Τη δυνατότητα της διάσωσης της πρώτης κατοικίας και της μερικής απαλλαγής από τα χρέη δίνουν οι ρυθμίσεις του νόμου 3869/2010, καθώς από σήμερα οι υπερχρεωμένοι καταναλωτές μπορούν να καταθέτουν τις αιτήσεις τους στα κατά τόπου Ειρηνοδικεία.

Για να μπορέσουν οι ενδιαφερόμενοι να προσφύγουν στα ειρηνοδικεία είναι απαραίτητη προϋπόθεση να έχει αποτύχει η προσπάθεια επίτευξης εξώδικου συμβιβασμού,

Από την πρώτη Σεπτεμβρίου οπότε τέθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις για τον εξώδικο συμβιβασμό, είχαν υποβληθεί 2.500 αιτήσεις στις καταναλωτικές οργανώσεις, και 1.300 στον Συνήγορο του Καταναλωτή.

Από τη μελέτη των πρώτων στοιχείων, προκύπτει ότι τι 98% των οφειλών των ιδιωτών οφείλονται σε 10 πιστωτικά ιδρύματα, όμως, σύμφωνα με τη Γραμματεία Καταναλωτή μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου κανένα αίτημα για ρύθμιση δεν έγινε δεκτό από τις τράπεζες.

Η δυνατότητα που παρέχει ο νόμος στους υπερχρεωμένους καταναλωτές να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, αλλάζει την εικόνα του τοπίου, καθώς η ρύθμιση των οφειλών δεν εξαρτάται από την προθυμία ή τη σύμφωνη γνώμη των Τραπεζών.

Οι υπερχρεωμένοι οφειλέτες οι οποίοι έχουν αποδεδειγμένη μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, μπορούν να επιτύχουν τη ρύθμιση, με βάση τις πραγματικές τους δυνατότητες, ενός μέρους των χρεών τους για τέσσερα έτη και, εφόσον ανταποκριθούν στη ρύθμιση, να απαλλαγούν από το υπόλοιπο των χρεών.

Ακόμη ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να «σώσει» την πρώτη ή τη μοναδική του κατοικία εάν αναλάβει να εξοφλήσει ένα πρόσθετο μέρος των χρεών που ανέρχεται μέχρι το 85% της εμπορικής αξίας της σε χρονικό διάστημα μέσα σε είκοσι το πολύ χρόνια και με το ευνοϊκό επιτόκιο ενός στεγαστικού δανείου.

Ο νόμος προστατεύει κατά βάση καταναλωτές που μπορούν να αποδείξουν πραγματική και μόνιμη αδυναμία να αποπληρώσουν, όπως είναι οι άνεργοι, κυρίως οι μακροχρόνιοι, ή άνθρωποι που πάσχουν από χρόνια νοσήματα.

Δημιουργεί όμως μια νέα δυναμική, καθώς η δικαστική ρύθμιση των οφειλών είναι χρονοβόρα διαδικασία και οι πιστωτές θα συνειδητοποιούν ότι είναι και προς το δικό τους συμφέρον ο εξώδικος συμβιβασμός και η συναινετική ρύθμιση των οφειλών.