Μειώνεται για πέμπτο συνεχόμενο έτος η παραγωγή της βιομηχανίας τροφίμων

Για πέμπτο συνεχόμενο έτος υποχωρεί εφέτος ο όγκος της παραγωγής τροφίμων στη χώρα μας, με συνέπεια να βρίσκεται πλέον σε επίπεδα που είναι κατά 11% χαμηλότερα από τα αντίστοιχα του έτους 2005, παρά τη διεύρυνση των εξαγωγών σειράς ειδών διατροφής.

Συγχρόνως, με επιταχυνόμενο ρυθμό συνεχίζεται η μείωση των εσόδων του κλάδου, ο οποίος το 2012, σε συνθήκες πτώσης της παραγωγής του κατά 3,4%, βελτίωσε τη λειτουργική του αποδοτικότητα, αλλά δεν απέφυγε την καταγραφή υψηλών ζημιών, της τάξεως των 230 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω αυξημένων χρηματοοικονομικών δαπανών, απομειώσεων ενεργητικού και άλλων, ανόργανων δαπανών, παρά το γεγονός ότι στην πλειονότητά τους οι επιχειρήσεις του ήταν, οριακά έστω, κερδοφόρες.

Το επτάμηνο Ιανουαρίου- Ιουλίου 2013, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο όγκος της παραγωγής των τροφίμων παρουσίασε μείωση κατά 3%, σε σύγκριση με την ίδια χρονική περίοδο του 2012, οπότε είχε καταγραφεί πτώση 4,6%.

Επίσης, στη διάρκεια του πρώτου επταμήνου του 2013 τα έσοδα του κλάδου συνέχισαν την πτωτική πορεία τους, με επιταχυνόμενο μάλιστα ρυθμό, παρά το γεγονός ότι στους τρεις από τους επτά εξεταζόμενους μήνες σημειώθηκε διψήφια ποσοστιαία αύξηση των εσόδων από εξαγωγές.

Πιο συγκεκριμένα, ο όγκος της παραγωγής του κλάδου μειώθηκε και τους επτά μήνες, με ρυθμό -1,1% τον Ιανουάριο (-11,5% τον ίδιο μήνα του 2012), -1,0% τον Φεβρουάριο (-9,0%), -2,3% τον Μάρτιο (-10,1%), -1,0% τον Απρίλιο (-6,8%), -9,5% τον Μάιο (+1,0%), -2,6% τον Ιούνιο (0,0%) και -5,0% τον Ιούλιο (+1,4%), παρά την αύξηση της τουριστικής κίνησης από το εξωτερικό.

Συγχρόνως, ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου παρουσίασε αύξηση με ρυθμό +4,4% τον Ιανουάριο (-1,2% τον ίδιο μήνα του 2012), +8,9% τον Απρίλιο (-7,9%) και +3,1% τον Ιούλιο (-2,6%), αλλά μείωση τους τέσσερις υπόλοιπους μήνες, με ρυθμό -3,0% τον Φεβρουάριο (-0,6%), -2,5% τον Μάρτιο (-4,9%), -10,5% τον Μάιο (+8,3%) και -6,5% τον Ιούνιο (-1,4%). Η μείωσή του το δωδεκάμηνο Αυγούστου 2012 – Ιουλίου 2013 ανήλθε σε -2,6%, από -3,4% το αμέσως προηγούμενο δωδεκάμηνο.

Ειδικότερα, τα έσοδα των βιομηχανιών τροφίμων από την εγχώρια αγορά παρουσίασαν υστέρηση τους τέσσερις από τους επτά μήνες (-5,5% τον Φεβρουάριο, -0,2% τον Μάρτιο, -8,4% τον Μάιο και -7,0% τον Ιούνιο), αλλά αυξήθηκαν τους υπόλοιπους τρεις μήνες (+4,0% τον Ιανουάριο, +8,6% τον Απρίλιο και +1,8% τον Ιούλιο).

