Σαν σήμερα 9 Δεκεμβρίου: Η «δίκη των Γιατρών» – Τα φρικιαστικά πειράματα των ναζί αποκαλύπτονται στη Νυρεμβέργη

Σαν σήμερα το 1946 ανοίγει η αυλαία της ιστορικής «Δίκης των Γιατρών» στη Νυρεμβέργη, της πρώτης φοράς που η ιατρική επιστήμη λογοδοτεί για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Γιατροί που είχαν ορκιστεί να θεραπεύουν βρίσκονται στο εδώλιο επειδή μετέτρεψαν την ιατρική σε εργαλείο βασανισμού, βιολογικού πολέμου και μαζικής εξόντωσης.

Είκοσι γιατροί και τρεις αξιωματούχοι των SS κατηγορούνται για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση του προγράμματος «Aktion T4» –τη μαζική «ευθανασία» πολιτών με αναπηρίες, ψυχικών νοσημάτων και παιδιών– καθώς και για ένα φάσμα απάνθρωπων πειραμάτων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ήταν η πρώτη από τις δώδεκα μεταγενέστερες δίκες της Νυρεμβέργης που διεξήχθησαν από αμερικανικά στρατιωτικά δικαστήρια στο Palace of Justice.

Το κατηγορητήριο που συντάραξε τον κόσμο

Ο επικεφαλής εισαγγελέας Τέλφορντ Τέιλορ περιέγραψε με συγκλονιστική ακρίβεια το μέγεθος του εγκλήματος:

«Οι κατηγορούμενοι σε αυτή την υπόθεση βρίσκονται αντιμέτωποι με κατηγορίες για δολοφονίες, βασανιστήρια και άλλες φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στο όνομα της ιατρικής επιστήμης. Τα θύματα αυτών των εγκλημάτων ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες… Καταγράφονταν κατά “παρτίδες” και αντιμετωπίζονταν χειρότερα και από ζώα. Ήταν “200 Εβραίοι σε καλή φυσική κατάσταση”, “50 Τσιγγάνοι”, “500 φυματικοί Πολωνοί” ή “1.000 Ρώσοι”.»

Οι κατηγορίες αφορούσαν εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, συμμετοχή στο πρόγραμμα Aktion T4 και ένταξη στα SS.

Τα πειράματα που κατέλυσαν κάθε έννοια ανθρώπινης ζωής

Οι εισαγγελείς της Νυρεμβέργης αποκάλυψαν έναν κατάλογο φρικιαστικών πρακτικών που μετέτρεπαν την ιατρική σε εργαλείο βασανισμού και εξόντωσης.

Πειράματα επιβίωσης για τον στρατό
Πιλότοι εκτίθενται σε θαλάμους χαμηλής πίεσης μέχρι σημείου θανάτου
Κρατούμενοι βυθίζονται σε παγωμένο νερό για τη μελέτη της υποθερμίας
Άλλοι αναγκάζονται να πίνουν θαλασσινό νερό, οδηγούμενοι σε αφυδάτωση και ανεπάρκεια οργάνων

Πειράματα με λοιμώδη νοσήματα και χημικά
Εσκεμμένη μόλυνση με ελονοσία, τύφο και φυματίωση
Έκθεση σε αέρια μουστάρδας
Τραυματισμοί με σφαίρες για δοκιμή φαρμάκων και τρόπων θεραπείας

Πειράματα στειρώσεων και «φυλετικής βελτίωσης»
Μαζικές στειρώσεις με ακτινοβολίες ή χειρουργικές επεμβάσεις
Ευνουχισμοί και βίαιες παρεμβάσεις σε εφήβους και νεαρούς κρατουμένους
«Πρωτόκολλα αναπαραγωγής» που υπηρετούσαν την ιδεοληψία της «φυλετικής καθαρότητας»

Χειρουργεία χωρίς αναισθησία – ανθρώπινα σώματα ως υλικό
Αφαίρεση οστών, μυών, νεύρων και άκρων για δήθεν έρευνες αναγέννησης
Συλλογή οργάνων και σκελετών για τις «επιστημονικές» συλλογές του SS Ahnenerbe

Οι πρωταγωνιστές του τρόμου

Στο εδώλιο βρίσκονταν ο Karl Brandt, προσωπικός γιατρός του Χίτλερ και αρχιτέκτονας του Aktion T4, ο Karl Gebhardt, γιατρός του Χίμλερ, ο Joachim Mrugowsky, αρχιυγιεινολόγος των SS, η Herta Oberheuser από το Ravensbrück και ο Wolfram Sievers, διευθυντής του Ahnenerbe. Ο Μένγκελε είχε ήδη διαφύγει στη Λατινική Αμερική.

