Ο καρκίνος στο πάγκρεας είναι ένας από τους πιο ύπουλους και επικίνδυνους τύπους καρκίνου. Συνήθως δεν δίνει εμφανή σημάδια μέχρι να είναι πολύ αργά, και τότε η θεραπεία είναι πιο δύσκολη.

Επειδή τα συμπτώματά του συχνά παρερμηνεύονται ή παραβλέπονται, είναι κρίσιμο να γνωρίζουμε τι να προσέχουμε. Οι ειδικοί της Mayo Clinic επισημαίνουν τα προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε, αλλά και τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο.

Το πάγκρεας είναι ένα ζωτικό όργανο που βρίσκεται πίσω από το κάτω μέρος του στομάχου. Παράγει ένζυμα που βοηθούν στην πέψη και ορμόνες, όπως η ινσουλίνη, που ρυθμίζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Η πιο συχνή μορφή είναι το παγκρεατικό αδενοκαρκίνωμα (εξωκρινής καρκίνος), που αναπτύσσεται στα κύτταρα των πόρων του παγκρέατος, απ’ όπου εκκρίνονται τα πεπτικά ένζυμα, αλλά πιο σπάνια καρκινικοί όγκοι μπορούν να εμφανιστούν στους κυτταρικούς τύπους που παράγουν ορμόνες (ενδοκρινής ή νευροενδοκρινής καρκίνος).

Η θεραπεία εξαρτάται από την έκταση της νόσου και μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή συνδυασμό αυτών.

Συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε

  • Πόνος στην κοιλιά που αντανακλά στα πλευρά ή την πλάτη
  • Απώλεια όρεξης
  • Ανεξήγητη απώλεια βάρους
  • Ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών)
  • Ανοιχτόχρωμα ή λιπαρά κόπρανα που επιπλέουν
  • Σκουρόχρωμα ούρα
  • Φαγούρα στο δέρμα
  • Νεοεμφανιζόμενος διαβήτης ή διαβήτης που δυσκολεύεται να ρυθμιστεί
  • Πόνος και πρήξιμο σε χέρι ή πόδι (πιθανή ένδειξη θρόμβου αίματος)
  • Κόπωση ή αίσθημα αδυναμίας

Αν εμφανίσετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, μην το αγνοήσετε — απευθυνθείτε άμεσα σε επαγγελματία υγείας.

Παράγοντες κινδύνου

Το κάπνισμα και το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παγκρέατος αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης του καρκίνου. Σημαντικοί παράγοντες κινδύνου θεωρούνται:

  • Κάπνισμα
  • Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
  • Χρόνια φλεγμονή στο πάγκρεας (παγκρεατίτιδα)
  • Γενετικές μεταλλάξεις (BRCA2, σύνδρομο Lynch, FAMMM)
  • Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου στο πάγκρεας
  • Παχυσαρκία
  • Ηλικία άνω των 65 ετών
  • Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ

Επιπλοκές

Καθώς εξελίσσεται, ο καρκίνος του παγκρέατος μπορεί να προκαλέσει:

  • Απώλεια βάρους, εξαιτίας μειωμένης όρεξης, ναυτίας ή μειωμένης απορρόφησης θρεπτικών συστατικών.
  • Ίκτερο, αν ο όγκος εμποδίζει τη χολή, προκαλείται κιτρίνισμα, σκουρόχρωμα ούρα και ανοιχτά κόπρανα. Αν χρειαστεί, τοποθετείται στεντ μέσω της διαδικασίας ERCP για να ανοίξει ο χοληδόχος πόρος.
  • Πόνος, αν ο όγκος πιέζει τα νεύρα της κοιλιάς. Αν τα φάρμακα δεν επαρκούν, γίνεται αποκλεισμός κοιλιακού πλέγματος με έγχυση αλκοόλης για ανακούφιση.
  • Απόφραξη εντέρου, αν ο όγκος μπλοκάρει το δωδεκαδάκτυλο, μπορεί να χρειαστεί τοποθέτηση στεντ ή χειρουργική λύση.

Πρόληψη και έλεγχος

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος γίνεται κυρίως σε άτομα με ισχυρό οικογενειακό ιστορικό, αλλά και σε άτομα υψηλού κινδύνου. Περιλαμβάνει απεικονιστικές εξετάσεις όπως μαγνητική ή υπερηχογράφημα και επαναλαμβάνεται ετησίως.

Επίσης αν υπάρχει ιστορικό στην οικογένεια, ο γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει για γενετικό έλεγχο και συμβουλευτική ώστε να εντοπιστούν τυχόν μεταλλάξεις που αυξάνουν τον κίνδυνο.

Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο

  • Σταματήστε το κάπνισμα και συζητήστε με τον γιατρό σας για υποστηρικτικές μεθόδους.
  • Διατηρήστε υγιές βάρος. Προτιμήστε αργή, σταθερή απώλεια κιλών με σωστή διατροφή και άσκηση.
  • Υιοθετήστε ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε λαχανικά, φρούτα και δημητριακά ολικής άλεσης.