Αμφίσημα παρουσιάζονται τα μηνύματα στον καμβά του παγκόσμιου τουρισμού το προσεχές έτος, λίγο πριν πέσει η αυλαία του 2025, μολονότι στην Ελλάδα οι αεροπορικές θέσεις φαίνεται ότι θα είναι περισσότερες το 2026. Συγκρατημένα αισιόδοξοι εμφανίζονται οι ταξιδιωτικοί πράκτορες για την πορεία των κρατήσεων το επόμενο διάστημα, εκτιμώντας ότι η ζήτηση παραμένει ανθεκτική, παρά τις πιέσεις στα εισοδήματα των νοικοκυριών. Ωστόσο, όπως προκύπτει τόσο από την εικόνα της αγοράς όσο και από τα τελευταία στοιχεία της Barclays, το βασικό ζητούμενο για τους καταναλωτές δεν είναι πλέον η χαμηλότερη τιμή, αλλά η πραγματική αξία των προσφορών.
Η έκθεση
Σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση καταναλωτικών δαπανών της Barclays, οι δαπάνες μέσω ταξιδιωτικών πρακτόρων αυξήθηκαν τον Νοέμβριο κατά 10,7% σε ετήσια βάση, ενώ ο αριθμός των συναλλαγών ενισχύθηκε κατά 31%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη άνοδο από τον Δεκέμβριο του 2023. Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνουν μια αγορά που κινείται, αλλά με διαφορετικά χαρακτηριστικά από το παρελθόν.
Προσφορές με μέτρο και επιλεκτική ζήτηση
Παρά τη θετική εικόνα του Νοεμβρίου, αρκετοί επαγγελματίες του κλάδου επισημαίνουν ότι οι καταναλωτές εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί και λιγότερο προβλέψιμοι στις αποφάσεις τους. Οι προωθητικές ενέργειες της Black Friday λειτούργησαν ενισχυτικά, ωστόσο δεν αρκούν από μόνες τους για να εξασφαλίσουν σταθερή ροή κρατήσεων.
Στελέχη μεγάλων ταξιδιωτικών οργανισμών εκτιμούν ότι η ζήτηση υπάρχει τόσο για κοντινούς όσο και για μακρινούς προορισμούς, κυρίως για χειμερινές αποδράσεις της τελευταίας στιγμής. Ταυτόχρονα, παρατηρείται ενίσχυση του ενδιαφέροντος για πιο ποιοτικά προϊόντα, όπως ταξίδια πολυτελείας, κρουαζιέρες και μακρινούς προορισμούς, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι ταξιδιώτες δεν συγκρίνουν εξονυχιστικά τιμές και παροχές.
Το «φθηνό» υποχωρεί, η αξία προηγείται
Κοινός παρονομαστής στις τοποθετήσεις των παραγόντων της αγοράς είναι ότι το κριτήριο επιλογής αλλάζει. Οι ταξιδιώτες δεν αναζητούν απαραίτητα το φθηνότερο πακέτο, αλλά εκείνο που προσφέρει περισσότερα σε σχέση με τα χρήματα που διαθέτουν. Αυτό μεταφράζεται σε μεγαλύτερη έμφαση σε επιπλέον παροχές, ευέλικτους όρους, καλύτερα καταλύματα ή αναβαθμισμένες εμπειρίες.
Ιδιαίτερα οι οικογένειες εμφανίζονται πιο προσεκτικές, επιδιώκοντας προορισμούς όπου το συνολικό κόστος παραμονής παραμένει διαχειρίσιμο. Σε αυτό το πλαίσιο, προορισμοί με καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής, καθώς και προσφορές που περιλαμβάνουν επιπλέον παροχές χωρίς σημαντική αύξηση κόστους, αναμένεται να έχουν σαφές προβάδισμα.
Καθυστερημένες αποφάσεις και νέες συνήθειες
Ένα ακόμη στοιχείο που αναδεικνύεται είναι η τάση για καθυστερημένες κρατήσεις. Πολλοί καταναλωτές, ακόμη και για περιόδους αιχμής όπως οι σχολικές διακοπές ή το Πάσχα, δηλώνουν ότι θα αποφασίσουν πιο κοντά στην ημερομηνία αναχώρησης. Η συμπεριφορά αυτή καθιστά πιο απαιτητικό τον σχεδιασμό για τους ταξιδιωτικούς πράκτορες και τους προμηθευτές, καθώς οι προβλέψεις γίνονται πιο σύνθετες.
Παράλληλα, φαίνεται να παγιώνεται ένα νέο «κανονικό», όπου οι περίοδοι έντονης ζήτησης δεν συγκεντρώνονται απαραίτητα στην αρχή του έτους. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι μεγαλύτεροι όγκοι κρατήσεων καταγράφονται σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, γεγονός που αλλάζει τη στρατηγική τόσο των γραφείων όσο και των προμηθευτών.
Ο ρόλος των τιμών και των προμηθευτών
Οι επαγγελματίες του κλάδου επισημαίνουν ότι το επόμενο διάστημα θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από τις τιμολογιακές επιλογές των προμηθευτών. Όπως τονίζεται, η σωστή τιμή, σε συνδυασμό με ουσιαστικές παροχές, θα καθορίσει την πορεία των πωλήσεων. Η απουσία γενικευμένων εκπτώσεων δεν θεωρείται αρνητική, εφόσον οι προσφορές είναι στοχευμένες και ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των ταξιδιωτών.
Τα στοιχεία της Barclays ενισχύουν αυτή την εικόνα, δείχνοντας ότι οι καταναλωτές εξακολουθούν να δαπανούν για ταξίδια, αλλά με μεγαλύτερη επίγνωση και αυστηρότερα κριτήρια.
Προοπτικές για το 2026
Συνολικά, η εικόνα που διαμορφώνεται για το 2026 δεν είναι αρνητική, αλλά σαφώς πιο απαιτητική. Η αγορά δεν κινείται με όρους μαζικής κατανάλωσης, αλλά με όρους στοχευμένων επιλογών. Οι ταξιδιωτικές επιχειρήσεις που θα καταφέρουν να προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, προσφέροντας ξεκάθαρη αξία και όχι απλώς χαμηλές τιμές, είναι εκείνες που θα αποκομίσουν τα μεγαλύτερα οφέλη.
Σε ένα περιβάλλον όπου οι καταναλωτές ζυγίζουν προσεκτικά κάθε απόφαση, το κόστος σε σχέση με το τι προσφέρει ένα ταξίδι δεν αποτελεί απλώς μια τάση, αλλά τον βασικό παράγοντα που θα καθορίσει τις ταξιδιωτικές κρατήσεις της επόμενης χρονιάς.