Έρευνα για τον κορονοϊό: Η ζωή των Ελλήνων μετά από 7 μήνες πανδημίας – Πόσοι θα έκαναν το εμβόλιο

Έρευνα της Metron Analysis για τον κορονοϊό αποτυπώνει το πώς ζουν οι Έλληνες μετά από 7 μήνες πανδημίας. Το ποσοστό που θα έκανε το εμβόλιο αν σήμερα έπαιρνε την έγκριση.

Η διαΝΕΟσις συνεργάστηκε με τη Metron Analysis για τη διεξαγωγή του 2ου κύματος της έρευνας «Πώς Ζουν οι Έλληνες στην Πανδημία» (δείτε εδώ το πρώτο μέρος). Η τηλεφωνική έρευνα με πανελλαδικό δείγμα 1.250 ατόμων, διεξήχθη από τις 15 έως τις 22 Σεπτεμβρίου του 2020.

Το μέγεθος του δείγματος ανέρχεται σε 1.257 άτομα ηλικίας 17 ετών και άνω. Μέγιστο δειγματοληπτικό σφάλμα ±2,8%

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Metron Analysis Στράτος Φαναράς αναλύει τα βασικά συμπεράσματα του 2ου κύματος της έρευνας, αναφέροντας μεταξύ άλλων: «Στην ουσία, ό,τι μέχρι πριν από λίγο καιρό αντιμετωπιζόταν ως μία προσωρινή δυσκολία, την οποία μάλιστα αντιμετωπίζαμε με σχετική επιτυχία, σήμερα μετατρέπεται σε μια μονιμότερη συνθήκη, που η αντιμετώπιση της, βέβαια, δυσκολεύει εξ ορισμού. Και αυτό αλλάζει τα πάντα».

Το κοινωνικό ψυχολογικό κλίμα

Εκεί που οι αλλαγές είναι πιο εμφανείς σε συνθήκες κρίσης είναι στο κοινωνικό-ψυχολογικό κλίμα, γιατί οι αντιλήψεις και τα συναισθήματα μπορούν να μεταβληθούν ταχύτατα.

Και φαίνεται πως μία τέτοια μεγάλη αλλαγή, τόσο στις αντιλήψεις όσο και στα συναισθήματα, είναι πλέον σε εξέλιξη.

• Η αρχική αισιοδοξία για την πορεία της χώρας λόγω της επιτυχούς αντιμετώπισης της πανδημίας μειώνεται σημαντικά. Το ποσοστό όσων θεωρούν ότι τα πράγματα στη χώρα πηγαίνουν “προς τη σωστή κατεύθυνση”, από το 86% του περασμένου Απριλίου κινείται τώρα στο 57% (30 ποσοστιαίες μονάδες κάτω) και από στοιχεία ερευνών που είναι σε εξέλιξη φαίνεται πως η επιβάρυνση είναι συνεχής.

• Τα πέντε πρώτα συναισθήματα που αναφέρονται από τους ερωτώμενους έχουν αρνητική χροιά. Αβεβαιότητα (32,5%) και ανασφάλεια (32,1%) κυριαρχούν, ενώ η αισιοδοξία ,από την πρώτη θέση στις συνολικές αναφορές του Απριλίου με 39,8%, έχει υποχωρήσει στην έκτη με 15,8% (25 ποσοστιαίες μονάδες κάτω).

Επανερχόμενοι στο κλίμα του περασμένου Απριλίου τότε η πλειοψηφία των συμπολιτών μας (55%) είχε την εντύπωση ότι η πανδημία θα αντιμετωπιστεί το πολύ μέσα σε ένα τετράμηνο. Η εντύπωση αυτή βέβαια διαψεύστηκε και επιβεβαιώθηκαν όσοι ήταν πιο επιφυλακτικοί.

Όμως είναι γνωστό πως κάθε διάψευση συνοδεύεται και από αρνητικά συναισθήματα.

Σήμερα, οι αντίστοιχες εκτιμήσεις για τη διάρκεια της πανδημίας δείχνουν λιγότερο αισιόδοξες καθώς ένα ποσοστό σχετικά πλειοψηφικό (32,4%) θεωρεί πως για να επανέλθουμε σε μία φυσιολογική καθημερινότητα θα περάσει και το 2021.

Η σταδιακή αλλαγή της αίσθησης της «προσωρινότητας» σε κάτι που θα διαρκέσει περισσότερο αποτυπώνεται και στην αποτίμηση της φάσης στην οποία θεωρούν οι ερωτώμενοι ότι βρισκόμαστε.

Μόλις το 19% θεωρεί ότι «τα χειρότερα έχουν περάσει» ενώ οι τρεις στους τέσσερις (73%) θεωρούν πως «έρχονται δυσκολότερες μέρες». Μάλιστα το ποσοστό αυτό μεταξύ όσων ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες υπερβαίνει το 80%.

Η τηλεόραση παραμένει η βασική πηγή ενημέρωσης ωστόσο από το 73,8% του Απριλίου, σήμερα το ποσοστό όσων την επιλέγουν για να ενημερωθούν για την Covid-19 μειώνεται στο 68,1% ενώ σημαντική μείωση εμφανίζουν και η ενημέρωση από τους γιατρούς (21,8% τώρα από 28,8%) αλλά και την οικογένεια/φίλους (19,4% τώρα από 31,4%) .

Εξάλλου, όπως ήδη επισημάναμε, η πανδημία δεν θεωρείται η σημαντικότερη απειλή που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα και με μέση τιμή 7,5 στην κλίμακα 0 έως 10 βρίσκεται στην πέμπτη θέση από πλευράς σημασίας, μεταξύ έξι μεγάλων απειλών, τις οποίες ζητήσαμε από τους ερωτώμενους να ιεραρχήσουν.