Οι καταδίκες

Στις 20 Αυγούστου 1947 ανακοινώθηκαν 7 θανατικές ποινές, 5 ισόβιες, 4 πολυετείς καθείρξεις και 7 αθωώσεις. Οι εκτελέσεις έγιναν το 1948 στη φυλακή του Λαντσμπεργκ.

Η «Δίκη των Γιατρών» έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ιατρικής δεοντολογίας. Από αυτήν γεννήθηκε ο Κώδικας της Νυρεμβέργης (1947), που καθιέρωσε αρχές όπως η εθελοντική και ενημερωμένη συναίνεση, η αποφυγή περιττού πόνου, το δικαίωμα απόσυρσης από το πείραμα και η υποχρέωση επιστημονικής αναγκαιότητας.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1892: Ιδρύεται η αγγλική ποδοσφαιρική ομάδα Νιούκασλ Γιουνάιτεντ.

1912: Το ελληνικό υποβρύχιο «Δελφίν», με κυβερνήτη τον Υποπλοίαρχο Στέφανο Παπαρρηγόπουλο, εξαπολύει τορπιλική επίθεση κατά του τουρκικού θωρηκτού «Μετζιτιέ» στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο. Αν και η τορπίλη δεν πετυχαίνει τον στόχο της, η επιχείρηση καταγράφεται ως η πρώτη στην παγκόσμια ναυτική ιστορία οργανωμένη επίθεση υποβρυχίου με τορπίλη εναντίον εχθρικού πολεμικού πλοίου, σηματοδοτώντας τη μετάβαση σε μια νέα εποχή ναυτικού πολέμου.

1919: Ο Έλληνας πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος αναχωρεί για το Παρίσι, προκειμένου να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για την οριστική Συνθήκη Ειρήνης με την Τουρκία, τη μελλοντική Συνθήκη των Σεβρών. Ο Βενιζέλος μεταβαίνει ως ηγέτης μιας από τις νικήτριες δυνάμεις του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, διεκδικώντας την υλοποίηση της «Μεγάλης Ιδέας» και την αναγνώριση ελληνικών δικαιωμάτων στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη.

1921: Πραγματοποιείται απόπειρα δολοφονίας εναντίον του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, ήρωα των Βαλκανικών Πολέμων, ο οποίος τραυματίζεται στην κοιλιακή χώρα από πυροβολισμό.

1944: Στα Δεκεμβριανά, τμήματα του ΕΛΑΣ επιτίθενται στην πρώην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, στο κτίριο της οδού Ευελπίδων 10, που χρησιμοποιείται ως οχυρωμένο σημείο από κυβερνητικές και βρετανικές δυνάμεις. Η μάχη είναι σφοδρή, με συνεχείς ανταλλαγές πυρών και βαριά οπλισμό, και εντάσσεται στην κλιμάκωση των συγκρούσεων στην Αθήνα, καθώς ο έλεγχος στρατηγικών κτιρίων και υποδομών γίνεται κρίσιμος για την έκβαση των Δεκεμβριανών.

1946: Ξεκινά στη Νυρεμβέργη η «δίκη των Ιατρών», μία από τις επακόλουθες Δίκες της Νυρεμβέργης, με 23 γερμανούς γιατρούς και αξιωματούχους να κάθονται στο εδώλιο. Κατηγορούνται για απάνθρωπα ναζιστικά ιατρικά πειράματα σε κρατουμένους στρατοπέδων συγκέντρωσης – παγοπληξία, τεχνητές μολύνσεις, στειρώσεις – καθώς και για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα ευθανασίας Τ-4, που οδήγησε στη δολοφονία δεκάδων χιλιάδων ατόμων με αναπηρίες ή ψυχικά νοσήματα. Η δίκη θα αναδείξει τη φρίκη της «ιατρικής» του Τρίτου Ράιχ και θα οδηγήσει στη διατύπωση του Κώδικα της Νυρεμβέργης, θεμέλιο της σύγχρονης βιοηθικής.

1963: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραιτείται αιφνιδιαστικά από την αρχηγία της ΕΡΕ και αναχωρεί για το Παρίσι, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Αμαλία. Η αποχώρησή του γίνεται σε κλίμα έντονης πολιτικής πόλωσης και βαθιάς κρίσης εμπιστοσύνης στις σχέσεις του με τα Ανάκτορα, μετά και τις αναταράξεις που έχουν προκαλέσει οι εκλογές και η δολοφονία Λαμπράκη. Ο Καραμανλής εισέρχεται έτσι σε πολυετή αυτοεξορία στο Παρίσι, από την οποία θα επιστρέψει μόνο με τη Μεταπολίτευση, το 1974.

1963: Στις ΗΠΑ, το FBI καταλήγει ότι, ο Λι Χάρβεϊ Οσβαλντ ενήργησε από μόνος του στη δολοφονία του προέδρου Τζον Κένεντι.

