσαρτήθηκε τότε από τη Ρωσία, ενώ οι υπόλοιπες τέσσερις προσαρτήθηκαν το 2022, μετά από δημοψηφίσματα που διεθνώς απορρίφθηκαν ως προσχηματικά.

Το Ντονμπάς στο επίκεντρο

Κομβικό σημείο παραμένει το Ντονμπάς – η βιομηχανική περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας, που περιλαμβάνει Ντονέτσκ και Λουχάνσκ και είναι κατά πλειονότητα ρωσόφωνη. Εκεί η Ρωσία ενίσχυσε φιλορωσικές ομάδες μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και το 2022 αναγνώρισε μονομερώς την «ανεξαρτησία» ολόκληρων των δύο περιοχών.

Η πρόταση για «πάγωμα» της γραμμής του μετώπου

Σύμφωνα με Financial Times, Bloomberg και Reuters, ο Πούτιν πρότεινε στον Τραμπ να «παγώσει» τις επιχειρήσεις κατά μήκος της γραμμής του μετώπου, εφόσον ο Ζελένσκι παραδώσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς στη Μόσχα. Στην πρόταση περιλαμβάνονται και οι περιοχές Ζαπορίζια, Χερσώνα και η Κριμαία, που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας για τη Ρωσία.

Τι είπε ο Γουίτκοφ

«Οι Ρώσοι έκαναν κάποιες παραχωρήσεις για τις πέντε περιοχές», τόνισε ο Γουίτκοφ. Πρόσθεσε ότι το Ντονέτσκ παραμένει «κρίσιμο ζήτημα», το οποίο θα συζητηθεί άμεσα, εκφράζοντας την ελπίδα ότι οι συνομιλίες θα οδηγήσουν σε «αποφάσεις επιτόπου».

Οι δηλώσεις του έρχονται να ενισχύσουν τα σενάρια μιας άτυπης «συμφωνίας ανταλλαγής», που θα μπορούσε να οδηγήσει σε εύθραυστη εκεχειρία χωρίς να λύσει τις βασικές διαφορές Κιέβου – Μόσχας.

Η αντίδραση Ευρώπης και Ουκρανίας

Στην Ευρώπη, η προοπτική παραχωρήσεων προκαλεί ανησυχία, καθώς θα μπορούσε να θεωρηθεί de facto αναγνώριση ρωσικών εδαφικών κεκτημένων. Οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να θέσουν «κόκκινες γραμμές» στον Τραμπ, απαιτώντας σαφείς εγγυήσεις για την Ουκρανία.

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη για συζητήσεις, αλλά δεν θα παραχωρήσει περιοχές που δεν βρίσκονται ήδη υπό ρωσικό έλεγχο. «Χρειαζόμαστε πραγματικές διαπραγματεύσεις στη γραμμή επαφής», τόνισε, επισημαίνοντας ότι η ανταλλαγή εδαφών παραμένει αδύνατη σύμφωνα με το σύνταγμα της χώρας.