Η Μάργκαρετ Θάτσερ αγνόησε σοβαρή προειδοποίηση για απόπειρα δολοφονίας κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στο Παρίσι, παρά τις έντονες ανησυχίες των βρετανικών υπηρεσιών πληροφοριών, όπως αποκαλύπτεται μέσα από πρόσφατα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα. Η πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου επρόκειτο να συναντηθεί με τον Γάλλο ομόλογό της, Φρανσουά Μιτεράν, στις αρχές Νοεμβρίου του 1982 στη γαλλική πρωτεύουσα, όταν η MI5 σήμανε συναγερμό για σοβαρό κίνδυνο κατά της ζωής της.

Η συνάντηση Θάτσερ – Μιτεράν είχε ως αντικείμενο κρίσιμα ζητήματα, όπως ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός, η άμυνα της Ευρώπης απέναντι στη Σοβιετική Ένωση και τα επόμενα βήματα για την κατασκευή της Σήραγγας της Μάγχης. Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «The Telegraph», οι υπηρεσίες ασφαλείας εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις, επισημαίνοντας ότι η πραγματοποίηση της συνόδου ενείχε σημαντικό κίνδυνο.

Την περίοδο εκείνη, το Παρίσι είχε βρεθεί στο επίκεντρο αιματηρών τρομοκρατικών επιθέσεων, τόσο από οργανώσεις της Μέσης Ανατολής όσο και από ριζοσπαστικές ακροαριστερές γαλλικές ομάδες. Μέσα σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους, έξι άνθρωποι είχαν πυροβοληθεί σε εβραϊκό εστιατόριο, πέντε είχαν χάσει τη ζωή τους από βομβιστική επίθεση σε τρένο, ενώ είχε δολοφονηθεί και Αμερικανός στρατιωτικός ακόλουθος. Το πιο πρόσφατο περιστατικό, μια βομβιστική επίθεση με παγιδευμένο αυτοκίνητο που τραυμάτισε περισσότερα από 50 άτομα, είχε σημειωθεί τον Σεπτέμβριο του 1982, μόλις δύο μήνες πριν από την προγραμματισμένη επίσκεψη της Βρετανίδας πρωθυπουργού.

Μάργκαρετ Θάτσερ

Ο τότε πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στη Γαλλία, Σερ Τζον Φρέτγουελ, εξέφρασε επίσης «ανησυχία» για την ασφάλεια της Μάργκαρετ Θάτσερ, «υπό το φως των πρόσφατων τρομοκρατικών περιστατικών στην πόλη». Λίγες ημέρες πριν η «Σιδηρά Κυρία» διασχίσει τη Μάγχη, υπουργοί του υπουργικού συμβουλίου αντάλλασσαν επείγουσες επιστολές σχετικά με την προειδοποίηση του διπλωμάτη.

Ο Ρότζερ Μπόουν, ιδιωτικός γραμματέας του τότε υπουργού Εξωτερικών Φράνσις Πιμ, μετέφερε τις ανησυχίες στον Τζον Κόουλς, ιδιωτικό γραμματέα της πρωθυπουργού για θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής. Το υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε από τη MI5 να αξιολογήσει το επίπεδο απειλής κατά της ζωής της Θάτσερ σε περίπτωση που παρευρισκόταν στη σύνοδο κορυφής, με την εκτίμηση να χαρακτηρίζει τον κίνδυνο «σημαντικό».

Στην αποχαρακτηρισμένη αλληλογραφία του, ο Ρότζερ Μπόουν επισήμανε ότι «η εκτεταμένη δημοσιότητα που είναι πιθανό να λάβει η επίσκεψή της αυξάνει αυτόν τον κίνδυνο». Η αξιολόγηση κοινοποιήθηκε στην ομάδα στενής προστασίας της πρωθυπουργού και στη βρετανική πρεσβεία στο Παρίσι, ενώ αξιωματικός ασφαλείας μετέβη εκ των προτέρων στη γαλλική πρωτεύουσα για συνομιλίες με τις τοπικές υπηρεσίες ασφαλείας. Ο ίδιος ο Μπόουν πρότεινε ακόμη και το ενδεχόμενο να ενημερωθεί προσωπικά η Μάργκαρετ Θάτσερ.