Την ίδια χρονική περίοδο τα έσοδά τους από τη διεθνή αγορά αυξήθηκαν τον Ιανουάριο (+5,0%), το Φεβρουάριο (+10,2%), τον Απρίλιο (+10,8%) και τον Ιούλιο (+10,1%), ενώ μειώθηκαν τον Μάρτιο (-%10,2%), τον Μάιο (-18,2%) και τον Ιούνιο (-4,7%).

Ο βιομηχανικός κλάδος των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των ιχθυοκαλλιεργητικών και κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων, καθώς και της τυποποίησης αγροτικών προϊόντων, παρουσίασε το 2012, σε σύγκριση με το 2011, αυξημένα κατά 3% κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (736,7 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία), ίσα προς το 7,1% των συνολικών εσόδων του (6,8% το 2011), σε συνθήκες πτώσης των εσόδων κατά 1% και οριακής βελτίωσης του μεικτού περιθωρίου κέρδους του (20,8% το 2012, από 20,7% το 2011).

Ο τομέας κατέγραψε αυξημένες κατά 16% τελικές ζημιές, εν μέρει λόγω υψηλών ανόργανων δαπανών ορισμένων μεγάλων επιχειρήσεων.

Η βελτίωση της λειτουργικής του αποδοτικότητας, που οφείλεται κυρίως σε μείωση των δαπανών εμπορικής και διοικητικής λειτουργίας, αντισταθμίστηκε από το αυξημένο χρηματοοικονομικό κόστος, τις υψηλές προβλέψεις για κινδύνους και άλλες ανόργανες δαπάνες.

Τα συνολικά έσοδα 930 βιομηχανικών και βιοτεχνικών επιχειρήσεων του κλάδου, μεγάλου, μεσαίου και μικρού μεγέθους, τα οικονομικά στοιχεία των οποίων έχουν γίνει γνωστά, ανήλθαν το 2012 σε 10,43 δισ. ευρώ και είναι μειωμένα κατά 104,3 εκατ. ευρώ (-1%). Αύξηση εσόδων παρουσίασαν 408 από τις 930 εταιρείες (43,9% του συνόλου).

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, άλλες 27 επιχειρήσεις του κλάδου (συνολικά 45) παρουσίασαν, κάθε μία, πωλήσεις άνω των 50 εκατ. ευρώ, ενώ άλλες 164 επιχειρήσεις (συνολικά 209) παρουσίασαν, κάθε μία, πωλήσεις άνω των 10 εκατ. ευρώ.

Οι 930 βιομηχανικές και βιοτεχνικές εταιρείες τροφίμων στις 31.12.2012 διέθεταν πάγια και κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία της τάξεως των 12,9 δισ. ευρώ και ως σύνολο κατέγραψαν:

– Μεικτά κέρδη 2,17 δισ. ευρώ περίπου, μειωμένα κατά -0,2% (-4,9 εκατ. ευρώ).

– Κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), ύψους 736,7 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 3% (+24,4 εκατ. ευρώ περίπου).

– Κέρδη προ φόρων και τόκων (EBIT) 328,4 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 8% σε ποσοστό και κατά 23,4 εκατ. ευρώ σε αξία και ίσα προς το 3,1% των πωλήσεων, έναντι αντίστοιχου ποσοστού 2,9% το 2011 (κέρδη 305 εκατ. ευρώ).

– Ζημιές προ φόρων 153,1 εκατ. ευρώ, που ισοδυναμούν με επιδείνωση κατά 36% σε ποσοστό και κατά 40,4 εκατ. ευρώ περίπου σε αξία (ζημιές 112,6 εκατ. ευρώ περίπου το 2011).

– Καθαρές ζημιές, μετά την πρόβλεψη για φόρους, ύψους 230,5 εκατ. ευρώ περίπου, που ισοδυναμούν με επιδείνωση κατά 16% σε ποσοστό και κατά 31,7 εκατ. ευρώ περίπου σε αξία (ζημιές 198,8 εκατ. ευρώ περίπου το 2011).

