«Φρένο» στην είσοδο των νέων στα social media – Σκέψεις για όριο «ψηφιακής ενηλικίωσης» στην ΕΕ μετά από πρόταση της Ελλάδας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται ένα βήμα πριν γίνει παγκόσμιος πρωτοπόρος στην προστασία των παιδιών από τους κινδύνους της υπερβολικής χρήσης των social media, χάρη σε νέα πρόταση που κερδίζει έδαφος στις Βρυξέλλες με βασικό εμπνευστή την Ελλάδα.

Η πρόταση, που υπογράφεται από τον Έλληνα Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, μαζί με τους ομολόγους του από τη Γαλλία και την Ισπανία, προβλέπει δραστικούς περιορισμούς στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από ανηλίκους. Ο στόχος είναι η θέσπιση ενιαίων ευρωπαϊκών κανόνων, όπως η εισαγωγή ηλικίας «ψηφιακής ενηλικίωσης» σε επίπεδο ΕΕ, κάτω από την οποία θα απαιτείται γονική συναίνεση για την πρόσβαση σε πλατφόρμες όπως TikTok, Instagram και Snapchat.

Η ελληνική πλευρά, όπως επισημαίνεται, ηγείται αυτής της προσπάθειας με στόχο όχι την πλήρη απαγόρευση αλλά τη δημιουργία ενός πλαισίου που θα δίνει έμφαση στην ταυτοποίηση ηλικίας και στον σχεδιασμό ψηφιακών υπηρεσιών που δεν ενισχύουν τον εθισμό των ανηλίκων.

Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη εργάζεται πάνω στη ρύθμιση των online πλατφορμών μέσω του Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA), όμως το σχέδιο Ελλάδας, Γαλλίας και Ισπανίας προτείνει ακόμη πιο τολμηρά βήματα: υποχρεωτικούς μηχανισμούς επαλήθευσης ηλικίας στο επίπεδο των συσκευών (και όχι μόνο των εφαρμογών), ενσωματωμένους γονικούς ελέγχους και περιορισμό λειτουργιών όπως το autoplay, οι προσωποποιημένες ειδοποιήσεις και τα αναδυόμενα παράθυρα που αυξάνουν την εθιστικότητα.

Σύμφωνα με έγγραφο που αποκάλυψε το POLITICO, η πρόταση έχει ήδη σταλεί στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών, ενώ αναμένεται να τεθεί σε συζήτηση σε σύνοδο των Ευρωπαίων Υπουργών Ψηφιακής Πολιτικής στις αρχές Ιουνίου.

Η Δανία, που αναλαμβάνει την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, έχει εκφράσει ήδη την πλήρη στήριξή της, δηλώνοντας ότι η προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο θα αποτελέσει βασική της προτεραιότητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόταση των τριών χωρών συνδέεται και με την πιλοτική δοκιμή μιας εφαρμογής επαλήθευσης ηλικίας που ανέπτυξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή — την οποία θα δοκιμάσουν οι ίδιες χώρες.

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι «η πλήρης απαγόρευση δεν είναι αποτελεσματική», προτείνοντας αντ’ αυτού μια ισορροπημένη προσέγγιση που θα βασίζεται σε τεχνολογικά εργαλεία και στον επανασχεδιασμό των ψηφιακών υπηρεσιών με βάση τις ανάγκες των παιδιών.

Η πρωτοβουλία αυτή δείχνει τη δυνατότητα της Ελλάδας να διαμορφώνει πολιτικές σε κρίσιμους τομείς σε επίπεδο ΕΕ και αναδεικνύει τη σημασία της ευρωπαϊκής συνεργασίας στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όπως η ψηφιακή ασφάλεια των παιδιών.