Ύστερα από δύο χρόνια έντονης παρασκηνιακής προετοιμασίας, ο Αλέξης Τσίπρας επανεμφανίζεται πλέον δυναμικά στον δημόσιο διάλογο με την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου, της «Ιθάκης». Επί της ουσίας αποτελεί το τελευταίο βήμα πριν από την επίσημη ανακοίνωση του νέου πολιτικού φορέα με τον ίδιο στο τιμόνι, έχοντας ως στόχο τη μεγάλη Κεντροαριστερά. Με άλλα λόγια, η «Ιθάκη» μοιάζει να αποτελεί το σημείο εκκίνησης της μεγάλης του επιστροφής στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Το βιβλίο λειτουργεί ως ένας τρόπος για να παρουσιάσει ο πρώην πρωθυπουργός μια πιο ώριμη εκδοχή του εαυτού του. Σε μια πρώτη ανάγνωση διαπιστώνει κανείς πως ο κ. Τσίπρας επιλέγει να κάνει αυτοκριτική σε θέματα που για χρόνια αποτελούσαν «βαρίδια», να αναγνωρίσει λάθη, αλλά και να ανοίξει μια συζήτηση για το πώς βλέπει την πολιτική του διαδρομή. Την ίδια στιγμή, αξιοποιεί το βιβλίο για να αποστασιοποιηθεί από πρόσωπα και πρακτικές που θεωρεί ότι δεν έχουν θέση στη νέα φάση που σχεδιάζει.
Εντυπωσιακό το ενδιαφέρον του κόσμου
Την ίδια ώρα το ενδιαφέρον του κόσμου είναι εντυπωσιακό. Ο εκδοτικός οίκος Gutenberg μίλησε ανοιχτά για ένα φαινόμενο που ξεπερνά οτιδήποτε έχουν δει μέχρι σήμερα. Οι προπαραγγελίες εξαντλήθηκαν σε χρόνο-ρεκόρ, έγιναν δύο ανατυπώσεις πριν καν κυκλοφορήσει στα βιβλιοπωλεία, ενώ οι πωλήσεις έχουν ξεπεράσει κατά 150% τις αρχικές εκτιμήσεις. Συνολικά έχουν τυπωθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, περίπου 15.000 αντίτυπα και σχεδιάζεται άμεσα η παραγωγή επιπλέον 10.000. Ο δε τίτλος «Ιθάκη» να σημειωθεί πως είναι επιλογή του ίδιου του Τσίπρα, ενώ το εξώφυλλο διαμορφώθηκε από τον εκδοτικό οίκο ώστε να παραπέμπει σε ένα ταξίδι επιστροφής – πολιτικό και προσωπικό.
Δεν είναι τυχαίες οι διαρροές αποσπασμάτων που έγιναν τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα πριν καν κυκλοφορήσει το βιβλίο και βρεθεί στις προθήκες. Από το πόνημα του πρώην πρωθυπουργού δόθηκαν στη δημοσιότητα οι πρώτες δύσκολες ημέρες στο Μέγαρο Μαξίμου, οι κρίσιμοι διάλογοι με την Άνγκελα Μέρκελ και τον Φρανσουά Ολάντ γύρω από το δημοψήφισμα, ακόμη και προσωπικές ιστορίες, όπως τα γενέθλια του γιου του που ξέχασε μέσα στην πίεση των γεγονότων. Παράλληλα, αναφέρονται – και μάλιστα με τρόπο που έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις – περιστατικά που αφορούν πρώην στενούς συνεργάτες του, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέες εντάσεις σε χώρους που μέχρι πρόσφατα βρίσκονταν κοντά του.
Το ενδεχόμενο επιστροφής πάντως του κ. Τσίπρα συναντά αρκετά αναχώματα. Στη Νέα Δημοκρατία, κυβερνητικά στελέχη μιλούν ήδη σαν να προετοιμάζονται για μια μάχη απέναντι στον Τσίπρα στις επόμενες εθνικές εκλογές. Παρουσιάζουν συνεχώς το 2015 ως βασικό σημείο κριτικής, ενώ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ότι δεν θεωρεί πιθανό ο ελληνικός λαός να εμπιστευτεί ξανά έναν ηγέτη που «οδήγησε το πλοίο στα βράχια». Για πολλούς αναλυτές αυτό είναι ένδειξη ότι στο κυβερνητικό στρατόπεδο βλέπουν στον Τσίπρα τον πραγματικό αντίπαλο και όχι το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ του Νίκου Ανδρουλάκη.