Covid-19: Δραστηριότητες, Αντιλήψεις και Στάσεις

Στην έρευνα αποτυπώνεται αυτό που αποτελεί προσωπικό λίγο-πολύ βίωμα σχεδόν όλων: Τρεις στους τέσσερις δηλώνουν ότι η πανδημία έχει αλλάξει τη ζωή τους αρκετά έως πάρα πολύ. Αν προσθέσουμε και αυτούς που δηλώνουν ότι άλλαξε η ζωή τους έστω και λίγο, συμπεραίνουμε ότι σχεδόν οι πάντες (92%) νιώθουν η ζωή τους έχει αλλάξει.

Και πράγματι αν δει κανείς τις διαφορές που καταγράφονται τόσο στις κοινωνικές αποστάσεις όσο και στις μετακινήσεις, θα διαπιστώσει ότι υπάρχει αυξημένη απομόνωση και στασιμότητα. Αυτό από μόνο του, χωρίς να υπολογίσουμε τις υπόλοιπες επιπτώσεις, αποτελεί μία μεγάλη αλλαγή. Όλα όσα γίνονταν μέχρι χθες τώρα γίνονται «λιγότερο».

Παρ’ όλα αυτά, η τήρηση των αποστάσεων όταν οι άνθρωποι συνυπάρχουν σε δημόσιους χώρους φαίνεται να είναι η δυσκολότερη υπόθεση, αφού στη σχετική ερώτηση «αν τηρούν τις αποστάσεις» μόνο ένας στους δυο (49,5%) δήλωσαν «πολύ συχνά» ενώ οι απαντήσεις των υπολοίπων κυμάνθηκαν από το «συχνά» έως και το «ποτέ».

Σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα των YouGov/Imperial College London, σε δείγμα 21.000 ατόμων σε 29 χώρες, (14-20/09), καταγράφονται μεγάλες διαφοροποιήσεις στη χρήση μάσκας από χώρα σε χώρα. Το 96% των Ισπανών δηλώνει ότι φοράει πάντα/πολύ συχνά μάσκα εκτός σπιτιού ενώ στη Γαλλία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 84% και στο Ηνωμένο Βασίλειο πέφτει στο 64%.

Για να επανέλθουμε στην έρευνα μας, είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό όσων απαντούν “πολύ συχνά” και στα τρία βασικά μέτρα προφύλαξης περιορίζεται μόλις στο 37% και στις νεότερες ηλικίες (17 έως 24 ετών) στο 21%.

Ίσως λοιπόν ο αιτιώδης παράγοντας της επιτυχίας των μέτρων στην πρώτη φάση της πανδημίας να μην ήταν η “πειθαρχία” που επέδειξαν οι Έλληνες συγκριτικά με άλλους λαούς, αλλά η έγκαιρη εφαρμογή τους λόγω των δυνατοτήτων μετάβλεψης που διέθετε η ελληνική Πολιτεία, αξιοποιώντας την εμπειρία χωρών που επλήγησαν νωρίτερα από εμάς, ή λόγω άλλων παραγόντων που ακόμη και σήμερα δεν έχουν αποτιμηθεί.

• Το πρώτο είναι η υποχώρηση της εμπιστοσύνης στους επιστήμονες/τεχνοκράτες από το 85% του περασμένου Απριλίου στο 66% τώρα. Ένα μέρος βέβαια αυτής της υποχώρησης οφείλεται στη γενική τάση υποχώρησης της αισιοδοξίας όπως ήδη αναφέραμε.
• Το δεύτερο στοιχείο είναι οι απαντήσεις που δόθηκαν στην υποθετική ερώτηση εμβολιασμού εάν υπήρχε ένα εμβόλιο δωρεάν και εγκεκριμένο από το κράτος. Το 42% δηλώνει πως δεν θα εμβολιαζόταν.

Να αναφέρουμε στο σημείο αυτό ότι σε tracking έρευνα της Gallup που πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα από 20 Ιουλίου ως 2 Αυγούστου στις ΗΠΑ, το 65% δηλώνει ότι θα συμφωνούσε να εμβολιαστεί ενώ σύμφωνα με έρευνα της ORB International στη Βρετανία σε δείγμα 2.114 ατόμων (12-14/09), το 71% συμφωνεί απόλυτα ή συμφωνεί ότι θα έκανε το εμβόλιο.

Έρευνα της Pew Research στις ΗΠΑ σε δείγμα 10.093 ατόμων (8-13/09), δείχνει ότι το 51% θα έκανε σίγουρα ή μάλλον το εμβόλιο.

Μία στατιστικά σημαντική παράμετρος που διαφοροποιεί τις απαντήσεις ως προς την πρόθεση εμβολιασμού είναι, βέβαια, η προσωπική φυσική κατάσταση. Διαπιστώνεται ότι όσοι ανήκουν (ή θεωρούν ότι ανήκουν) σε ευάλωτη ομάδα, είναι πιο θετικά διακείμενοι για εμβολιασμό (64%) έναντι των υπολοίπων (45%).

Και η άλλη σημαντική παράμετρος βέβαια είναι η αυτοπειθαρχία και η τήρηση των μέτρων προστασίας, που άπτεται όπως ήδη αναφέραμε και της εξέλιξης της εμπιστοσύνης στους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας.

Οι πολίτες απάντησαν και για το ποιες θα είναι οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της πανδημίας και κατά πόσο θα επηρεάσει θετικά, ουδέτερα ή αρνητικά.ε