Στα όσα έλαβαν χώρα χθες, Δευτέρα, στον Λευκό Οίκο και στη συνάντηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, και Ευρωπαίους ηγέτες, αναφέρθηκε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στον Βασίλη Αδαμόπουλο και στην εκπομπή «Πρωινές Διαδρομές στο Πρώτο» στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8. Όπως είπε σχετικά με το ουκρανικό, «είμαστε πάλι σε μία ασαφή κατάσταση όπου δεν μας έχει διευκρινιστεί ποια θα είναι η συμβολή των Ηνωμένων Πολιτειών στις εγγυήσεις ασφαλείας».
Το ερώτημα που τίθεται, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Φίλης, είναι το πώς τα 100 δισεκατομμύρια, όπως έγραψαν οι Financial Times, αμερικανικών οπλικών συστημάτων που η Ουκρανία θα αγοράσει με καταλυτική ευρωπαϊκή βοήθεια, θα δεσμεύσουν τους Αμερικανούς στην ασφάλεια της Ουκρανίας.
«Και βέβαια το θέμα είναι χωρίς χερσαία στρατεύματα τι είδους εγγυήσεις θα είναι αυτές και πόσο εξασφαλισμένοι θα αισθάνονται οι Ουκρανοί. Θυμίζω ότι πριν από δύο ημέρες, βέβαια, αυτό που έχουμε μάθει στον κόσμο του Τραμπ είναι να μην παίρνουμε τοις μετρητοίς ό,τι λέει ακόμα και ο ίδιος ο Τραμπ, πολλώ δε μάλλον οι σύμβουλοί του, αλλά ο Ουίτκοφ σε συνεντεύξεις που έδωσε την Κυριακή, είπε πρώτον, ότι οι Αμερικανοί θα παράσχουν εγγυήσεις στην Ουκρανία τύπου άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, δηλαδή ουσιαστικά εγγυήσεις ότι αν η Ουκρανία δεχθεί επίθεση, θα απαντήσουν οι Αμερικανοί εκ μέρους της, γιατί αυτό σημαίνει τύπου άρθρου 5. Το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ προβλέπει μία επίθεση σε οποιοδήποτε κράτος μέλος συνεπάγεται καθολική απάντηση όλων των κρατών μελών και ταυτόχρονα είπε ότι η Ρωσία εξετάζει κάτι, το οποίο εμένα μου φάνηκε, μου προκάλεσε κατάπληξη, εξετάζει το σενάριο γραπτώς να συμπεριλάβει στο Σύνταγμά της πρόνοια ότι δεν πρόκειται να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία σε ευρωπαϊκό έδαφος. Τώρα, όλο αυτό είναι κάτι που μοιάζει αυτή τη στιγμή εκτός πραγματικότητας. Το αν ο Ουίτκοφ ξέρει κάτι παραπάνω και δικαιωθεί προϊόντος του χρόνου, κρατάω μικρό καλάθι γιατί ξαναλέω στον κόσμο του Τραμπ όλα είναι πιθανά.
Τώρα, από κει και πέρα οι εγγυήσεις ασφαλείας είναι το νούμερο 1. Το νούμερο 2 είναι οι εδαφικές παραχωρήσεις από πλευράς Ουκρανίας. Αυτά τα δύο πάνε μαζί. Εγώ το λέω με βάση τη συζήτηση που έγινε και τις προτεραιότητες που μπήκαν στη συζήτηση τη χθεσινή. Αν με ρωτάτε τι είναι ο καταλύτης ή τι θα λειτουργήσει ως καταλύτης συμφωνίας ή όχι, προφανώς και είναι το εδαφικό. Από εκεί ξεκινάμε. Γιατί έχουμε μία κατάσταση στην Ουκρανία τα τελευταία 3,5 χρόνια, η οποία εξελίσσεται και βάσει της οποίας η Ρωσία με παράνομο τρόπο κατέχει, έχει προσαρτήσει περιοχές της Ουκρανίας», ανέφερε ο κ. Φίλης.
Ως προς το ποιος βγαίνει κερδισμένος μεταξύ των δύο άμεσα εμπλεκομένων μερών, αυτός φαίνεται να είναι ο πρόεδρος Πούτιν αλλά και αυτό είναι πολύ σχετικό αν σκεφτεί κανείς ποιο είναι το σημείο αναφοράς, σημείωσε ο κ. Φίλης.
«Αν ο Πούτιν ήθελε να καταλάβει το σύνολο της Ουκρανίας, δεν είναι κερδισμένος που έχει αυτή τη στιγμή υπό τον έλεγχό του περίπου το 20% της Ουκρανίας. Αν από την άλλη πούμε ότι το 20%, βλέπαμε και ακούγαμε τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους και η εκτίμηση ήταν ότι πολύ δύσκολα θα αλλάξουν τα εδαφικά δεδομένα, ότι θα ανατρέπονταν αυτό, ναι, προφανώς και είναι κερδισμένος. Αν με ρωτάτε στη διαπραγμάτευση που γίνεται κατά πόσο είναι σε πλεονεκτική θέση, εξαιτίας του Τραμπ είναι σε πλεονεκτική θέση. Όχι γιατί η Ρωσία είναι μια υπερδύναμη. Είναι εξαιτίας του Τραμπ. Εξαιτίας του τρόπου που ο Τραμπ έχει αποφασίσει να τον εμπλέξει. Γιατί καλά έχει κάνει ο Τραμπ από τη μία να έχει τον πρόεδρο Πούτιν, να συνομιλεί μαζί του εννοώ, γιατί κανένας άλλος ηγέτης δεν το έκανε από τη Δύση. άρα πώς στο καλό θα δίναμε λύση στο πρόβλημα αν δεν μιλάμε με την πλευρά που έχει δημιουργήσει το πρόβλημα, από την άλλη, ο τρόπος εμπλοκής του Πούτιν είναι πάρα πολύ προβληματικός, γιατί ο Τραμπ βάζει στη γωνία τον Ζελένσκι, βάζει στη γωνία τους Ευρωπαίους. Δεν έγινε αυτό εχθές, τουλάχιστον μπροστά στα φώτα των καμερών, αλλά μπορεί να έγινε πίσω από κλειστές πόρτες. Πάντως τον Πούτιν τον χειρίζεται με το γάντι. Αυτή είναι η αλήθεια.
Και κάτι τελευταίο. Η Ρωσία είναι κερδισμένη μερικώς στο ουκρανικό μέτωπο. Στη Συρία έχασε τον κύριο σύμμαχό της, τον Άσαντ. Το Ιράν, που ήταν ο κύριος σύμμαχός της στη Μέση Ανατολή. Έχει υποχωρήσει στην Αφρική, έχει την Βάγκνερ, αλλά δεν τα πηγαίνει τόσο καλά όσο τα πήγαινε. Στον Καύκασο, που είναι η άμεση γειτονιά της, η άμεση αυλή της είδαμε μία συμφωνία Αζέρων και Αρμένιων με την αμερικανική εμπλοκή. Γενικά δεν θα έλεγα ότι η Ρωσία είναι αν δούμε τη μεγάλη εικόνα στα καλύτερά της», ανέφερε καταλήγοντας ο κ. Φίλης.