Οι πραγματικές απόπειρες δολοφονίας

Παρά τις προειδοποιήσεις, η σύνοδος πραγματοποιήθηκε χωρίς κανένα περιστατικό. Ωστόσο, μόλις δύο χρόνια αργότερα, σημειώθηκε απόπειρα δολοφονίας εναντίον της, αυτή τη φορά εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, όταν ο IRA βομβάρδισε το ξενοδοχείο Brighton Grand κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του Συντηρητικού Κόμματος το 1984. Η Θάτσερ επέζησε, αλλά πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν και 31 τραυματίστηκαν σοβαρά.

Μάργκαρετ Θάτσερ

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Daily Mail αποκάλυψε ότι η Μάργκαρετ Θάτσερ αντιμετώπισε ακόμη μία απόπειρα δολοφονίας πέντε χρόνια αργότερα, σύμφωνα με απόρρητα αρχεία που ήρθαν στο φως. Κατά τη διάρκεια πτήσης πάνω από τη Μοζαμβίκη, το αεροσκάφος της έγινε στόχος μαζικού βομβαρδισμού με πυραύλους. Η Θάτσερ πραγματοποιούσε εξαήμερη διπλωματική αποστολή στην Αφρική, με στόχο την απελευθέρωση του Νέλσον Μαντέλα και την αποστολή μηνύματος για το τέλος του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.

Το αεροσκάφος RAF Vickers VC-10, στο οποίο επέβαινε, πετούσε πάνω από περιοχή που μαστιζόταν από εμφύλιο πόλεμο, όταν εκτοξεύθηκαν αρκετοί ισχυροί πύραυλοι εδάφους-αέρος, οι οποίοι ωστόσο αστόχησαν. Το περιστατικό κρατήθηκε μυστικό επί δεκαετίες από το υπουργείο Εξωτερικών, υπό τον φόβο αποσταθεροποίησης των διεθνών σχέσεων. Τα νέα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα αποκαλύπτουν την οργή της βρετανικής κυβέρνησης απέναντι στις Αρχές της Μοζαμβίκης, οι οποίες αργότερα ισχυρίστηκαν ότι υπεύθυνος ήταν ένας μεθυσμένος διοικητής.

Το συμβάν σημειώθηκε το βράδυ της 30ής Μαρτίου 1989, όταν η Θάτσερ πετούσε από τη Ζιμπάμπουε προς το Μαλάουι. Εκείνη την περίοδο, η Μοζαμβίκη βρισκόταν σε σκληρό εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στο κυβερνών μαρξιστικό κόμμα FRELIMO και το δεξιό αντάρτικο κίνημα RENAMO. Το αεροσκάφος προσγειώθηκε τελικά με ασφάλεια στο αεροδρόμιο Μπλαντάιρ στο Μαλάουι.

Η ίδια η Μάργκαρετ Θάτσερ αναφέρθηκε στο περιστατικό με χαρακτηριστική ψυχραιμία, αφιερώνοντας μόλις μία γραμμή στην αυτοβιογραφία της «The Downing Street Years». Λανθασμένα πιστεύοντας ότι οι πύραυλοι εκτοξεύθηκαν από τη RENAMO, έγραψε: «Το ταξίδι ήταν σύντομο και έτσι το VC10 μου πετούσε χαμηλότερα από το συνηθισμένο – υπερβολικά χαμηλά για άνεση, καθώς σε κάποια στιγμή δεχθήκαμε πυρά με πυραύλους από τη RENAMO. Ευτυχώς αστόχησαν».