Πανεπιστήμια ανά τον κόσμο επιδιώκουν να προσφέρουν «καταφύγιο» σε φοιτητές που έχουν επηρεαστεί από τις αποφάσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ εις βάρος ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, αναζητώντας ταλέντα και μερίδιο στα δισεκατομμύρια δολάρια από τα ακαδημαϊκά έσοδα των ΗΠΑ.

Το πανεπιστήμιο της Οσάκα, ένα από τα πρώτα στην κατάταξη των ιαπωνικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, προσφέρει απαλλαγή από δίδακτρα, ερευνητικές υποτροφίες και βοήθεια για τη διευθέτηση του ταξιδιού φοιτητών και ερευνητών σε αμερικανικά ιδρύματα που επιθυμούν μετεγγραφή.

Τα πανεπιστήμια του Κιότο και του Τόκιο επίσης εξετάζουν ανάλογες πρωτοβουλίες, ενώ το Χονγκ Κονγκ συμβούλευσε τα πανεπιστήμια να προσελκύσουν τα μεγαλύτερα ταλέντα από τις ΗΠΑ.

Το πανεπιστήμιο της Κίνας Xi’an Jiaotong απευθύνεται σε φοιτητές από το Χάρβαρντ, το οποίο έχει κυρίως στοχοθετήσει ο Τραμπ, υποσχόμενο «βελτιστοποιημένες» εγγραφές και «ευρεία» στήριξη.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει προχωρήσει σε μαζικές περικοπές στη χρηματοδότηση της ακαδημαϊκής έρευνας, σε αυστηροποίηση των διαδικασιών χορήγησης βίζας για φοιτητές από τρίτες χώρες -κυρίως σε εκείνους από την Κίνα- ενώ σχεδιάζει να αυξήσει τους φόρους σε ιδρύματα της ελίτ.

Ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι τα κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια είναι φυτώρια αντιαμερικανικών κινημάτων. Σε μια δραματική κλιμάκωση την περασμένη εβδομάδα, η κυβέρνησή του απαγόρευσε την εγγραφή ξένων φοιτητών στο Χάρβαρντ, μια κίνηση την οποία αργότερα μπλόκαρε ομοσπονδιακό δικαστήριο.

Ο Μασάρου Ισίι, κοσμήτορας του τμήματος προπτυχιακών φοιτητών Ιατρικής στο πανεπιστήμιο της Οσάκα, χαρακτήρισε “πλήγμα για ολόκληρη την ανθρωπότητα” τον αντίκτυπο των μέτρων Τραμπ στα αμερικανικά πανεπιστήμια.

Η Ιαπωνία στοχεύει να αυξήσει τον αριθμό ξένων φοιτητών σε 400.000 κατά την επόμενη δεκαετία, από περίπου 337.000 που είναι σήμερα.

Η Τζέσικα Τέρνερ, διευθύνουσα σύμβουλος της Quacquarelli Symonds, μιας εταιρείας αναλύσεων που εδρεύει στο Λονδίνο η οποία συντάσσει τις παγκόσμιες κατατάξεις πανεπιστημίων, είπε ότι τα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου επιχειρούν να προσελκύσουν φοιτητές αβέβαιους για το αν θα σπουδάσουν στις ΗΠΑ.

Η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιρλανδία αποδεικνύονται ιδιαίτερα ελκυστικές εναλλακτικές λύσεις στην Ευρώπη, λέει η ίδια, ενώ στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, προτιμώνται η Νέα Ζηλανδία, η Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και η ηπειρωτική Κίνα.

Στο στόχαστρο οι Κινέζοι φοιτητές

Από τα μέτρα του Τραμπ κατά των πανεπιστημίων περισσότερο έχουν στοχοθετηθεί Κινέζοι φοιτητές, με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο να δεσμεύεται την Τετάρτη ότι θα ανακληθούν «επιθετικά» οι φοιτητικές βίζες τους.

Περισσότεροι από 275.000 Κινέζοι φοιητές είναι εγγεγραμμένοι σε εκατοντάδες αμερικανικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, παρέχοντας μια τεράστια πηγή εσόδων για αυτά και τροφοδοτώντας με ταλέντα τις αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες.

Οι ξένοι φοιτητές -το 54% εξ αυτών από την Ινδία και την Κίνα- συνεισέφεραν περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια δολάρια στην αμερικανική οικονομία το 2023, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου.