Στο ΠΑΣΟΚ, από την άλλη πλευρά, η αμηχανία είναι εμφανής. Στις δημοσκοπήσεις, ο Τσίπρας έχει υψηλότερα ποσοστά «δυνητικής ψήφου» από το κόμμα της Χαριλάου Τρικούπη, γεγονός που έχει δημιουργήσει έντονη εσωτερική συζήτηση. Η πρόσφατη δήλωση της Ράνιας Θρασκιά, ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ανοιχτό σε διάλογο με τον Τσίπρα, προκάλεσε αναστάτωση στο εσωτερικό της Χαριλάου Τρικούπη. Λίγο αργότερα, κορυφαία στελέχη την «άδειασαν» δημόσια, αποκλείοντας κάθε τέτοιο ενδεχόμενο και προσπαθώντας να βάλουν τέλος σε μια συζήτηση που δεν επιθυμούν.
Σε δύσκολη καμπή ο ΣΥΡΙΖΑ
Ανάλογες εντάσεις υπάρχουν και στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος φαίνεται να βρίσκεται σε μια δύσκολη καμπή. Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι το κόμμα κινείται οριακά πάνω από το όριο εισόδου στη Βουλή. Αυτό δημιουργεί τον φόβο ότι ενδεχόμενος νέος πολιτικός σχηματισμός του Τσίπρα μπορεί να ενισχυθεί εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ και να τον αποδυναμώσει μέχρι εξαφάνισης. Γι’ αυτό και η ηγεσία επιμένει στη γραμμή της σύμπραξης των προοδευτικών δυνάμεων, προσπαθώντας να κρατήσει ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο Σωκράτης Φάμελλος εμφανίζεται σε κοινές εκδηλώσεις με στελέχη άλλων πολιτικών χώρων, κάτι που γίνεται για να διατηρηθεί ζωντανή η εικόνα ενός ευρύτερου προοδευτικού χώρου με δυνατότητα συνεργασίας.
Την ίδια στιγμή, η Νέα Αριστερά δείχνει να βρίσκεται στα πρόθυρα διάσπασης. Από τη μία πλευρά, στελέχη όπως ο Χαρίτσης, η Αχτσιόγλου και ο Ηλιόπουλος μιλούν ανοιχτά για ανάγκη συμμαχιών. Από την άλλη, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Νίκος Φίλης και ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης απορρίπτουν κατηγορηματικά την ιδέα συνεργασίας, ειδικά με τον Αλέξη Τσίπρα. Πολλοί από αυτούς ανήκουν στην ομάδα της «Ομπρέλας» και είχαν προεξοφλήσει ότι οι αναφορές του στο βιβλίο δεν θα είναι καθόλου κολακευτικές – όχι μόνο για τους ίδιους, αλλά και για πρόσωπα όπως η Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο Γιάνης Βαρουφάκης.
Να σημειωθεί ότι η κεντρική παρουσίαση του βιβλίου, που θα γίνει στις 3 Δεκεμβρίου στο θέατρο «Παλλάς», αναμένεται να έχει εικόνα πολιτικής συγκέντρωσης παρά απλής βιβλιοπαρουσίασης. Το θέατρο χωρά περίπου 1.500 άτομα και ήδη συζητείται και μια δεύτερη μεγάλη εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, ώστε το μήνυμα να φτάσει πιο δυνατά στο κοινό της Βόρειας Ελλάδας. Όλα δείχνουν πως η «Ιθάκη» δεν είναι απλώς ένα βιβλίο. Είναι η αρχή μιας νέας πολιτικής διαδρομής, η οποία ήδη επηρεάζει τις ισορροπίες σε όλα τα κόμματα και δημιουργεί ένα κλίμα αναμονής για τις επόμενες κινήσεις του κ. Τσίπρα.
