Μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις αξιοπιστίας στην ιστορία του BBC συγκλονίζει το βρετανικό δίκτυο, έπειτα από τις αποκαλύψεις ότι ντοκιμαντέρ της εκπομπής Panorama αλλοίωσε, μέσω μοντάζ, ομιλία του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου 2021. Η υπόθεση προκάλεσε ένταση, οδηγώντας τον γενικό διευθυντή, Τιμ Ντέιβι, και την επικεφαλής του τομέα ειδήσεων, Ντέμπορα Τέρνες, σε παραίτηση.

Ο Τιμ Ντέιβι, που ηγήθηκε του BBC για πέντε χρόνια, υπέβαλε την παραίτησή του δηλώνοντας ότι «αναλαμβάνει την τελική ευθύνη» για τα λάθη που έχουν γίνει. Όπως είπε, «το BBC, αν και παραμένει ένας ισχυρός οργανισμός με τεράστια συνεισφορά στη δημόσια ζωή, πρέπει πάντα να είναι ανοιχτό, διαφανές και υπόλογο».

Η Ντέμπορα Τέρνες, επικεφαλής του τομέα ειδήσεων και επικαιρότητας τα τελευταία τρία χρόνια, ακολούθησε την ίδια οδό, σημειώνοντας ότι η διαμάχη με την Panorama «είχε φτάσει σε σημείο να προκαλεί πραγματική ζημιά στο BBC». Παρότι δέχτηκε την ευθύνη, υπογράμμισε ότι οι κατηγορίες περί θεσμικής μεροληψίας «είναι απολύτως λανθασμένες».

Θυμίζεται ότι η κρίση ξέσπασε μετά από δημοσίευμα της Telegraph, το οποίο αποκάλυψε εσωτερικό σημείωμα του BBC που κατηγορούσε την παραγωγή της Panorama για «παραπλανητική» επεξεργασία. Συγκεκριμένα, στο επίμαχο απόσπασμα της ομιλίας του Τραμπ ενώπιον υποστηρικτών του στην Ουάσιγκτον, δύο φράσεις που είχαν ειπωθεί με διαφορά άνω των 54 λεπτών συνδέθηκαν στο ίδιο πλάνο, δίνοντας την εντύπωση ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ενθάρρυνε άμεσα την επίθεση στο Καπιτώλιο.

Η αποκάλυψη προκάλεσε αντιδράσεις από πολιτικούς στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ, αλλά και από τον ίδιο τον Τραμπ, ο οποίος έκανε λόγο για «απόλυτα ψεύτικες ειδήσεις» και «ανέντιμα άτομα που προσπάθησαν να επηρεάσουν τις εκλογές».

Ο πρόεδρος του BBC, Σαμίρ Σα, χαρακτήρισε την Κυριακή «λυπηρή ημέρα για το BBC», επισημαίνοντας ωστόσο ότι σέβεται την απόφαση των δύο στελεχών. Παράλληλα, ετοιμάζεται να εμφανιστεί ενώπιον κοινοβουλευτικής επιτροπής, όπου αναμένεται να ζητήσει συγγνώμη για το περιστατικό.

Πολιτικές και θεσμικές αντιδράσεις

Η υπόθεση πήρε άμεσα πολιτικές διαστάσεις. Η υπουργός Πολιτισμού, Λίζα Νάντι, ευχαρίστησε τον Ντέιβι για την προσφορά του, δηλώνοντας ότι «το BBC παραμένει θεμελιώδης θεσμός της δημοκρατίας και του πολιτισμού μας». Παράλληλα, υποσχέθηκε ότι η επερχόμενη αναθεώρηση του Βασιλικού Χάρτη, ο οποίος καθορίζει τη χρηματοδότηση και τις υποχρεώσεις του οργανισμού, «θα αποτελέσει αφετηρία για τον εκσυγχρονισμό του BBC σε μια νέα εποχή».

Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, η συντηρητική ηγέτιδα, Κέμι Μπάντενοκ, υποστήριξε ότι οι παραιτήσεις «ήταν αναπόφευκτες, αλλά ανεπαρκείς», κάνοντας λόγο για «κατάλογο σοβαρών αποτυχιών που δεν διαγράφονται με δύο αποχωρήσεις». Πρόσθεσε ότι το BBC «δεν μπορεί να απαιτεί συνεχή χρηματοδότηση μέσω του τέλους τηλεθέασης, αν δεν αποδείξει πραγματική αμεροληψία».

Ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, σερ Εντ Ντέιβι, μίλησε για «ευκαιρία αναγέννησης», υποστηρίζοντας ότι το BBC, παρά τα λάθη του, «παραμένει ένα από τα λίγα αναχώματα απέναντι στον λαϊκισμό τύπου Τραμπ». Αντίθετα, ο επικεφαλής του Reform UK, Νάιτζελ Φάρατζ, ζήτησε «ριζική αναδιοργάνωση» και διορισμό νέας ηγεσίας με «ιστορικό επιτυχών μεταρρυθμίσεων».

Η επόμενη ημέρα για το BBC

Έπειτα από δύο δεκαετίες στο BBC, ο Τιμ Ντέιβι αφήνει πίσω του έναν οργανισμό που καλείται να ανασυνταχθεί. Η ομαλή μετάβαση που προανήγγειλε θα διαρκέσει μερικούς μήνες, προκειμένου το Διοικητικό Συμβούλιο να επιλέξει τον 18ο γενικό διευθυντή στην ιστορία του οργανισμού. Η Τέρνες, με εμπειρία από τους ειδησεογραφικούς κολοσσούς ITN και NBC, αναμένεται επίσης να αποχωρήσει σταδιακά, σύμφωνα με το BBC.

Αναλυτές υποστηρίζουν πως ο νέος επικεφαλής θα πρέπει να έχει «υπεράνθρωπες αντοχές» για να αποκαταστήσει την αξιοπιστία του BBC και να ηγηθεί σε μια εποχή όπου η σχέση του κοινού με τα δημόσια ΜΜΕ βρίσκεται υπό διαρκή πίεση.