Μετά από τον «El Greco», τον «Καβάφη», τον «Βαρβάκη» και τελευταία τον «Καζαντζάκη», ο Γιάννης Σμαραγδής επιστρέφει με ακόμη μία βιογραφική ταινία που ως είδος είναι το αγαπημένο του. Όπως αγαπημένος του είναι και ο Ιωάννης Καποδίστριας, κάτι που ο σκηνοθέτης φροντίζει να μας υπενθυμίζει σε όλη τη διάρκεια της νέας του ταινίας.

Αυτό, φυσικά, δεν είναι κακό, απλώς κάποιες φορές ο μεγάλος θαυμασμός για ένα πρόσωπο μπορεί να καταλήξει σε… προσωπολατρία, που ενδεχομένως να μη σε αφήνει να βλέπεις ψύχραιμα και με απόλυτη αντικειμενικότητα τα γεγονότα. Και όταν πρόκειται για ένα ιστορικό πρόσωπο, όπως ο Ιωάννης Καποδίστριας, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλη την Ευρώπη, η αντικειμενική αφήγηση είναι απαραίτητη. Ο Σμαραγδής θαυμάζει τόσο πολύ τον πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας, που τον αντιμετωπίζει με όρους… αγίου.

Άλλωστε, ο σκηνοθέτης έχει εκφράσει την άποψη ότι ο Καποδίστριας πρέπει να αγιοποιηθεί, και στην ταινία καταλαβαίνουμε το γιατί. Από τη σκηνή που πέφτει από το άλογο και σώζεται από θαύμα, όπου του παρουσιάζεται ως όραμα η Παναγία (λίγο άβολη ως εικόνα), μέχρι τον Νικόδημο, τον νεαρό ακόλουθό του που κάθε λίγο και λιγάκι μάς υπενθυμίζει πως είναι ο «εκλεκτός». Για να έρθει η σκηνή της δολοφονίας του Καποδίστρια, που θυμίζει λίγο από «Ιησού από τη Ναζαρέτ» και αρχαία ελληνική τραγωδία με τις μαυροφορεμένες γυναίκες.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, το γεγονός ότι ο Γιάννης Σμαραγδής καταπιάνεται με τον Καποδίστρια είναι σημαντικό από μόνο του, αφού -αν και πρόκειται για μια εμβληματική και ιστορική προσωπικότητα- κανείς δεν έχει ασχοληθεί όσο θα έπρεπε, και όσα γνωρίζουμε για εκείνον είναι, είτε από το σχολείο, είτε από τη Wikipedia. Και στην ομώνυμη ταινία του Έλληνα σκηνοθέτη, ανακαλύπτουμε περισσότερα πράγματα, ειδικά στη δράση του ως διπλωμάτη και στο ρόλο που έπαιξε στην Ελβετία και πώς έσωσε τη Γαλλία από τα «νύχια» του Μέτερνιχ. Θα μπορούσαμε, βέβαια, να μάθουμε περισσότερα.

Όπως θα μπορούσε να σταθεί περισσότερο στο κεφάλαιο ως κυβερνήτη της Ελλάδας, καθώς σου δίνει την αίσθηση πως η προσέγγιση του σκηνοθέτη είναι κάπως επιδερμική ιστορικά/πολιτικά και περισσότερο θρησκευτική και πατριωτική. Ωστόσο, στέκεται στον άνθρωπο πίσω από τον πολιτικό, εστιάζοντας στη μοναξιά του και στο πόσο δύσκολο ήταν για εκείνον να υλοποιήσει το όραμά του, σε μια χώρα διχασμένη από εμφύλιες διαμάχες και απέναντι σε συμφέροντα ισχυρών Ελλήνων, αλλά και ξένων δυνάμεων, που τελικά το πλήρωσε με την ίδια του τη ζωή, πέφτοντας νεκρός από ελληνικό χέρι. Και αυτή είναι και μια θλιβερή υπενθύμιση για το πώς η Ελλάδα «σκοτώνει» τα παιδιά της.

Σε κάθε περίπτωση, μην ξεχνάμε πως πρόκειται για ταινία, που στην τελική, πέρα από τις όποιες ενστάσεις μπορεί να έχεις ως θεατής, φεύγοντας από το σινεμά, σου έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον να ψαχτείς και να μάθεις περισσότερα για τον Καποδίστρια.

Τέλος, δεν γίνεται να μη σταθούμε στον Αντώνη Μυριαγκό, ο οποίος είναι εξαιρετικός ως Ιωάννης Καποδίστριας. Πέρα από μία ομοιότητα που έχει εμφανισιακά με τον πολιτικό, προσέγγισε τον ρόλο με μεγάλο σεβασμό, με μια «ήσυχη» ερμηνεία, χωρίς υπερβολές.

Η υπόθεση
Η ιστορική ταινία διαδραματίζεται στις αρχές του 19ου αιώνα και αναφέρεται στην αληθινή ιστορία του μεγαλύτερου Έλληνα πολιτικού και πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, μετά την απελευθέρωσή της από τους Οθωμανούς. Υπερασπίζεται με σθένος, καλοσύνη και αξιοπρέπεια την ελευθερία του κάθε ανθρώπου, θυσιάζοντας ακόμη και τον μεγάλο έρωτα της ζωής του, και δεν διστάζει να συγκρουστεί με τις δυνάμεις του κακού, θυσιάζοντας πλούτη, δόξα και διεθνή αναγνώριση. Όταν η Ελλάδα αποκτά την ελευθερία της, ο Καποδίστριας καλείται να αναλάβει πρώτος Κυβερνήτης. Παρότι διαισθάνεται ότι θα δολοφονηθεί, αποδέχεται αγόγγυστα την μοίρα του και θυσιάζεται, υπηρετώντας με πίστη και αφοσίωση την πατρίδα του.

Σκηνοθεσία: Γιάννης Σμαραγδής
Σενάριο: Γιάννης Σμαραγδής
Μουσική: Μίνως Μάτσας
Πρωταγωνιστούν: Αντώνης Μυριαγκός, Τάσος Χαλκιάς, Μάξιμος Μουμούρης, Νικορέστης Χανιωτάκης, Γιάννης Σύριος, Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη
Διάρκεια: 128 λεπτά
Ελλάδα, 2025
Διανομή: Tanweer