Δοκιμές πυραύλων και αγορές όπλων αυτήν την εβδομάδα στην περιοχή του Ειρηνικού έφεραν στο προσκήνιο την επιτάχυνση της κούρσας των εξοπλισμών σε αυτήν την πλευρά του κόσμου σε ένα πλαίσιο κλιμακούμενης έντασης ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα.
«Υπάρχει μια φρενίτιδα εξοπλισμών στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού», λέει ο John Delury καθηγητής του Πανεπιστημίου Yonsei της Νότιας Κορέας. «Δίνεται η εντύπωση ότι όλοι συμμετέχουν».
Αυτήν την εβδομάδα, σε διάστημα 24 ωρών, η Βόρεια Κορέα εκτόξευσε δύο βαλλιστικούς πυραύλους, η Νότια Κορέα τον πρώτο της πύραυλο από υποβρύχιο και η Αυστραλία ανακοίνωσε την αγορά αμερικανικών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων και πυραύλων κρουζ τελευταίας τεχνολογίας.
Αυτή η εξαιρετικού χαρακτήρα δραστηριότητα εκφράζει μία βούληση της περιοχής να δαπανήσει χωρίς να υπολογίζει το κόστος για να εξοπλισθεί με όπλα της τελευταίας και καλύτερης τεχνολογίας, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Τον περασμένο χρόνο, η περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού ξόδεψε μόνη της μισό δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε αμυντικές δαπάνες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (Stockholm International Peace Research Institute, SIPRI).
«Διαπιστώνουμε πραγματικά μία τάση αύξησης εδώ και 20 χρόνια», εξηγεί η Lucie Beraud-Sudreau του SIPRI. «Η Ασία είναι η περιοχή όπου η τάση αυτή είναι περισσότερο εμφανής», λέει σημειώνοντας την συγκυρία της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης – που φέρνει χρήμα στα ταμεία των κυβερνήσεων – και μία αλλαγή στον τρόπο αντίληψης των απειλών που βαρύνουν την περιοχή.
Μεγάλοι αδελφοί
Μόνη της, η Κίνα αντιπροσωπεύει περί το ήμισυ των δαπανών αυτών, με έναν ετήσιο αμυντικό προϋπολογισμό σε συνεχή άνοδο εδώ και 26 χρόνια, ο οποίος επέτρεψε τον εκσυγχρονισμό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού.
Το Πεκίνο αφιερώνει πλέον ποσόν 252 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως στην άμυνα – δηλαδή, ο προϋπολογισμός έχει αυξηθεί κατά 76% από το 2011 – πράγμα που του επιτρέπει να αναπτύσσει δυνάμεις σε ολόκληρη την περιοχή και να ανταγωνίζεται ευθέως τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι δαπάνες για την άμυνα στην Αυστραλία, την Ινδία, την Ιαπωνία και την Νότια Κορέα και στην υπόλοιπη περιοχή αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς.
Αυτές οι δαπάνες γίνονται σε αντίδραση στην Κίνα, λέει ο Michael Shoebridge, πρώην στέλεχος των υπηρεσιών Πληροφοριών της αυστραλιανής άμυνας, σήμερα μέλος του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Πολιτικής Στρατηγικής.
Ο ανταγωνισμός στον στρατιωτικό τομέα είναι ανάμεσα στην Κίνα και τις άλλες χώρες που θέλουν να αποτρέψουν το Πεκίνο να κάνει χρήση στρατιωτικής ισχύος», λέει.
«Αυτή η αντίδραση μεγαλώνει, κυρίως από την ανάληψη της προεδρίας από τον Σι (Τζινπίνγκ). Επιμένει ξεκάθαρα να χρησιμοποιεί όλη τη εξουσία που διαθέτει η Κίνα κατά εκβιαστικό και επιθετικό τρόπο».
Σήμερα, περί το 20% των αμυντικών δαπανών στην περιοχή είναι αφιερωμένες στην αγορά όπλων, κυρίως ναυτικών μέσων, και μεγάλου βεληνεκούς αποτρεπτικών μέσων που έχουν ως αποστολή να πείσουν το Πεκίνο -ή οποιονδήποτε άλλο αντίπαλο – ότι το κόστος μίας επίθεσης θα ήταν υπερβολικά υψηλό.
Για τον Michael Shoebridge, η ιστορική απόφαση της Αυστραλίας να αποκτήσει τουλάχιστον οκτώ πυρηνοκίνητα υποβρύχια και πυραύλους κρουζ Tomahawk εκφράζει αυτήν την θεωρία της αποτροπής: «Σκοπός είναι η αύξηση του κόστους τυχόν σύρραξης για την Κίνα και επιτρέπει την αρκετά αποτελεσματική ισοφάριση των μέσων που έχει αναπτύξει ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός».
Θεωρεί επίσης ότι οι δαπάνες της Νότιας Κορέας «απευθύνονται τόσο προς την Κίνα, όσο και προς την Βόρεια Κορέα». «Δεν υπάρχει καμία εξήγηση για την απόφαση (της Σεούλ να κατασκευάσει) αεροπλανοφόρο με γνώμονα την Βόρεια Κορέα».
Το ίδιο ισχύει , «ο εκσυγχρονισμός των ενόπλων δυνάμεων στην Ινδία έχει σαφώς ως κίνητρο την αυξανόμενη στρατιωτική ισχύ της Κίνας», λέει ο Shoebridge.
Από την πλευρά της η Κίνα – η οποία αρέσκεται να χαρακτηρίζει την σχέση της με τις ΗΠΑ «ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων» – κατηγορεί παράλληλα την Ουάσινγκτον ότι τροφοδοτεί την κούρσα των εξοπλισμών.
Σύμφωνα με τους Global Times, εφημερίδα του Πεκίνου με εθνικιστικούς τόνους, η Ουάσινγκτον «πολώνει κατά υστερικό τρόπο το σύστημα συμμαχία της».
Αν ο φόβος της Κίνας αποτελεί κίνητρο αμυντικών δαπανών στην περιοχή, οι ΗΠΑ μοιάζει να θέλουν να επιταχύνουν την διαδικασία, βοηθώντας ενεργητικά τους περιφερειακούς τους συμμάχους να ενισχυθούν στον αμυντικό τομέα.
Την ώρα που η Κίνα και η Ιαπωνία προχωρούσαν προς τα εμπρός με τα αμυντικά τους προγράμματα, η Ουάσινγκτον βοήθησε και ενθάρρυνε τους συμμάχους να κάνουν το ίδιο «με πρόσχημα την λειτουργία της τακτικής αποτροπής απέναντι στην Κίνα».
