Σε εξέλιξη είναι από χθες η μεγάλη επιχείρηση του τουρκικού στρατού στη βορειοανατολική Συρία με στόχο τις κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG).

Η επιχείρηση ξεκίνησε αφότου τα αμερικανικά στρατεύματα, που στήριζαν τις κουρδικές δυνάμεις στη μάχη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στο συριακό έδαφος, αποσύρθηκαν από την περιοχή των τουρκο-συριακών συνόρων.

Η Τουρκία θεωρεί τις κουρδικές δυνάμεις στην περιοχή παρακλάδι του «απαγορευμένου» ΡΚΚ, το οποίο δίνει μάχη για την κουρδική αυτονομία εδώ και δεκαετίες.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θέλει τη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» 32 χιλιομέτρων στη συριακή πλευρά των συνόρων, στην οποία δεν θα δρουν Κούρδοι μαχητές. Ελπίζει επίσης να επανεγκαταστήσει στην περιοχή αυτή περίπου δύο εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες, που τώρα ζουν σε τουρκικό έδαφος.

Οι κουρδικές δυνάμεις διακηρύσσουν πως θα υπερασπιστούν τα εδάφη τους και κατηγορούν τις ΗΠΑ πως εγκατέλειψαν την περιοχή να μετατραπεί σε εμπόλεμη ζώνη, διακινδυνεύοντας ταυτόχρονα την επανεμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους.

Οι YPG είναι η κυρίαρχη δύναμη σε συνασπισμό Κούρδων και Αράβων μαχητών που ονομάζεται Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), ο οποίος πέτυχε σημαντικές νίκες κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία την τελευταία 4ετία, με τη βοήθεια αεροπορικών επιδρομών συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ.

Η Τουρκία, όπως εξηγεί το BBC, έχει προχωρήσει δύο φορές σε επιχειρήσεις κατά των κουρδικών δυνάμεων. Στις αρχές του 2018, επιτέθηκε στον θύλακα του Αφρίν, στη δυτική Συρία, όπου σκοτώθηκαν δεκάδες πολίτες.

Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, με το Ισλαμικό Κράτος να βρίσκεται κοντά στην ήττα του, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ θα άρχιζαν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους από τη Συρία. Όταν εκφράστηκαν ανησυχίες για την τύχη των Κούρδων, πρότεινε τη δημιουργία «ζώνης ασφαλείας 20 μιλίων» κατά μήκος των συνόρων.

Αργότερα ανέστειλε την απόσυρση των στρατευμάτων, αλλά ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν συνέχισε να ασκεί πιέσεις στην κατεύθυνση της δημιουργίας ζώνης ασφαλείας.

Τον Αύγουστο, ΗΠΑ και Τουρκία συμφώνησαν να δημιουργήσουν από κοινού ζώνη ασφαλείας, αλλά την ονόμασαν «μηχανισμό ασφαλείας». Οι κουρδικές δυνάμεις των YPG συμμορφώθηκαν και άρχισαν να αποσύρουν τις οχυρώσεις τους από την περιοχή των συνόρων.

Δύο μήνες αργότερα, ο Ερντογάν προειδοποίησε τον Τραμπ πως η Τουρκία θα προχωρούσε μόνη της στη δημιουργία ζώνης ασφαλείας. Ο Αμερικανός πρόεδρος προανήγγειλε αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τα σύνορα ξεκαθαρίζοντας πως η Τουρκία θα είναι υπεύθυνη για τους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους που κρατούνται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις και δίνοντας έτσι το πράσινο φως για τη διεξαγωγή της στρατιωτική επιχείρησης από τουρκικές δυνάμεις.

Ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίζεται βέβαιος πως η δημιουργία «διαδρόμου ασφαλείας» 480 χιλιομέτρων θα ενισχύσει την ασφάλεια των τουρκικών συνόρων και στην έκταση αυτή θα μπορέσουν να επαναπατριστούν από ένα έως δύο εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες.

Οι Δυνάμεις του Συριακού στρατού καταγγέλλουν πως δέχθηκαν πισώπλατη μαχαιριά από τις ΗΠΑ και προειδοποίησαν πως η τουρκική επιχείρηση μπορεί να δημιουργήσει μόνιμη εμπόλεμη ζώνη και να ανατρέψει την ήττα του Ισλαμικού Κράτους.