Με κριτήριο τα τελικά, καθαρά αποτελέσματα κερδοφόρες ήταν, οριακά έστω, οι 532 από τις 930 επιχειρήσεις (57,2% του συνόλου), σε αντίθεση με τις άλλες 398 εταιρείες (42,8% του συνόλου), οι οποίες παρουσίασαν ζημιές, οριακές έστω. Τα συνολικά καθαρά κέρδη των 532 κερδοφόρων (πωλήσεις 6,33 δισ. ευρώ) ήταν 189,8 εκατ. ευρώ, ενώ οι συνολικές καθαρές ζημιές των 398 ζημιογόνων (πωλήσεις 4,10 δισ. ευρώ) ήταν 420,3 εκατ. ευρώ.

Τα ίδια κεφάλαια των 930 επιχειρήσεων (4,41 δισ. ευρώ στις 31.12.2012) αυξήθηκαν κατά 2% (+70,2 εκατ. ευρώ), παρά τις ζημιές. Η αύξησή τους οφείλεται στη λογιστική αναπροσαρμογή μέρους των παγίων, που ωφέλησε τα ίδια κεφάλαια, καθώς και στην εισφορά νέων κεφαλαίων σε ορισμένες επιχειρήσεις και στη διαφοροποίηση της εταιρικής δομής μιας μεγάλης εταιρείας, που εμφάνισε μεγάλη αύξηση ιδίων κεφαλαίων (+133,2 εκατ. ευρώ).

Συγχρόνως, μειώθηκε κατά 2% (-224,3 εκατ. ευρώ) το σύνολο των απασχολουμένων κεφαλαίων (12,87 δισ. ευρώ στο τέλος της χρήσης). Η αναλογία των ιδίων κεφαλαίων προς τα συνολικά κεφάλαια των επιχειρήσεων του τομέα ανήλθε στο 34,3%, από 33,2%.

Οι συνολικές υποχρεώσεις τους (8,46 δισ. ευρώ στο τέλος της χρήσης) μειώθηκαν κατά 3,4% (-294,5 εκατ. ευρώ), με παράλληλη μείωση όμως των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά 11%, καθώς σημαντικό μέρος τους μετατράπηκε σε βραχυπρόθεσμο, λόγω της αδυναμίας σειράς επιχειρήσεων να ανταποκριθούν σε συμβατικούς όρους των δανείων τους.

Το κυκλοφορούν ενεργητικό τους στις 31.12.2012 ήταν μεγαλύτερο από τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις τους κατά 15%, αν και το 1/3 περίπου των επιχειρήσεων εμφανίζουν ιδιαιτέρως δυσμενείς δείκτες ρευστότητας.

Μείωση κατά 3% παρουσίασε, εξάλλου, λόγω επενδυτικής άπνοιας και απομειώσεων παγίων, το συνολικό πάγιο ενεργητικό τους (5,38 δισ. ευρώ μαζί με τις συμμετοχές σε άλλες εταιρείες).

Αυτά προκύπτουν από την επεξεργασία των ισολογισμών τους, σύμφωνα με στοιχεία που αντλήθηκαν από το CD-ROM «Ελληνική Βιομηχανία 2012-2013», το ΓΕΜΗ, το www.inr.gr, την Icap Group και τους διαδικτυακούς ιστότοπους των ίδιων των επιχειρήσεων, ορισμένες από τις οποίες ασχολούνται και με την εισαγωγή και εμπορία ειδών διατροφής και άλλων προϊόντων.

Αναλυτικότερα, από το σύνολο των 930 επιχειρήσεων:

– Τετρακόσιες δεκαέξι επιχειρήσεις (44,7% του συνόλου) οι οποίες ήταν κερδοφόρες το 2011, παρέμειναν και κατά το 2012 κερδοφόρες, πραγματοποιώντας καθαρά κέρδη ύψους 172,6 εκατ. ευρώ έναντι 168,8 εκατ. ευρώ το 2011, αυξημένα κατά 3,8 εκατ. ευρώ.

– Εκατόν δεκατρείς επιχειρήσεις (12,2%) οι οποίες ήταν κερδοφόρες το 2011 με κέρδη 38 εκατ. ευρώ, εμφάνισαν κατά το 2012 ζημιές ύψους 59,6 εκατ. ευρώ, έχοντας έτσι απώλειες ύψους 97,6 εκατ. ευρώ.

