Στα παραμύθια και στις ταινίες κυριαρχούν οι ήρωες, οι σωτήρες. Και είναι σε κάποιο βαθμό λογικό όλοι να γοητεύονται από τα στοιχεία αυτών των χαρακτήρων.
Όταν όμως η επιθυμία κάποιου να «σώζει» άλλους, να είναι αυτός που θα παρεμβαίνει για να διορθώσει όλα τα προβλήματα, γίνεται εμμονή τότε εξελίσσεται σε αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν ως το «Σύνδρομο του Λευκού Ιππότη».
Παρόλο που επίσημα δεν αναγνωρίζεται ως ψυχική διαταραχή, όπως επισημαίνουν ειδικόι στο Parade, μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις, είτε πρόκειται για επαγγελματικές και φιλικές, είτε για ερωτικές και οικογενειακές.
Τα 6 σημάδια του «Λευκού Ιππότη»
1. Νιώθετε χειραγωγημένοι
Η βοήθεια του «ιππότη» δεν μοιάζει με ανιδιοτελή αγάπη. Νιώθετε ελεγχόμενοι αντί για υποστηριζόμενοι, γιατί πίσω από τη «σωτηρία» φαίνεται να κρύβεται η προσδοκία «ανταμοιβής» – συνήθως για να καλυφθούν παλιές εσωτερικές πληγές.
2. Όλα περιστρέφονται γύρω τους
Οι πράξεις τους – δώρα, συμβουλές, βοήθεια – δεν βασίζονται στις δικές σας ανάγκες, αλλά στις δικές τους. Σας προσφέρουν πράγματα που δε ζητήσατε, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη ποιοι είστε ή τι χρειάζεστε πραγματικά.
3. Αισθάνεστε αόρατοι
Παρόλο που παρουσιάζονται ως «ευεργέτες», δε νιώθετε ότι σας βλέπουν πραγματικά. Δεν έχετε λόγο, δε νιώθετε ότι έχετε έλεγχο, και οι συναισθηματικές σας ανάγκες παραμερίζονται.
4. Οι «παροχές» δημιουργούν απόσταση
Αντί να φέρνουν εγγύτητα, οι κινήσεις τους τελικά λειτουργούν ως μέσο απομάκρυνσης. Ίσως, υποσυνείδητα, αναπαριστούν παλιά τραύματα εγκατάλειψης ή προσκόλλησης.
5. Εξάρτηση
Το Σύνδρομο του Λευκού Ιππότη συνδέεται με τη συνεξάρτηση. Μπορεί να εξαρτηθείτε ψυχολογικά από τη φροντίδα τους, νιώθοντας μια «ευφορία». Σκεφτείτε: ντοπαμίνη, αδρεναλίνη, κορτιζόλη. Μπορεί χωρίς να το καταλαβαίνεται να μπαίνετε στο ρόλο της «δεσποσύνης» που χρειάζεται τον «ιππότη» και με τον καιρό να επιζητάτε διαρκώς μια βοήθεια για να νιώθετε ασφάλεια.
6. Προτεραιότητα στα συναισθήματα του «Ιππότη» και όχι στα δικά σας
Σταδιακά, ίσως φτάνετε στο σημείο να παραμερίζεται πλήρως τα δικά σας συναισθήματα και ανάγκες. Μπορεί να νιώθετε αδύναμοι, εξαρτημένοι, ακόμα και να αναπτύξετε κατάθλιψη ή τάσεις αυτοαμφισβήτησης.
Πώς να αντιμετωπίσετε το Σύνδρομο του Λευκού Ιππότη
1. Κάντε το αόρατο, ορατό
Εξετάστε τις προθέσεις του άλλου. Όταν κάποιος επιχειρεί να σας «σώσει» χωρίς να του το ζητήσετε, ρωτήστε τον ευθέως γιατί το κάνει και αναζητήστε εάν υπάρχει βαθύτερο κίνητρο πίσω από τη συμπεριφορά του.
2. Θέστε ξεκάθαρα όρια
Η θέσπιση και η επικοινωνία ορίων είναι κρίσιμη. Πολλοί «ιππότες» δεν συνειδητοποιούν πόσο υπερβαίνουν τα όρια των άλλων. Για παράδειγμα, στη δουλειά, μπορεί να είναι κάποιος που προστρέχει να κάνει εργασίες άλλων χωρίς να του το ζητήσουν, με αποτέλεσμα να παραβιάζει το χώρο και τις αρμοδιότητες τους καθενός.
Αυτό μπορεί να κάνει τους υπόλοιπους να αισθάνονται πως τους υποβαθμίζει. Εκφράστε τον τρόπο που αυτό επηρεάζει εσάς και την ομάδα με ξεκάθαρο τρόπο και ζητήστε να σταματήσει αυτή η συμπεριφορά.
3. Εκφράστε τα συναισθήματά σας άμεσα
Τα συναισθήματά σας μετρούν. Αν νιώσετε ότι κάποιος υπονομεύει την ανεξαρτησία σας, πείτε το. Συζητήστε την κατάσταση, τη συμπεριφορά και τον αντίκτυπο που έχει σε εσάς.
Το Σύνδρομο του Λευκού Ιππότη είναι μια δυσλειτουργική απόπειρα σύνδεσης. Όμως, χωρίς συνειδητοποίηση και υγιή όρια, μπορεί πραγματικά να σας βλάψει. Αναγνωρίστε τα σημάδια, υπερασπιστείτε τις ανάγκες σας και αναζητήστε την ισορροπία στις σχέσεις σας.