Οι 5 αναδυόμενες μεγάλες δυνάμεις που απαρτίζουν την ομάδα BRICS – η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα και η Νότια Αφρική – ζήτησαν αυτή την εβδομάδα μια ριζική μεταρρύθμιση των Ηνωμένων Εθνών, περιλαμβανομένου του Συμβουλίου Ασφαλείας, ώστε να αποκτήσουν ισχυρότερη φωνή οι αναπτυσσόμενες χώρες.

«Η Κίνα και η Ρωσία επαναλαμβάνουν τη σημασία που αποδίδουν στο καθεστώς της Ινδίας, της Βραζιλίας και της Νότιας Αφρικής στις διεθνείς υποθέσεις και κατανοούν και στηρίζουν την επιδίωξή τους να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στα Ηνωμένα Έθνη», αναφέρεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά το τέλος της συνόδου κορυφής των BRICS στο νησί Χαϊνάν της Κίνας.

Όπως τόνισε η πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρουσέφ, «δεν είναι δυνατόν να παραμένει ο κόσμος προσκολλημένος στις συμφωνίες που υπεγράφησαν μετά τον πόλεμο».

Η στήριξη του Πεκίνου και της Μόσχας στις επιδιώξεις των τριών άλλων χωρών έχει μεγάλη σημασία, καθώς αντανακλά την προσπάθεια αλλαγής της παγκόσμιας γεωπολιτικής ισορροπίας.

Τόσο η Βραζιλία όσο και η Ινδία θέλουν μια μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Η Μόσχα συμφωνεί. Το Πεκίνο, που οι σχέσεις του με το Νέο Δελχί δεν είναι πάντα αρμονικές, δεν το έχει κάνει ακόμη. Στις BRICS ζει το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και το συνολικό ΑΕΠ τους ξεπέρασε πέρυσι το 18% του παγκοσμίου.

Οι πιέσεις για να αλλάξει η δομή του ΟΗΕ αυξάνονται. Η Γερμανία και η Ιαπωνία επιδιώκουν κι αυτές μια μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ενώ οι αφρικανικές χώρες θεωρούν ότι θα έπρεπε να έχουν τουλάχιστον δύο έδρες. Μεγαλύτερη εκπροσώπηση θέλουν επίσης οι κυβερνήσεις του αραβικού κόσμου και της Λατινικής Αμερικής.

Το κοινό ανακοινωθέν των BRICS ζητεί επίσης τον τερματισμό της διεθνούς ένοπλης επέμβασης στη Λιβύη. «Η χρήση ισχύος πρέπει να αποφεύγεται», τονίζεται. Η Νότια Αφρική ήταν η μόνη χώρα αυτής της ομάδας που υπερψήφισε το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την επιβολή ζώνης απαγόρευσης των πτήσεων πάνω από τη Λιβύη. Το Πεκίνο και η Μόσχα, που θα μπορούσαν να ασκήσουν βέτο, προτίμησαν να απόσχουν. Το ίδιο έπραξαν η Ινδία και η Βραζιλία.

Όπως επισημαίνουν οι Financial Times, η κυριαρχία της Κίνας στις BRICS είναι εμφανής. Εκπρόσωπος της χώρας αυτής δήλωσε μετά τη σύνοδο στο Χαϊνάν ότι «ο 21ος αιώνας πρέπει να είναι ένας αιώνας ειρήνης, αρμονίας, συνεργασίας και επιστημονικής ανάπτυξης». Μόνο που οι λέξεις «αρμονία» και «επιστημονική ανάπτυξη» είναι τα βασικά πολιτικά συνθήματα που χρησιμοποιεί το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας. Η ανακοίνωση αυτή δίνει έτσι την εντύπωση στους Κινέζους ότι η χώρα τους αρχίζει να εξαπλώνει την επιρροή της στο εξωτερικό.