Από αναβολή σε αναβολή οδηγείται το ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, το οποίο προβλέπει καίριες αλλαγές σε συντάξεις, εργόσημο, πλασματικά έτη και παροχές σε χρήμα. Αν και η κατάθεση στη Βουλή είχε εξαγγελθεί για τις αρχές του καλοκαιριού, μέχρι σήμερα παραμένει άγνωστο αν θα φτάσει προς ψήφιση έως το τέλος του έτους. Το αποτέλεσμα είναι να παρατείνονται σημαντικές εκκρεμότητες που αγγίζουν χιλιάδες ασφαλισμένους και συνταξιούχους.
Το νομοσχέδιο θεωρείται στρατηγικής σημασίας, καθώς φιλοδοξεί να κλείσει ανοιχτά μέτωπα του ασφαλιστικού συστήματος, τα οποία παραμένουν άλυτα εδώ και χρόνια, ενώ παράλληλα επιχειρεί να αντιμετωπίσει νέες ανάγκες που προέκυψαν το τελευταίο διάστημα. Η καθυστέρησή του, όμως, δημιουργεί ανασφάλεια στους πολίτες και αμφιβολίες για την ικανότητα του συστήματος να παρέχει σταθερούς και δίκαιους κανόνες.
Πλασματικά έτη και επικουρικές συντάξεις
Μία από τις σημαντικότερες διατάξεις που έχουν προστεθεί προβλέπει τη δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών και για την επικουρική σύνταξη. Με τον τρόπο αυτό, ασφαλισμένοι που δεν διαθέτουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις για λήψη επικουρικής – δηλαδή τα 15 έτη ασφάλισης που ορίζει ο νόμος 5078/2023 – θα μπορούν να συμπληρώνουν τα χρόνια που λείπουν μέσω αναγνώρισης.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, έως 25.000 αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες αναμένεται να ωφεληθούν από τη νέα ρύθμιση.
Οι βασικές παρεμβάσεις
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και άλλες κρίσιμες αλλαγές:
- Εργόσημο: Θεσπίζεται ανώτατο πλαφόν και ηλεκτρονική πληρωμή μέσω τραπεζών και πλατφόρμας, με στόχο την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και του «μαύρου χρήματος».
- Υπολογισμός συντάξεων: Οι συντάξιμες αποδοχές θα παύσουν να συνδέονται με τον πληθωρισμό και θα ακολουθούν πλέον τον δείκτη μισθών όλων των εργαζομένων.
- Συντάξεις χηρείας: Επεκτείνεται στον ιδιωτικό τομέα η περικοπή που ήδη εφαρμόζεται σε Δημόσιο και ΟΓΑ από το 2020. Πάνω από 60.000 δικαιούχοι θα δουν τις συντάξεις τους να μειώνονται από το 70% στο 35% μετά την πρώτη τριετία, εφόσον εργάζονται ή λαμβάνουν δική τους σύνταξη.
- Ενιαίος κανονισμός παροχών: Για πρώτη φορά, όλες οι παροχές σε χρήμα των ταμείων που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ θα ενοποιηθούν. Ο νέος κανονισμός θα μεταβάλει τον χάρτη των επιδομάτων, με έμφαση σε ασθένεια, μητρότητα, εργατικό ατύχημα, αναπηρία και έξοδα κηδείας.
Η αβεβαιότητα για τους πολίτες
Η εκ νέου αναβολή της κατάθεσης του νομοσχεδίου δεν αποτελεί απλώς μια τυπική διαδικαστική καθυστέρηση. Στην πράξη, κρατά σε εκκρεμότητα κρίσιμα ζητήματα που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα χιλιάδων πολιτών. Χήρες και χήροι, εργαζόμενοι που αναμένουν τη δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικών ετών, αλλά και ασφαλισμένοι που δικαιούνται παροχές βρίσκονται σε ένα τοπίο θολό και αβέβαιο.
Η καθυστέρηση έχει και θεσμική διάσταση: υπονομεύει την εμπιστοσύνη των ασφαλισμένων προς την Πολιτεία και ενισχύει το αίσθημα ανασφάλειας γύρω από το μέλλον του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Το διακύβευμα για την επόμενη μέρα
Η ψήφιση του νομοσχεδίου δεν είναι μόνο θέμα πολιτικής βούλησης, αλλά και κοινωνικής αναγκαιότητας. Το ασφαλιστικό σύστημα, ήδη πιεσμένο από τη γήρανση του πληθυσμού και τις δημοσιονομικές απαιτήσεις, χρειάζεται σταθερούς κανόνες και καθαρές λύσεις.
Κάθε νέα καθυστέρηση μεταφράζεται σε απώλεια χρόνου, σε παράταση αδικιών και σε κλονισμό της αξιοπιστίας του συστήματος.
