«Ο γερμανικός τρόπος θα διορθώσει τον κόσμο», λέει ένα παλαιό γερμανικό ρητό, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από την εποχή του Λούθηρου μέχρι και τον Κάιζερ, αλλά και την εποχή του χιτλερικού Ράιχ, με αποτέλεσμα να βρεθεί στο «χρονοντούλαπο της Ιστορίας» από κει και πέρα και να θεωρείται περίπου αμαρτία οποιαδήποτε γερμανική απόπειρα επιβολή απόψεων σε άλλους.

Τώρα, ουκ ολίγοι αναλυτές, αλλά και πολιτικοί, στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, ενθυμούνται εκ νέου το γερμανικό ρητό, καθώς το «Σύμφωνο Σταθερότητας» που εμπνεύσθηκε η Άγγελα Μέρκελ και εισηγήθηκε από κοινού με το Νικολά Σαρκοζί στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τη διάρκεια του γεύματος των «27», έχει ως πρότυπο… την ίδια τη Γερμανία.

Το Βερολίνο φέρεται να ζητά, εν ολίγοις, από τους εταίρους του στην ευρωζώνη να συμμορφωθούν με μια σειρά από κριτήρια για την επίτευξη ανταγωνιστικότητας, έχοντας ως στόχο, ούτε λίγο ούτε πολύ, να γίνουν και αυτά «μικρές Γερμανίες».

Η υιοθέτηση, λόγου χάρη, στα συντάγματα των χωρών – μελών πρόνοιας που απαγορεύει τη δημιουργία ελλειμμάτων και υπερβολικού χρέους, είναι μια πρωτοβουλία την οποία μέχρι σήμερα έχει λάβει μονάχα η Γερμανία, ακολουθούμενη από τη σύμμαχό της Αυστρία.

Αντιστοίχως, η ηλικία συνταξιοδότησης των 67 ετών είναι αυτή που ισχύει στη Γερμανία μετά την τελευταία ασφαλιστική μεταρρύθμιση.

Η κατάργηση, εξάλλου, της ΑΤΑ και η μείωση του κόστους εργασίας, με συγκράτηση των μισθών κάτω από το ποσοστό ανάπτυξης, είναι μέτρα που εφαρμόζονται τα τελευταία δέκα χρόνια στη Γερμανία. Η εξομοίωση του φόρου επί των επιχειρήσεων στην πράξη σημαίνει την αύξηση των δεικτών φορολογίας σε κάποιες χώρες και τη μείωση σε άλλες, ώστε να κινηθούν στο επίπεδο της Γερμανίας.

Η προσπάθεια αυτή «εκγερμανισμού» της ευρωζώνης επικρίνεται έντονα από τμήμα του γερμανικού Τύπου που κάνει και τις δέουσες ιστορικές αναφορές.

Κάποιοι άλλοι, ωστόσο, υποστηρίζουν πως ακόμη κι αν το ρητό ισχύει και πράγματι «ο γερμανικός τρόπος θα διορθώσει τον κόσμο (σ.σ.: εν προκειμένω την Ευρώπη), δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα αποδώσει τα προσδοκώμενα στην πράξη: η άνοδος των ορίων συνταξιοδότησης είναι εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα κι από αυτά που «βγάζουν τον κόσμο στο δρόμο», όπως έλεγε κοινοτικός παράγοντας.

Επιπλέον, για κάποιες χώρες το σύστημα κοινωνικής προστασίας είναι «ιερό και όσιο», ενώ για άλλες η περίφημη ΑΤΑ είναι αδιαπραγμάτευτη, ανάμεσά τους το Βέλγιο και η Κύπρος, χώρες μικρές αλλά με ισχυρές φωνές.

Τέλος, υπάρχουν κι αυτοί που επισημαίνουν την ανομοιογένεια μεταξύ της Γερμανίας και των χωρών του Νότου, για παράδειγμα, με τη Γερμανία να απολαμβάνει μια πρωτοφανή ανάπτυξη, χάρη στις εξαγωγές της, και τις υπόλοιπες να είναι σε ύφεση ή στασιμότητα κι επιβαρημένο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Έτσι, υποστηρίζουν, υπάρχει ο υπαρκτός κίνδυνος ενός «Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας» που μπορεί να πάρει -έστω και υπό πίεση- το «πράσινο φως» από τους «27», αλλά να μην εφαρμοσθεί ποτέ στην πράξη. Κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε ακόμη πιο αρνητικά για τη θέση της ευρωζώνης στις αγορές από το να μην υπήρχε καθόλου και θα αποδεικνυόταν ένα «φτωχό πολιτικό κόλπο» της καγκελαρίου, για εσωτερική πολιτική κατανάλωση, κάτι για το οποίο κατηγορείται ήδη η κ. Μέρκελ.