Σημαντική επιτάχυνση στην απονομή των συντάξεων επιδιώκει ο e-ΕΦΚΑ, με στόχο την ολοκλήρωση κάθε αιτήματος εντός ενός μηνός μέχρι το τέλος του 2026. Το φιλόδοξο αυτό χρονοδιάγραμμα βασίζεται στην πλήρη ψηφιοποίηση των παλαιών ενσήμων, τα οποία σταδιακά εντάσσονται στο ψηφιακό πληροφοριακό σύστημα ΑΤΛΑΣ.

Η διαδικασία αφορά κυρίως τα ένσημα που είχαν εκδοθεί πριν το 1998, τα οποία έως σήμερα φυλάσσονταν σε φυσική μορφή σε αρχεία των πρώην ασφαλιστικών ταμείων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ, η ψηφιοποίηση προχωρά με ταχείς ρυθμούς και σε ορισμένους φορείς έχει ήδη ολοκληρωθεί, ανοίγοντας τον δρόμο για την ενοποίηση της κύριας και επικουρικής ασφάλισης και την ταχύτερη διεκπεραίωση των αιτήσεων συνταξιοδότησης, ακόμα και από τον Αύγουστο του 2025.

Ειδικότερα, στα ταμεία των μηχανικών, των υγειονομικών και του Τύπου, η πρόοδος κυμαίνεται μεταξύ 75% και 98%. Το ΤΣΜΕΔΕ έχει σχεδόν ολοκληρώσει τη διαδικασία, με ποσοστό 98%, ακολουθούμενο από το ΤΣΑΥ (92%) και το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ (75%).

Αντίθετα, σημαντικές καθυστερήσεις καταγράφονται στα μεγάλα ταμεία του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ. Η ψηφιοποίηση στο ΙΚΑ αγγίζει το 60%, ενώ στα πρώην τρία ταμεία του ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ) φτάνει μόλις στο 42%. Στο ίδιο επίπεδο κυμαίνεται και η πρόοδος στα 16 επικουρικά ταμεία του πρώην ΕΤΕΑΕΠ, καθώς και στο ταμείο των συνεταιρισμών (ΤΣΕΑΠΓΣΟ).

Η συνολική ψηφιοποίηση καλύπτει την ασφαλιστική ιστορία από το 1980 και μετά, συμπεριλαμβάνοντας όλα τα μεταβλητά στοιχεία απασχόλησης για περίπου 45 έτη. Η ολοκλήρωση του έργου θεωρείται κρίσιμη για την πλήρη αυτοματοποίηση της απονομής συντάξεων, με στόχο τη σταδιακή εξάλειψη της ανθρώπινης εμπλοκής και τη δραστική μείωση του χρόνου αναμονής.

Από τη χειρόγραφη ασφάλιση στη «συνταξιοδότηση με ένα κλικ»

Ο απώτερος στόχος είναι η διασύνδεση των ψηφιακών αρχείων με τα πληροφοριακά συστήματα του e-ΕΦΚΑ, επιτρέποντας την αυτόματη αναγνώριση του ασφαλιστικού ιστορικού και τη σχεδόν άμεση απονομή σύνταξης. Η λειτουργία αυτή αναμένεται να ενεργοποιηθεί πλήρως έως τον Δεκέμβριο του 2026.

Σύμφωνα με τον διοικητή του e-ΕΦΚΑ, Αλέξανδρο Βαρβέρη, από τον Ιανουάριο του 2021 έως σήμερα έχουν εκδοθεί περισσότερες από 1.000.000 κύριες συντάξεις – αριθμός που συνιστά ιστορικό ρεκόρ. Οι εκκρεμότητες πλέον έχουν υποχωρήσει κάτω από τις 15.000 αιτήσεις και αφορούν κυρίως ιδιαίτερα σύνθετες περιπτώσεις, όπως αυτές με οφειλές ή διαδοχική ασφάλιση.

Ιδιαίτερη πρόοδος καταγράφεται και στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, όπου ο μέσος χρόνος απονομής σύνταξης έχει μειωθεί σε περίπου 18 μήνες – από δύο έως πέντε χρόνια που ήταν πριν από το 2020.

Προς ένα νέο συνταξιοδοτικό περιβάλλον

Η τελική υλοποίηση του έργου ψηφιοποίησης, η πλήρης ενεργοποίηση του ΑΤΛΑΣ και η διασύνδεση όλων των ασφαλιστικών ταμείων αναμένεται να αλλάξουν ριζικά το τοπίο στο πεδίο της συνταξιοδότησης. Ο ασφαλισμένος πολίτης θα μπορεί πλέον να λαμβάνει την απόφαση σύνταξης ηλεκτρονικά και σε ελάχιστο χρόνο, χωρίς φυσική παρουσία, γραφειοκρατία ή αβεβαιότητα για την πρόοδο της διαδικασίας.

Το στοίχημα παραμένει μεγάλο, καθώς αφορά εκατομμύρια ασφαλισμένους και δεκάδες χρόνια κατακερματισμένης ασφαλιστικής ιστορίας. Η επιτυχία του εγχειρήματος προϋποθέτει τόσο τεχνολογική υποδομή όσο και σταθερό θεσμικό πλαίσιο, ικανό να διασφαλίσει τη συνέχεια και την αξιοπιστία του ψηφιακού μετασχηματισμού στον πιο κρίσιμο τομέα κοινωνικής πολιτικής.