Ο «πόλεμος» του Τραμπ ενάντια στα πανεπιστήμια σημειώνεται σε μια κρίσιμη περίοδο για τη διαδικασία των αιτήσεων διεθνών φοιτητών καθώς πολλοί είναι εκείνοι που ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ τον Αύγουστο για να βρουν φοιτητική στέγη και να εγκατασταθούν πριν ξεκινήσει η ακαδημαϊκή περίοδος.

Η Ντάι, μια 24χρονη Κινέζα φοιτήτρια από την Τσενγκντού, είχε σχεδιάσει να ταξιδέψει στις ΗΠΑ για να κάνει μεταπτυχιακό, αλλά τώρα σκέφτεται σοβαρά να προτιμήσει μια πρόταση πανεπιστημίου της Βρετανίας.

«Οι διάφορες πολιτικές (της αμερικανικής κυβέρνησης) ήταν σοκ για εμένα», λέει ζητώντας να μην αναφέρει το επίθετό της. «Σκέφτομαι την ψυχική μου υγεία και είναι πιθανό πράγματι να αλλάξω πανεπιστήμιο».

Φοιτητές από τη Βρετανία και την ΕΕ εξάλλου είναι τώρα πιο διστακτικοί να κάνουν αίτηση σε αμερικανικά πανεπιστήμια, λέει ο Τομ Μουν, νούμερο δύο στη συμβουλευτική εταιρεία Oxbridge Applications, που βοηθά φοιτητές με τις αιτήσεις τους σε πανεπιστήμια.

Αύξηση των αιτήσεων έχει σημειωθεί και στα βρετανικά πανεπιστήμια από φοιτητές που θα σπούδαζαν στις ΗΠΑ, εξηγεί η Universities UK, μια οργάνωση που προωθεί τα βρετανικά ιδρύματα. Η ίδια προειδοποιεί, ωστόσο, ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πει κάποιος αν αυτό συνεπάγεται και περισσότερες εγγραφές φοιτητών.

«Οι συνέπειες για τη φήμη των πανεπιστημίων διαρκούν για μεγάλο διάστημα»

Η 18χρονη ‘Ελα Ρίκετς, πρωτοετής φοιτήτρια στο Χάρβαρντ από τον Καναδά, λέει ότι λαμβάνει πολύ γενναιόδωρο πακέτο βοηθείας από δωρητές του ιδρύματος και ανησυχεί ότι δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει οικονομικά σε άλλα πανεπιστήμια, αν αναγκαστεί να κάνει μετεγγραφή.

«Όταν έκανα τις αιτήσεις για τα πανεπιστήμια το μοναδικό από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού που εξέταζα ήταν η Οξφόρδη… Ωστόσο, συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσα να αντεπεξέλθω στα δίδακτρα για τους ξένους φοιτητές και δεν υπήρχε υποτροφία που να με κάλυπτε ή οικονομική βοήθεια», εξηγεί.

Και εξηγεί ότι, αν τελικά ανακληθεί η άδεια του Χάρβαρντ να εγγράφει ξένους φοιτητές, θα αναγκαστεί να πάρει μετεγγραφή για το πανεπιστήμιο του Τορόντο.

Η εταιρεία παροχής υπηρεσιών ανάλυσης δεδομένων QS δηλώνει ότι συνολικά οι επισκέψεις στον διαδικτυακό οδηγό της «Study in America» μειώθηκαν κατά 17,6% τον περασμένο χρόνο. Το ενδιαφέρον από πλευράς μόνο των Ινδών φοιτητών είναι μειωμένο κατά 50%.

«Ο μετρήσιμος αντίκτυπος στις εγγραφές συνήθως φαίνεται εντός έξι με 18 μηνών. Οι συνέπειες, ωστόσο, για τη φήμη των πανεπιστημίων συχνά διαρκούν για μεγαλύτερο διάστημα…», λέει η Τέρνερ της εταιρείας QS.

Αυτός ο κίνδυνος για τη φήμη και η επακόλουθη μαζική μετανάστευση εξειδικευμένων επαγγελματιών (γνωστή ως «brain drain») μπορεί να είναι ακόμη πιο καταστροφική για τα αμερικανικά εκπαιδευτικά ιδρύματα σε σχέση με το άμεσο οικονομικό πλήγμα από τους φοιτητές που φεύγουν.

«Αν η Αμερική διώξει αυτούς τους λαμπρούς και ταλαντούχους φοιτητές, θα βρουν άλλες χώρες για να σπουδάσουν και να εργαστούν», λέει ο 20χρονος Κάλεμπ Τόμσον, Αμερικανός υπότροφος φοιτητής στο Χάρβαρντ.

Πηγή: ΑΠΕ