1967: Ο Νικολάε Τσαουσέσκου, εκτός από πανίσχυρος γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος, γίνεται και πρόεδρος της Ρουμανίας.

1968: Από έκρηξη σε στοά των λιγνιτωρυχείων Αλιβερίου προκαλούνται 7 νεκροί και 21 τραυματίες. Το τραγικό συμβάν οφείλεται σε λάθος του υπευθύνου για τον χειρισμό εκρηκτικών.

1968: Παρουσιάζεται το πρώτο «ποντίκι» για ηλεκτρονικό υπολογιστή στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ των ΗΠΑ.

1970: Το ζεύγος Κωνσταντίνου και Αμαλίας Καραμανλή υποβάλλει αγωγή διαζυγίου σε γαλλικό δικαστήριο.

1979: Πιστοποιείται από τον ΠΟΥ η πλήρης εξάλειψη του ιού της ευλογιάς, έπειτα από μία πρωτοφανή, παγκόσμια εκστρατεία εμβολιασμού που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’60. Η ασθένεια, που για αιώνες αποδεκάτιζε πληθυσμούς και άφηνε πίσω της εκατομμύρια νεκρούς και παραμορφωμένους επιζώντες, γίνεται η πρώτη ανθρώπινη νόσος που οδηγείται στην εξαφάνιση. Η επίσημη αυτή πιστοποίηση θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στη δημόσια υγεία και εμβληματικό παράδειγμα της δύναμης των συλλογικών διεθνών δράσεων.

1981: Η Νέα Δημοκρατία εκλέγει νέο αρχηγό, μετά την παραίτηση του Γεωργίου Ράλλη. Στη σχετική ψηφοφορία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ο Ευάγγελος Αβέρωφ λαμβάνει 67 ψήφους, έναντι 32 του Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου και 12 του Ιωάννη Μπούτου.

1987: Ξεσπά η πρώτη Ιντιφάντα, η μαζική εξέγερση των Παλαιστινίων κατά της ισραηλινής κατοχής στη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη, με αφετηρία ένα φαινομενικά «τυχαίο» τροχαίο δυστύχημα στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζαμπαλίγια. Οι διαδηλώσεις, οι πέτρες απέναντι στα τανκς, οι απεργίες και οι πράξεις πολιτικής ανυπακοής μετατρέπουν την Ιντιφάντα σε σύμβολο αντίστασης, αλλά και σε σημείο καμπής για το Παλαιστινιακό, προσελκύοντας πρωτοφανές διεθνές ενδιαφέρον και πίεση για πολιτική λύση.

1990: Ο Λεχ Βαλέσα, πρώην ηλεκτροτεχνίτης στα ναυπηγεία του Γκντανσκ και ιστορικός συνδικαλιστής ηγέτης της «Αλληλεγγύης», κερδίζει τις προεδρικές εκλογές στην Πολωνία με περίπου 77% των ψήφων. Η εκλογή του στην προεδρία επισφραγίζει το τέλος της κομμουνιστικής περιόδου στη χώρα.

1990: Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς εκλέγεται πρόεδρος της Σερβίας.

2002: Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, παραδίδει στην ελληνοκυπριακή και την τουρκοκυπριακή πλευρά το αναθεωρημένο σχέδιό του για επίλυση του Κυπριακού («Σχέδιο Ανάν»).

2008: Σε κλίμα οδύνης κηδεύεται στο Νεκροταφείο του Παλαιού Φαλήρου ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, που σκοτώθηκε από τη σφαίρα ειδικού φρουρού στα Εξάρχεια. Χιλιάδες κόσμος έχει συγκεντρωθεί έξω από το νεκροταφείο και σημειώνονται συγκρούσεις ανάμεσα σε διαδηλωτές και δυνάμεις των ΜΑΤ.

2013: Επιστήμονες της NASA ανακοινώνουν ότι το ρόβερ Curiosity έχει εντοπίσει ενδείξεις ύπαρξης αρχαίας λίμνης γλυκού νερού στον Άρη, στον κρατήρα Γκέιλ. Τα ιζηματογενή πετρώματα και τα ορυκτά που αναλύει το ρόβερ δείχνουν ότι πριν από δισεκατομμύρια χρόνια στον πλανήτη επικρατούσαν συνθήκες πιο ήπιες και σταθερές, ικανές να υποστηρίξουν μικροβιακές μορφές ζωής, ενισχύοντας την ιδέα ότι ο Άρης υπήρξε κάποτε δυνητικά κατοικήσιμος.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Άννα

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Διεθνής Ημέρα Μνήμης και Αξιοπρέπειας για τα Θύματα του Εγκλήματος της Γενοκτονίας και της Πρόληψης αυτού του Εγκλήματος
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς