Μήνυμα αυστηρής προσήλωσης στην υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Αφορμή αποτέλεσε η δημοσιοποίηση χάρτη από τις λιβυκές αρχές, στον οποίο απεικονίζονται τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα που φέρονται να έχουν παραχωρηθεί στην Τουρκία για ερευνητικές δραστηριότητες.
Όπως εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά 90,1, αν και ο χάρτης εμφανίζει περιοχές νότια της Κρήτης, δεν φαίνεται να προσβάλλονται άμεσα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Ωστόσο, διαβεβαίωσε πως η χώρα παραμένει σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα για κάθε ενδεχόμενο.
Σαφές μήνυμα προς Λιβύη και Τουρκία – Παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Αναφορικά με τον χάρτη που διακινήθηκε χθες για το μνημόνιο που υπεγράφη μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας «φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι αποδίδει τις έρευνες σε θαλάσσιες ζώνες, οι οποίες είναι νοτίως της μέσης γραμμής. Άρα ουσιαστικά το πεδίο αρμοδιότητας της Λιβύης. Άρα δεν πλήττουν ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα».
Ανέφερε ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να επιθυμεί την οριοθέτηση με τη Λιβύη και το επόμενο διάστημα ο ίδιος σχεδιάζει την επίσκεψή του εκεί. Όμως, «είναι ένα κράτος, στο οποίο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει μία πολιτική ενότητα, δεν υπάρχει ένας ενιαίος συνομιλητής».
«Η Λιβύη είναι ένα πρόβλημα γενικά γεωπολιτικό, όχι μόνο για την Ελλάδα. Είναι πρόβλημα και για την Ιταλία, όπου επίσης έχει αυξημένες μεταναστευτικές ροές από τη δυτική Λιβύη. Και είναι ένα πρόβλημα συνολικά για την Ευρώπη», επεσήμανε και πρόσθεσε πως η Ελλάδα συντονίζει τη δράση της με άλλες χώρες.
«Το θέμα θα τεθεί σήμερα και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες και αναμένω ότι θα υπάρχει μία σαφής τοποθέτηση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με την ανυπαρξία του τουρκολιβυκού μνημονίου. Σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση των δικών μας συμφερόντων, έχουν γίνει όλες οι αναγκαίες κινήσεις», συμπλήρωσε.
Σημείωσε πως η Ελλάδα δεν αιφνιδιάστηκε από τις αντιδράσεις της Λιβύης. «Αλίμονο να μην τις περιμέναμε, όπως περιμέναμε και τις αντιδράσεις της Τουρκίας στο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό. Η Ελλάδα θα ασκεί τα δικαιώματά της, ανεξάρτητα από την γκρίνια, η οποία θα εκφράζεται».
Σταθερότητα, συμμαχίες και προετοιμασία
Αναφερόμενος σε ευρύτερα σενάρια που αφορούν ενδεχόμενη τουρκική δραστηριότητα στην ΑΟΖ Ελλάδας-Αιγύπτου, ο υπουργός δήλωσε πως η χώρα διαθέτει έτοιμα σχέδια αντιμετώπισης και αξιοποιεί τις σταθερές διεθνείς συμμαχίες, τις ισχυρές αμυντικές δυνατότητες και την πολιτική σταθερότητα ως βασικά εφόδια.
Αναφορικά με την κριτική που υπάρχει για τον χειρισμό στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, ανέφερε πως «εκείνοι οι οποίοι, ιδιοτελώς σκεπτόμενοι, θέτουν θέματα εξωτερικής πολιτικής, θα πρέπει να σκεφτούν τη ζημιά που κάνουν. Όταν αυτή τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται στο προσκήνιο, δίνει αγώνες στο δυσκολότερο μεταπολεμικό περιβάλλον που έχει γνωρίσει τα τελευταία 75 χρόνια η Ευρώπη και κατακτά τη θέση που της ανήκει».
Χθες, τόνισε, ο ίδιος ήταν ο μόνος ευρωπαίος ο οποίος συνάντησε κατ’ ιδίαν τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ. «Η Ελλάδα είναι παντού στο προσκήνιο. Τις τελευταίες ημέρες, είχα συνομιλία με δεκαπέντε υπουργούς Εξωτερικών της ευρύτερης περιοχής για τις εξελίξεις».
«Αυτού του τύπου ο πολιτικός μηδενισμός, να μην αποδέχεσαι οτιδήποτε θετικό και να αναζητείς το αρνητικό σε ζητήματα, τα οποία είναι πολύ υψηλής ευαισθησίας για τη χώρα και για τους Έλληνες, και σε αυτή τη συγκυρία που ολόκληρος ο κόσμος κλυδωνίζεται, παραγωγικό δεν είναι για την πατρίδα», είπε.
Σημείωσε δε πως «υπάρχουν τα fora εκείνα, τα οποία θα σταματήσουν την οποιαδήποτε δράση ενάντια στο Διεθνές Δίκαιο. Υπάρχει το ΚΥΣΕΑ, το οποίο οργανώνει όλα τα σενάρια και αυτή τη στιγμή είμαστε απολύτως προετοιμασμένοι».
«Η κυβέρνηση της Αιγύπτου είναι σε καλή προαίρεση να βοηθήσει στο θέμα της μονής του Σινά»
Αναφορικά με την υπόθεση της μονής του Σινά στην Αίγυπτο σημείωσε πως η Ελλάδα βρίσκεται «σε προχωρημένο στάδιο συζητήσεων, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η νομική υπόσταση προστασία της μονής, κάτι που θα γίνει για πρώτη φορά σε 15 αιώνες. Δηλαδή, να μπορούν να εγκαταβιούν οι μοναχοί επί μακρόν, και όχι να εξαρτώνται από ανανεώσεις θεωρήσεων. Να διασφαλίσουμε κατά το δυνατόν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των λατρευτικών χώρων της μονής και να έχουμε στην πραγματικότητα, για πρώτη φορά σε δεκαπέντε αιώνες, την αναγνώριση εκ μέρους του αιγυπτιακού κράτους του ειδικού καθεστώτος της μονής».
