Το διαστρικό αντικείμενο 3I/ATLAS που συνεχίζει να προβληματίζει τους επιστήμονες επιβεβαίωσε πρόσφατα μία από τις θεωρίες του Άλμπερτ Αϊνστάιν έναν αιώνα μετά την αρχική διατύπωσή της.
Οι σαρώσεις του 3I/ATLAS, καθώς πλησίαζε στο κοντινότερο σημείο του προς τον Ήλιο, έδειξαν ότι η βαρύτητα του άστρου μας λύγισε το φως που προερχόταν από το μυστηριώδες αντικείμενο, ακριβώς όπως είχε προβλέψει ο Αϊνστάιν το 1915 στη θεωρία της γενικής σχετικότητας.
Το φαινόμενο αυτό, γνωστό ως «βαρυτικός φακός» (gravitational lensing), προκλήθηκε από μια ελαφρά μετατόπιση της φαινομενικής θέσης του αντικειμένου στον ουρανό. Οι επιστήμονες είχαν προβλέψει τον προηγούμενο μήνα ότι η μετατόπιση αυτή θα ήταν περίπου 0,27 δευτερόλεπτα τόξου, μια εξαιρετικά μικρή απόκλιση που μπορεί να παρατηρηθεί μόνο με ισχυρά τηλεσκόπια.
Ωστόσο, το 3I/ATLAS εμφάνισε ακόμα μεγαλύτερη απόκλιση απ’ ό,τι μπορούσαν να φανταστούν οι ειδικοί, φτάνοντας τα τέσσερα δευτερόλεπτα τόξου από την αναμενόμενη τροχιά του, καθώς πέρασε κοντά από τον Ήλιο. Για σύγκριση, ένα δευτερόλεπτο τόξου ισοδυναμεί με το 1/3600 της μοίρας, δηλαδή με το να βλέπει κανείς ένα κέρμα από απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων.
Αν και το μυστηριώδες αντικείμενο, που πολλοί επιστήμονες έχουν απορρίψει ως απλό κομήτη, μπορεί να απέδειξε τη θεωρία του Αϊνστάιν σχετικά με το πώς η βαρύτητα λυγίζει το φως, η νέα και ανεξήγητη θέση του στον ουρανό ενισχύει την πιθανότητα ότι το 3I/ATLAS δεν είναι ένας συνηθισμένος διαστημικός βράχος.
Πόσο διαφέρει από τους κομήτες
Ο φυσικός του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Άβι Λεμπ, αποκάλυψε ότι ο υποτιθέμενος κομήτης θα έπρεπε να έχει αποβάλει ένα τεράστιο ποσοστό της μάζας του με τη μορφή ισχυρού πίδακα αερίου για να φτάσει στη σημερινή του θέση στο ηλιακό μας σύστημα, όπως αναφέρει το δημοσίευμα της Daily Mail.
Αν πρόκειται πράγματι για κομήτη, αυτό θα είχε αφήσει πίσω του ένα τεράστιο νέφος αερίου και σκόνης, αφού όμως δεν το έχει κάνει, τότε οι ισχυρισμοί ότι το 3I/ATLAS μπορεί να είναι τεχνητό διαστημόπλοιο πλησιάζουν ένα βήμα πιο κοντά στην επιβεβαίωση.
Ο Λεμπ εξήγησε ότι, για να είναι σωστή η υπόθεση των επιστημόνων πως πρόκειται για κομήτη, ο Ήλιος θα έπρεπε να έχει εξατμίσει περίπου το 15% της μάζας του αντικειμένου, δηλαδή περίπου πέντε δισεκατομμύρια τόνους αερίου, καθώς το 3I/ATLAS έφτανε στο περιήλιό του (το πλησιέστερο σημείο προς τον Ήλιο) στις 29 Οκτωβρίου.
Το νέφος σκόνης που θα είχε προκύψει από αυτήν την εκροή θα ήταν ορατό στα τηλεσκόπια καθώς το αντικείμενο πλησιάζει το κοντινότερο σημείο του προς τη Γη στις 19 Δεκεμβρίου. Ωστόσο, αν δεν υπάρξει τέτοιο νέφος, ο Λεμπ το χαρακτήρισε ως τη «δέκατη ένδειξη» ότι το 3I/ATLAS μπορεί να έχει κατασκευαστεί από εξωγήινους και να στάλθηκε στο ηλιακό μας σύστημα για άγνωστο σκοπό.
Υπάρχει κάτι ασυνήθιστο
Η πιο πρόσφατη ένδειξη ότι υπάρχει κάτι ασυνήθιστο με τον διαστρικό επισκέπτη εμφανίστηκε, καθώς το αντικείμενο έφτανε στο περιήλιό του και ξαφνικά απομακρύνθηκε από τον Ήλιο, αλλάζοντας ταυτόχρονα χρώμα.
