Ένα δημοφιλές και πανάκριβο έργο τέχνης καταναλώθηκε — ξανά.

Το «Comedian» του Μαουρίτσιο Κατελάν — ένα έργο που αποτελείται από μια αληθινή μπανάνα κολλημένη με μονωτική ταινία σε τοίχο — έχει αναπαραχθεί από τον καλλιτέχνη αρκετές φορές, με την πιο πρόσφατη εκδοχή του να φτάνει τα εντυπωσιακά 6,2 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s στη Νέα Υόρκη.

Φαίνεται πως οι πεινασμένοι λάτρεις της τέχνης… δεν μπορούν να κρατηθούν μακριά.

Μια εκδοχή του εκκεντρικού έργου, που εκτίθεται στο Κέντρο Πομπιντού του Μετς στη Γαλλία από τις αρχές Μαΐου, καταναλώθηκε από επισκέπτη στις 12 Ιουλίου, σύμφωνα με ανακοίνωση του μουσείου.

Ωστόσο, ούτε η γκαλερί ούτε ο καλλιτέχνης φάνηκαν να ενοχλούνται.

«Η ομάδα ασφαλείας αντέδρασε γρήγορα και με ψυχραιμία», ανέφερε η γκαλερί στην ανακοίνωσή της.

Μια φρέσκια μπανάνα κολλήθηκε στον τοίχο λίγα λεπτά αργότερα. Η γκαλερί διευκρίνισε ότι το φρούτο αποτελεί «απλώς ένα αλλοιώσιμο στοιχείο» του έργου — και αντικαθίσταται τακτικά, σύμφωνα με τις οδηγίες του Κατελάν.

Ο καλλιτέχνης δεν φάνηκε να ενοχλείται ιδιαίτερα που η μπανάνα φαγώθηκε· φέρεται μάλιστα να απογοητεύτηκε περισσότερο επειδή ο επισκέπτης «μπέρδεψε το φρούτο με το ίδιο το έργο τέχνης» και άφησε τη φλούδα και την ταινία άθικτες.

Το εννοιολογικό «βρώσιμο» έργο, που έκανε το ντεμπούτο του στην Art Basel του Μαϊάμι το 2019, σχολιάζει τη γελοιότητα του κόσμου της τέχνης, με το νόημά του να συνδέεται με τα χρήματα και τη δημοσιότητα που προσελκύει — έχουν γραφτεί δεκάδες άρθρα για το έργο από την αποκάλυψή του και μετά.

«Με αυτή την έννοια, το έργο γίνεται αυτοαναφορικό: όσο αυξάνεται η τιμή του, τόσο ενισχύεται η αρχική του ιδέα», είχε δηλώσει ο Κατελάν στους New York Times.

Το Comedian ξεφλουδίζει την έπαρση της δημιουργικής βιομηχανίας, με τον οίκο Sotheby’s να δηλώνει ότι «με μια μόνο χειρονομία ανάγκασε τον κόσμο να επανεξετάσει τι ορίζουμε ως τέχνη και ποια αξία αναζητούμε σε αυτήν».

Ο Κατελάν είχε προκαλέσει αίσθηση και στο παρελθόν, δημιουργώντας μια λειτουργική λεκάνη τουαλέτας από χρυσό 18 καρατίων, αξίας 3,5 εκατομμυρίων δολαρίων, με τίτλο America, σατιρίζοντας την υπερβολική ευμάρεια των ΗΠΑ.

Η αρχική μπανάνα του Comedian φαγώθηκε από τον εικαστικό David Datuna κατά τη διάρκεια της έκθεσης στο Μαϊάμι, χαρακτηρίζοντας ο ίδιος την πράξη του «ερμηνεία πείνας» υπό τον τίτλο Hungry Artist.

Το συμβάν συγκέντρωσε τεράστια προσοχή και εξελίχθηκε σε μία από τις πιο viral στιγμές της σύγχρονης τέχνης.

Το έργο πουλήθηκε — με αντικαταστάσιμη μπανάνα — έναντι 120.000 δολαρίων στην έκθεση.

Με τα χρόνια, το έργο έχει προκαλέσει παγκόσμια δημοσιότητα και έχει εμφανιστεί ακόμη και στο εξώφυλλο της εφημερίδας The Post.

Το 2023, ένας φοιτητής τέχνης αφαίρεσε την μπανάνα από τον τοίχο του Μουσείου Τέχνης Leeum στη Σεούλ της Νότιας Κορέας και δάγκωσε από αυτήν.

Την επόμενη χρονιά, ο Τζάστιν Σαν, ένας Κινέζος συλλέκτης και ιδρυτής πλατφόρμας κρυπτονομισμάτων, απέκτησε το «Comedian» σε δημοπρασία έναντι 6,24 εκατομμυρίων δολαρίων — και δάγκωσε κι εκείνος την μπανάνα.

Αν και πρόκειται για πρωτότυπο έργο, το να το φας δεν είναι πρωτότυπη ιδέα.

«Προς το παρόν, ίσως είναι το έργο τέχνης που έχει φαγωθεί περισσότερο τα τελευταία 30 χρόνια», ανέφερε το Centre-Pompidou Metz στην ανακοίνωσή του.