Επισήμανε πως «η αιγυπτιακή κυβέρνηση είναι σε καλή προαίρεση να μπορέσει να προωθήσει τα ζητήματα αυτά».
Στη συνέχεια, τόνισε πως «η Αίγυπτος είναι πάρα πολύ κρίσιμη για τα στρατηγικά συμφέροντα της πατρίδας μας. Προχθές στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας, έξι χώρες του ισλαμικού τόξου, μεταξύ των οποίων ηγέτιδα η Αίγυπτος, αντέκρουσαν τις προσπάθειες που έγιναν να υπάρξει ψήφισμα υπέρ των κατεχομένων και κατά της ελληνικής πολιτείας σε σχέση με τη μουσουλμανική μειονότητα».
«Θεωρώ ότι βρισκόμαστε σε ένα καλό επίπεδο συνεργασίας, το αμέσως επόμενο διάστημα θα έχουμε εξελίξεις. Αν απαιτηθεί θα έχουμε και νέα συνάντηση με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών. Θεωρώ ότι η καλή συνεργασία των δύο χωρών θα οδηγήσει σε καλά αποτελέσματα», τόνισε.
Το επόμενο διάστημα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας με την Τουρκία
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης επισήμανε πως το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας με την Τουρκία θα γίνει το επόμενο διάστημα, αλλά για Ελλάδα και Κύπρο πιο κρίσιμη είναι η διευρυμένη διάσκεψη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό. Θα γίνει εντός του Ιουλίου, πιθανότατα στη Νέα Υόρκη.
«Ο δομημένος διάλογος με την Τουρκία, γιατί αυτή είναι η ιδιαιτερότητα του διαλόγου την τελευταία διετία, δηλαδή και ο Πολιτικός Διάλογος και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και η Θετική Ατζέντα, συνεχίζουν κανονικά. Θα έχουμε και το Ανώτατο Συμβούλιο όταν μπορέσουν οι δύο ηγέτες να συγχρονιστούν», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς για το αν η Ελλάδα μπορεί να μπλοκάρει την Τουρκία ως προς τη συμμετοχή της στους αμυντικούς μηχανισμούς της ΕΕ, αρχικά υπενθύμισε πως η Τουρκία έχει αναπτύξει μια αμυντική βιομηχανία που έχει καταστεί πράγματι ένα όπλο διπλωματικό για τη χώρα. Επισήμανε δε, πως ο κανονισμός αυτός της ΕΕ ψηφίζεται με ειδική πλειοψηφία, δεν έχει βέτο η κάθε χώρα. «Δεν μπορούμε να μπλοκάρουμε τον κανονισμό αυτό. Όποιος το λέει αυτό, το λέει είτε επειδή δεν γνωρίζει, είτε επειδή θέλει από αυτό να προβάλει κάτι διαφορετικό», ανέφερε.
Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε, η Ελλάδα και ορισμένες άλλες χώρες έχουν αντίρρηση στο να μπορεί ανά πάσα στιγμή να συμμετέχει στα προγράμματα SAFE οποιαδήποτε χώρα άνευ ετέρου. «Είπαμε ότι για να μπορεί να συμμετέχει η κάθε χώρα στα αμυντικά προγράμματα SAFE της ΕΕ θα πρέπει προηγουμένως να υπογραφεί μία συμφωνία διμερής μεταξύ της ΕΕ και της τρίτης χώρας. Εάν θέλει η Τουρκία να μπει στα προγράμματα αυτά, θα πρέπει πριν να υπογραφεί μία συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Σε αυτήν τη συμφωνία θα υπάρχει ομοφωνία».
Άρα, επεσήμανε «όχι μόνο δεν επρόκειτο περί αποτυχίας υπό τις συνθήκες, αλλά εμείς δημιουργήσαμε από το μηδέν ένα στάδιο, στο οποίο εμείς θα έχουμε καθοριστικό λόγο».
«Σέβομαι την οποιαδήποτε διαφορετική άποψη. Εκείνος, ο οποίος θεωρεί ότι θα μπορούσε να κάνει κάτι το οποίο να είναι πιο αποτελεσματικό και πιο ωφέλιμο για τη χώρα, ας έρθει να το πει, αλλά να το πει με δεδομένα. Εμείς, ενόσω δεν προβλεπόταν βέτο, το δημιουργήσαμε χάρη στη διπλωματική μας στρατηγική», συμπλήρωσε.
Αιχμές προς Σαμαρά και θέση για την ευρωπαϊκή άμυνα
Χωρίς να κατονομάσει τον Αντώνη Σαμαρά, ο Γιώργος Γεραπετρίτης απάντησε εμμέσως στην πρόσφατη κριτική του για την εξωτερική πολιτική, τονίζοντας ότι «ο πολιτικός μηδενισμός δεν βοηθά τη χώρα». Όπως είπε, δεν στοχοποιεί πρόσωπα, αλλά απορρίπτει τη διαρκή υπονόμευση κάθε θετικής εξέλιξης.
Τέλος, αναφερόμενος στον ευρωπαϊκό κανονισμό SAFE που αφορά την κοινή άμυνα, ξεκαθάρισε πως δεν μπορεί να μπλοκαριστεί από καμία χώρα, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας.