Παρά το ότι ήταν άνθρωπος που πολλοί μισούσαν και άλλοι τόσοι λάτρευαν ο στρατάρχης Γιόσιπ Μπροζ Τίτο εξακολουθεί να κινεί το ενδιαφέρον ίσως επειδή έχει συνδέσει άρρηκτα το όνομά του με την πάλαι ποτέ κραταιά Γιουγκοσλαβία.

Τριάντα χρόνια μετά το θάνατο του Τίτο, το μαυσωλείο του, το «Σπίτι των Λουλουδιών», όπως αποκαλείται, παραμένει στον κατάλογο αυτών που «πρέπει να δει» κάποιος, όταν επισκέπτεται τη σερβική πρωτεύουσα.

Ο Τίτο γεννήθηκε το 1982 στην Κροατία και όταν πέθανε, στις 4 Μαΐου του 1980, είχε ήδη συμπληρώσει μια 35ετία στο «τιμόνι» της Γιουγκοσλαβίας, μιας χώρας που δεν υπάρχει πλέον με τη μορφή που είχε τότε.

Ισχυρή πολιτική προσωπικότητα, με επιστήθιους φίλους, αλλά και φανατικούς εχθρούς, ο Τίτο έβαλε την προσωπική του «σφραγίδα» στην παγκόσμια ιστορία. Ο θάνατός του συγκλόνισε τη Γιουγκοσλαβία κι έστρεψε πάνω της τα φώτα όλου του πλανήτη.

Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από το ρεπορτάζ του περιοδικού «Time» για την κηδεία του: «Η κηδεία του Τίτο ήταν η πιο συγκινητική που βίωσε η Ευρώπη την τελευταία δεκαετία, ανάλογη της μεγαλειώδους πομπής της σορού του Στρατηγού Ντε Γκωλ στον καθεδρικό ναό του Νοτρ Νταμ, το 1970. Ηγέτες απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της γης, ακόμη και βασιλιάδες, τον συνόδευσαν στην τελευταία του κατοικία, αντανακλώντας την παγκόσμια διάσταση της προσωπικότητάς του. Οι επίσημοι προσκεκλημένοι προέρχονταν από 123 χώρες: τέσσερις μονάρχες, 32 πρόεδροι και άλλοι επικεφαλής κρατών, 22 πρωθυπουργοί, γραμματείς ή εκπρόσωποι κομμουνιστικών ή εργατικών κομμάτων».

Η μεγαλοπρεπής ατμόσφαιρα, ανάλογη του ονόματος του Τίτο, είναι εμφανής σε κάθε γωνιά του μαυσωλείου. Στην είσοδο, τον επισκέπτη υποδέχεται ένα κόκκινο χαλί και οι περισσότεροι εισέρχονται με ευλαβική σιγή στο χώρο, εκεί που ο ίδιος ο Τίτο είχε ζητήσει να ταφεί.

Εκεί, σήμερα, εκτίθενται για το κοινό πολλά από τα δώρα ηγετών, αλλά και απλών ανθρώπων προς τον αγαπημένο τους ηγέτη, περισσότερα από 100 μετάλλια και τιμητικές πλακέτες, από εγχώριους και διεθνείς φορείς, αλλά και μια συλλογή από 22.000 σκυτάλες!

Δυστυχώς, το μουσείο-μαυσωλείο δεν προσφέρει ειδικευμένους ξεναγούς, οπότε ο επισκέπτης θα πρέπει να χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμη πηγή γνώσης, αλλά και τη φαντασία του για να περιηγηθεί στους χώρους.

Το εισιτήριο για την είσοδο στο μουσείο στοιχίζει περίπου 2 ευρώ και εξασφαλίζει στον επισκέπτη και είσοδο στο Μουσείο Γιουγκοσλαβικής Ιστορίας, που φιλοξενεί ειδικές εκθέσεις, κατά τακτά χρονικά διαστήματα.

Εδώ και λίγες ημέρες, το Μουσείο φιλοξενεί μια ενδιαφέρουσα έκθεση, όπου παρουσιάζονται γράμματα από ειρηνιστές, όπως ο Τζον Λένον και η Γιόκο Όνο, που το 1969 απέστειλαν επιστολές στους ηγέτες ανά τον πλανήτη, απευθύνοντας έκκληση για ειρηνική πολιτική δράση και ζητώντας τους να φυτέψουν το βελανίδι που εσώκλειαν στο γράμμα τους, στον κήπο του σπιτιού τους.