Ο επιχείλιος έρπης εμφανίζεται συνήθως στα χείλη ή γύρω από το στόμα και προκαλείται κυρίως από τον ιό του απλού έρπητα τύπου 1 (HSV-1). Αφού ο ιός προσβάλει τον οργανισμό παραμένει ανενεργός (λανθάνων) και μπορεί να «ξυπνήσει» ανά πάσα στιγμή προκαλώντας κατά διαστήματα νέα φουσκάλες.
Ορισμένοι εκλυτικόι παράγοντες είναι το άγχος, πυρετός ή άλλη λοίμωξη, αδύναμο ανοσοποιητικό, έκθεση στον ήλιο, ορμονικές αλλαγές, κούραση ή αυπνία, τραυματισμός ή ερεθισμός στην περιοχή των χειλιών.
Αν και οι φουσκάλες που προκαλεί μπορεί να είναι επώδυνες και ενοχλητικές, δεν είναι κάτι επικίνδυνο. Είναι όμως σημαντικό να είστε προσεκτικοί, γιατί ο ιός είναι μεταδοτικός κατά την ενεργή φάση. Ο επιχείλιος έρπης μεταδίδεται εύκολα μέσω άμεσης επαφής με τις φουσκάλες, χρήσης κοινών αντικειμένων, όπως ποτήρια, πετσέτες ή μαχαιροπήρουνα, ή αγγίζοντας την περιοχή του έρπη και στη συνέχεια άλλα μέρη του σώματος.
Συνήθως υποχωρεί μέσα έως και δέκα ημέρες, αλλά υπάρχουν τρόποι που βοηθούν να απαλλαγείτε το συντομότερο δυνατό. Το σημαντικότερο είναι να ξεκινήσετε τη θεραπεία αμέσως μόλις νιώσετε το χαρακτηριστικό μυρμήγκιασμα – ενόχληση στα χείλια. Εφαρμόστε μια αντιική κρέμα απευθείας στο σημείο όσο πιο γρήγορα γίνεται. Επίσης, μια κρύα κομπρέσα μπορεί να μειώσει το πρήξιμο.
Φαρμακευτικές θεραπείες
Αν χρειάζεστε πιο ισχυρή θεραπεία, μπορείτε να συμβουλευτείτε γιατρό για αντιιικά φάρμακα με τις παρακάτω δραστικές ουσίες. Η έγκαιρη λήψη τους επιταχύνει την επούλωση:
- Ασικλοβίρη (aciclovir) – χάπια ή κρέμα
- Φαμσικλοβίρη (famciclovir) – χάπια
- Πενσικλοβίρη (penciclovir) – κρέμα
- Βαλακυκλοβίρη (valaciclovir) – δισκία
Φυσικές μέθοδοι και εναλλακτικές θεραπείες
Αν θέλετε να δοκιμάσετε πιο φυσικές μεθόδους, υπάρχουν κάποιες επιλογές. Όμως δεν θα πρέπει να αντικαταστήσουν τις συμβατικές θεραπείες και θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Μηλόξυδο
Έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες, αλλά μπορεί να ερεθίσει το δέρμα. Πρέπει να αραιώνεται και να χρησιμοποιείται το πολύ 1-2 φορές την ημέρα.
Αιθέρια έλαια
Κάποια αιθέρια έλαια έχουν συνδεθεί με αναστολή του ιού του έρπητα. Μερικά από αυτά είναι: δεντρολίβανο, μέντα, τεϊόδεντρο, γαρύφαλλο, κανέλα, βασιλικός, τζίντζερ, θυμάρι, ύσσωπος, σανδαλόξυλο, ευκάλυπτος, αρτεμισία κ.α. Προσοχή, ποτέ μη χρησιμοποιείτε αιθέρια έλαια αδιάλυτα. Αραιώστε τα σε φυτικό έλαιο και κάντε πρώτα δοκιμή σε μικρό σημείο του δέρματος.
Μέλι Μάνουκα
Μελέτη του 2019 έχει δείξει πως το φαρμακευτικό μέλι Μάνουκα ήταν εξίσου αποτελεσματικό με την acyclovir.
Πρόπολη
Η πρόπολη μπορεί να έχει αντιιικές ιδιότητες, αλλά οι περισσότερες έρευνες είναι εργαστηριακές. Ενδέχεται να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις, οπότε είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε δερματολόγο.
Μελισσόχορτο
Έχει αντιιική δράση σύμφωνα με έρευνες και προϊόντα με μελισσόχορτο μαζί με άλλα βότανα φάνηκαν να λειτουργούν καλά. Ωστόσο χρειάζονται περισσότερες μελέτες.
Λυσίνη
Μερικές μελέτες δείχνουν ότι μειώνει τις υποτροπές. Ωστόσο, δεν υπάρχει συνιστώμενη δόση και τα αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα. Φαίνεται ότι >3g την ημέρα βελτιώνουν την εμπειρία των ασθενών χωρίς σημαντικές παρενέργειες.
Τι πρέπει να αποφύγετε
Για να μη χειροτερέψετε την κατάσταση:
- Μην αγγίζετε την πληγή, ειδικά χωρίς να πλύνετε τα χέρια σας.
- Μην την πιέζετε ή προσπαθείτε να τη «σπάσετε».
- Μην ξύνετε και μην πειράζετε την κρούστα που δημιουργείται πάνω από την πληγή – μπορεί να αφήσει ουλή.
- Μην πλένετε την περιοχή έντονα.
- Μην κάνετε στοματικό σεξ όσο διαρκεί η φλύκταινα.
- Μην τρώτε όξινες τροφές όπως λεμόνια και ντομάτες.
Πότε να επισκεφθείτε γιατρό
Αν ο έρπητας επιμένει πάνω από 2 εβδομάδες ή αν έχετε έντονο πόνο, πολλαπλές φλύκταινες, σημεία κοντά στα μάτια, εξάπλωση σε άλλα μέρη του σώματος θα πρέπει να απευθυνθείτε σε γιατρό. Επίσης εάν πάσχετε από έκζεμα, πρέπει να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα, καθώς υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών.