Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον ιό chikungunya που μεταδίδεται από κουνούπια και προκαλεί χρόνιους πόνους

Χιλιάδες άνθρωποι στην Κίνα έχουν προσβληθεί από τον ιό chikungunya, μια επώδυνη νόσο που μεταδίδεται μέσω των κουνουπιών, γεγονός που οδήγησε τις Αρχές της χώρας στην πιο επιθετική υγειονομική κινητοποίηση μετά την πανδημία COVID-19 και έχει προκαλέσει ανησυχίες για το ενδεχόμενο νέας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης.

Οι υγειονομικές Αρχές των ΗΠΑ συνιστούν στους ταξιδιώτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όχι μόνο στην Κίνα, αλλά και σε περιοχές της Ασίας, της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής, καθώς τα κρούσματα αυξάνονται σε παγκόσμια κλίμακα.

Ακολουθούν όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον εν δυνάμει θανατηφόρο ιό chikungunya:

Πώς μεταδίδεται

Πρόκειται για μια ιογενή νόσο που μεταδίδεται όταν ένα κουνούπι, φορέας του ιού chikungunya, τσιμπήσει έναν άνθρωπο, σύμφωνα με την Κλινική του Κλίβελαντ. Δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω σωματικής επαφής ή σάλιου, ωστόσο έχουν καταγραφεί περιπτώσεις μετάδοσης σε επαγγελματίες υγείας που χειρίστηκαν αίμα ασθενών.

Μελέτες δείχνουν ότι περίπου 35,3 εκατομμύρια άνθρωποι μολύνονται κάθε χρόνο από τον ιό σε 180 χώρες και περιοχές. Αν και σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αποβεί θανατηφόρος, εκτιμάται ότι προκαλεί περίπου 3.700 θανάτους ετησίως.

Στις ΗΠΑ, έχουν καταγραφεί 46 περιστατικά που σχετίζονται με ταξίδια μόνο το 2025, ενώ το 2024 ο αριθμός είχε αγγίξει τα 200. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), δεν έχουν εντοπιστεί τοπικά μεταδιδόμενα περιστατικά από κουνούπια στις ΗΠΑ από το 2019.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 2 έως 7 ημέρες μετά το τσίμπημα και περιλαμβάνουν:

Ξαφνικό υψηλό πυρετό
Πονοκέφαλο
Κόπωση
Εξανθήματα
Ναυτία
Ερυθρότητα στα μάτια

Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν μέσα σε λίγες εβδομάδες, ωστόσο περίπου το 40% εμφανίζει έντονους πόνους στις αρθρώσεις και τους μυς, που μπορεί να διαρκέσουν μήνες ή ακόμη και χρόνια.

Παρότι η θνησιμότητα από chikungunya είναι χαμηλή, ο ιός μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως προβλήματα στα μάτια, την καρδιά και το νευρικό σύστημα.

Σε αυξημένο κίνδυνο βρίσκονται οι ηλικιωμένοι, άτομα με χρόνια νοσήματα όπως υπέρταση ή διαβήτη, μικρά παιδιά και έγκυες γυναίκες, οι οποίες ενδέχεται να μεταδώσουν τον ιό στο έμβρυο.

Υπάρχει θεραπεία;

Δεν υπάρχει ειδική αντιική θεραπεία για τον chikungunya. Η αντιμετώπιση περιορίζεται στην ξεκούραση, την ενυδάτωση και τη λήψη παυσίπονων χωρίς ιατρική συνταγή.

Ωστόσο, το CDC προειδοποιεί να αποφεύγεται η ασπιρίνη και άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (όπως η ιβουπροφαίνη) μέχρι να αποκλειστεί η πιθανότητα μόλυνσης από δάγκειο πυρετό ή άλλες παρόμοιες λοιμώξεις, καθώς υπάρχει κίνδυνος αυξημένης αιμορραγίας.

Πού εντοπίζεται η έξαρση;

Η επαρχία Guangdong της Κίνας είναι αυτή τη στιγμή το επίκεντρο του ξεσπάσματος. Άλλα hotspot είναι η Βολιβία, η Κένυα, η Μαδαγασκάρη, η Σομαλία και η Σρι Λάνκα.

Το CDC εφιστά την προσοχή και σε ταξιδιώτες που επισκέπτονται χώρες όπως Βραζιλία, Κολομβία, Μεξικό, Ινδία, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Ταϊλάνδη και Νιγηρία, καθώς, αν και δεν έχουν ανακοινωθεί επίσημα εστίες, ο κίνδυνος έκθεσης θεωρείται υψηλός.

Πώς μπορούν να προστατευθούν οι ταξιδιώτες;

Το CDC συνιστά σε όσους ταξιδεύουν σε περιοχές με επιδημιολογικό φορτίο να εμβολιαστούν. Δύο εμβόλια έχουν εγκριθεί στις ΗΠΑ για την προστασία από τον ιό chikungunya.

Κατά την παραμονή τους σε αυτές τις περιοχές, οι ταξιδιώτες πρέπει να προστατεύονται από τα κουνούπια χρησιμοποιώντας εντομοαπωθητικό, φορά ρούχα με μακριά μανίκια και παντελόνια και να διαμένουν σε χώρους με κλιματισμό ή σίτες.

Ιδιαίτερη σύσταση γίνεται προς τις εγκύους που πλησιάζουν στην ημερομηνία τοκετού να επαναξιολογήσουν το ενδεχόμενο ταξιδιού σε περιοχές με ενεργές εστίες, λόγω του κινδύνου μετάδοσης στο νεογνό.