«Παρατηρήσεις του 3I/ATLAS κοντά στο περιήλιο από τα ηλιακά παρατηρητήρια STEREO, SOHO και GOES-19 αποκάλυψαν πρωτοφανή φωτεινότητα και ένα χρώμα πιο γαλάζιο από τον Ήλιο», έγραψε ο Λεμπ σε επιστημονική εργασία που δημοσιεύθηκε την Κυριακή.
Η ανακάλυψη αυτή θεωρείται εξαιρετικά παράξενη, καθώς οι κομήτες συνήθως γίνονται κόκκινοι, όταν οι ψυχρές επιφάνειές τους απορροφούν το μπλε φως και αντανακλούν κυρίως το κόκκινο, όπως συμβαίνει με ένα κομμάτι μετάλλου που θερμαίνεται.
Εντωμεταξύ, η «μη βαρυτική επιτάχυνση» που παρουσίασε το 3I/ATLAS δεν μπορεί να εξηγηθεί από τη βαρύτητα, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάτι άλλο το επιτάχυνε και το απέκλινε από την αναμενόμενη τροχιά του, ίσως ένδειξη ότι το αντικείμενο διαθέτει κάποιου είδους «κινητήρα».
Η σχεδόν τέλεια επίπεδη πορεία του
Ο Λεμπ ανέλυσε επίσης τις πιθανότητες που αφορούν τα υπόλοιπα παράξενα στοιχεία γύρω από τον διαστρικό επισκέπτη, όπως η σχεδόν τέλεια επίπεδη πορεία του, η οποία το φέρνει σε κοντινή απόσταση από τρεις διαφορετικούς πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος.
Ο καθηγητής εξήγησε ότι η πιθανότητα ένα φυσικό αντικείμενο να ταξιδεύει στο ίδιο επίπεδο με τη Γη και τους γειτονικούς πλανήτες είναι μόλις 0,2%, ενώ η πιθανότητα ένας φυσικός κομήτης να πραγματοποιήσει κοντινές διελεύσεις από τον Άρη, την Αφροδίτη και τον Δία είναι 1 στις 20.000, γεγονός που υποδηλώνει πως η τροχιά του ενδέχεται να καθοδηγείται από άγνωστη νοημοσύνη.
Οι σαρώσεις του 3I/ATLAS αποκάλυψαν επίσης πολύ υψηλότερα επίπεδα νικελίου και πολύ λιγότερο σίδηρο σε σχέση με όλους τους γνωστούς κομήτες. Η επικάλυψη νικελίου του αντικειμένου θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το μέταλλο αυτό ως προστατευτικό στρώμα ενάντια στην υπερβολική θερμότητα των κινητήρων πυραύλων στα διαστημόπλοια της Γης.
Το 3I/ATLAS παρατηρήθηκε ακόμη να προβάλλει μια ασυνήθιστη «αντίθετη ουρά», η οποία αντί να εκτείνεται πίσω του, όπως συμβαίνει με τους συνηθισμένους κομήτες, κατευθυνόταν προς τον Ήλιο.
Από πού προέρχεται;
Καθώς οι επιστήμονες αναμένουν να διαπιστώσουν αν ο φερόμενος ως κομήτης έχασε πράγματι τεράστιο μέρος της μάζας του, ο Λεμπ σημείωσε ότι το 3I/ATLAS είναι ανεξήγητα μεγαλύτερο και κινείται ταχύτερα από κάθε άλλο διαστρικό αντικείμενο που έχει εντοπίσει η ανθρωπότητα.
Με μάζα περίπου 33 δισεκατομμύρια τόνους, είναι ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερο από το μυστηριώδες Οουμουαμούα, που πέρασε από το ηλιακό μας σύστημα το 2017, και περίπου χίλιες φορές μεγαλύτερο από τον κομήτη Μπορίσοφ, που πέρασε κοντά στη Γη δύο χρόνια αργότερα.
Οι πιθανότητες ένα φυσικό διαστημικό σώμα από μακρινό ηλιακό σύστημα να έχει αυτό το μέγεθος και την ταχύτητα των 151.800 μιλίων την ώρα εκτιμώνται σε 1 στις 1.000.
Ο Λεμπ πρόσθεσε ακόμη ότι το 3I/ATLAS φαίνεται να περιέχει μόλις 4% νερό, σε αντίθεση με τους περισσότερους κομήτες που αποτελούνται κυρίως από πάγο, ενώ αντανακλά το φως με έναν ασυνήθιστο τρόπο που το έκανε να γίνεται ολοένα και πιο φωτεινό όσο πλησίαζε τον Ήλιο, περίπου 7,5 φορές ταχύτερα από τους συνηθισμένους κομήτες.
Τέλος, ο ύποπτος κομήτης φαίνεται να προήλθε από την ίδια κατεύθυνση με το περίφημο «Σήμα Wow!» του 1977, ένα ανεξήγητο ραδιοσήμα που οι επιστήμονες έχουν θεωρήσει πιθανό να αποτελεί εξωγήινη εκπομπή.