– Διακόσιες ογδόντα τέσσερις επιχειρήσεις (30,5%) οι οποίες ήταν ζημιογόνες το 2011, παρέμειναν και κατά το 2012 ζημιογόνες, πραγματοποιώντας ζημιές 360,7 εκατ. ευρώ έναντι 353,9 εκατ. ευρώ περίπου το 2011, αυξημένες έτσι κατά 6,8 εκατ. ευρώ.

– Εκατόν δεκαεπτά επιχειρήσεις (12,6%) οι οποίες ήταν ζημιογόνες το 2011 με ζημιές 51,8 εκατ. ευρώ, εμφάνισαν κατά το 2012 κέρδη της τάξεως των 17,2 εκατ. ευρώ, έχοντας έτσι ωφέλεια ύψους 69 εκατ. ευρώ.

Οι επιχειρήσεις που κατέγραψαν οριακή έστω βελτίωση των μεικτών κερδών ήταν 416 (44,7% του συνόλου), ενώ αυτές που βελτίωσαν το μεικτό περιθώριο ήταν 449 (48,3% του συνόλου).

Οριακή έστω βελτίωση των EBITDA πέτυχαν 440 (47,3% του συνόλου), ενώ αυτές που βελτίωσαν το περιθώριο EBITDA ήταν 454 (48,8% του συνόλου). Επίσης, οι επιχειρήσεις που κατέγραψαν οριακή έστω βελτίωση των EBIT ήταν 461 (49,6% του συνόλου), ενώ αυτές που βελτίωσαν το περιθώριο EBIT ήταν 452 (48,6% του συνόλου).
Βελτίωση των προ φόρων αποτελεσμάτων, έστω οριακά, παρουσιάζουν οι 437 από τις 930 εταιρείες (47% του συνόλου).

Συγχρόνως, βελτίωση των καθαρών αποτελεσμάτων, έστω οριακά, παρουσιάζουν οι 455 από τις 930 εταιρείες (48,9% του συνόλου).

Φαίνεται, έτσι, ότι αρκετές εταιρείες του κλάδου ήδη επιτυγχάνουν βελτίωση των περιθωρίων κέρδους τους και αναπροσαρμόζονται με σχετική επιτυχία στο νέο οικονομικό περιβάλλον.

Άλλες 27 επιχειρήσεις του κλάδου (συνολικά 43) παρουσίασαν, κάθε μία, καθαρά κέρδη άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ.

Βελτίωση της αποδοτικότητας σε σχέση με τα ίδια κεφάλαιά τους, βάσει των καθαρών αποτελεσμάτων τους, παρουσιάζουν 444 επιχειρήσεις (47,7%), σε αντίθεση με τις υπόλοιπες 486 (52,3%), οι οποίες δεν μπόρεσαν να τη βελτιώσουν. Η μέση απόδοση των ιδίων κεφαλαίων των 532 κερδοφόρων εταιρειών σε καθαρά κέρδη ανήλθε σε 7,2%
Άλλες 34 επιχειρήσεις του κλάδου (συνολικά 49) παρουσίασαν, κάθε μία, καθαρές ζημιές άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ.

Αύξηση ιδίων κεφαλαίων, εν μέρει λόγω της λογιστικής αναπροσαρμογής, εμφανίζουν οι 550 από τις 930 επιχειρήσεις (59,1%).

Επίσης, εν μέρει για τον ίδιο λόγο, περισσότερες από τις μισές εταιρείες (516, δηλαδή το 55,5% του συνόλου) εμφανίζουν βελτιωμένη, έστω οριακά, χρηματοοικονομική διάρθρωση.

Η αποδοτικότητα του μέσου ενεργητικού (αρχής και τέλους της χρήσης) των 930 βιομηχανικών και βιοτεχνικών εταιρειών παραγωγής, επεξεργασίας και τυποποίησης τροφίμων και αγροτικών προϊόντων σε κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθε το 2012 σε 5,7%, από 5,4% το 2011).