Αν έχετε μέρες να πάτε τουαλέτα, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει πρόβλημα. Η δυσκοιλιότητα είναι κοινή, αλλά πότε γίνεται ανησυχητική; Πότε αποτελεί σημάδι ότι κάτι έχει διαταράξει την ισορροπία στον οργανισμό σας; Πόσες μέρες χωρίς κένωση θεωρούνται «φυσιολογικές» και πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια;
Ειδικοί γαστρεντερολόγοι στο The Healthy δίνουν απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα και εξηγούν ποια είναι τα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε.
Τι θεωρείται φυσιολογικό;
Αν και η συχνότητα των κενώσεων διαφέρει από άτομο σε άτομο, το φυσιολογικό εύρος κυμαίνεται από τρεις φορές την ημέρα μέχρι τρεις φορές την εβδομάδα. Άρα, δεν έχει τόσο σημασία η συχνότητα, όσο η συνέπεια στη δική σας ρουτίνα.
Οι υγιείς κενώσεις πρέπει να σχηματίζονται και να περνούν εύκολα. Αν για παράδειγμα πηγαίνετε καθημερινά και μια μέρα δεν πάτε, δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε. Απλώς σκεφτείτε τι άλλαξε στην καθημερινότητά σας (διατροφή, άσκηση, ύπνος, άγχος).
Πόσος καιρός είναι υπερβολικά πολύς χωρίς κένωση;
Η γενική οδηγία είναι πως αν περάσουν τρεις μέρες χωρίς κένωση, σημαίνει πως το σώμα σας δυσκολεύεται να αποβάλει τα κόπρανα και πρέπει να κάνετε κάτι για να ενεργοποιήσετε το έντερό σας. Σημειώνεται πως και μικρές αλλαγές στη συχνότητα ή την ευκολία των κενώσεων μπορεί να σημαίνουν δυσκοιλιότητα, ακόμα κι αν – τυπικά – πηγαίνετε συχνά. Αυτό που έχει σημασία είναι εάν αλλάζει η ρουτίνα σας.
Πώς καταλαβαίνετε ότι έχετε δυσκοιλιότητα;
Εκτός από τη δυσκολία στην κένωση, άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Φούσκωμα
- Κράμπες ή πόνο στην κοιλιά
- Ναυτία και αέρια
- Αιμορροΐδες
- Αίσθημα κόπωσης
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η παρατεταμένη δυσκοιλιότητα μπορεί να προκαλέσει:
- Ραγάδες στον πρωκτό
- Αποκλεισμό κοπράνων (τα κόπρανα σκληραίνουν και «κολλούν»)
- Μόλυνση ή βλάβη στους μυς του πυελικού εδάφους
- Έλκη στο παχύ έντερο από κατακράτηση κοπράνων
Γιατί δεν μπορείτε να πάτε τουαλέτα;
Σύνηθες είναι να ευθύνονται απλές καθημερινές συνήθειες:
- Έλλειψη φυτικών ινών
- Αφυδάτωση
- Μειωμένη κίνηση ή παρατεταμένο κάθισμα
- Κακή ποιότητα ύπνου
- Άγχος
- Αλλαγή περιβάλλοντος (π.χ. ταξίδι)
Επίσης, η δυσκοιλιότητα είναι συχνή παρενέργεια φαρμάκων όπως:
- Παυσίπονα (ιδιαίτερα οπιοειδή)
- Αντικαταθλιπτικά
- Συμπληρώματα σιδήρου
- Αντιόξινα και αντιισταμινικά
- Φάρμακα για την πίεση
Αν η δυσκοιλιότητα επιμένει παρά τις αλλαγές στη διατροφή ή τον τρόπο ζωής, μπορεί να υποκρύπτει παθήσεις όπως:
- Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (IBS)
- Κολίτιδα ή λοιμώξεις
- Υποθυρεοειδισμός
- Νευρολογικές διαταραχές
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Εγκυμοσύνη
Τι να κάνετε
Πριν καταφύγετε σε καθαρτικά, δοκιμάστε φυσικές λύσεις:
- Αυξήστε την κίνηση (π.χ. περπάτημα ή γιόγκα)
- Πιείτε περισσότερο νερό
- Καταναλώστε περισσότερες φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης)
- Μην αγνοείτε οποιοδήποτε σήμα του οργανισμού για τουαλέτα
- Δοκιμάστε ήπια συμπληρώματα μαγνησίου
Τα καθαρτικά μπορεί να είναι χρήσιμα περιστασιακά, αλλά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται τακτικά. Η υπερβολική χρήση μπορεί να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα και τελικά να επιδεινώσει τη δυσκοιλιότητα.
Πότε πρέπει να δείτε γιατρό
Αναζητήστε ιατρική βοήθεια εάν:
- Έχουν περάσει πάνω από 3 ημέρες χωρίς κένωση
- Νιώθετε έντονο πόνο στην κοιλιά ή τη μέση
- Υπάρχει αιμορραγία από το ορθό
- Έχετε φουσκώματα, εμετούς ή αδυναμία
- Έχετε νερόβλητη διάρροια (μπορεί να σημαίνει αποκλεισμό κοπράνων)
- Νιώθετε μόνιμο φούσκωμα ή έντονο αίσθημα κόπωσης
Η περιστασιακή ή ολιγοήμερη καθυστέρηση στη συχνότητα των κενώσεων μπορεί να είναι φυσιολογική ή απλώς ενοχλητική – αλλά αν πρόκειται για ένα φαινόμενο που συνεχίζεται, θα πρέπει να το ελέγξετε. Το σώμα σας στέλνει ένα μήνυμα. Μην το αγνοείτε. Επικοινωνήστε με τον παθολόγο σας και αυτό μπορεί να σας παραπέμψει σε γαστρεντερολόγο για περαιτέρω εξετάσεις ή θεραπεία.