«Χωρίς καμία τεκμηρίωση η αυξομείωση του προς διαθεσιμότητα προσωπικού σε ΑΕΙ-ΤΕΙ»

Ερώτηση για τον τρόπο με τον οποίο το υπουργείο Παιδείας υπολόγισε τα κενά κατέθεσαν 33 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Στην ερώτησή τους εγείρουν ερωτηματικά για το μοντέλο που εφάρμοσε η επιτροπή προκειμένου να υπολογίσει τα κενά και πλεονάσματα και διερωτώνται πως είναι δυνατόν μέσα σε τρεις ημέρες η επιτροπή να κατάφερε να ολοκληρώσει το ογκωδέστατο πόρισμα της ενώ αναρωτιούνται με ποιον τρόπο κατέληξαν στον τελικό προσδιορισμό των κενών και πλεονασμάτων ανά τριτοβάθμιο ίδρυμα εκπαίδευσης.

Χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι μετά την εφαρμογή του «Βήματος 3», οι 510 θέσεις «πλεονάζοντος» προσωπικού για το ΕΜΠ μειώνονται σε 399 (μείωση 21,8% περίπου), οι 710 θέσεις «πλεονάζοντος» προσωπικού για το ΕΚΠΑ μειώνονται σε 498 (μείωση 29,9% περίπου), ενώ οι 132 θέσεις «πλεονάζοντος» προσωπικού για το ΑΠΘ αυξάνονται σε 169 (αύξηση 28% περίπου), χωρίς καμία τεκμηρίωση.

Το «Βήμα 3», συνεπώς, παρέχει απόλυτη ελευθερία για αυθαίρετες εκτιμήσεις που θα καταλήγουν πάντα στο επιθυμητό αποτέλεσμα, αναφέρουν οι βουλευτές, εξυπηρετώντας απόλυτα και τις προτεινόμενες παρεμβάσεις του ΜΠΔΣ 2013-2016 για μείωση λειτουργικών δαπανών Πανεπιστημίων-ΤΕΙ με συγχωνεύσεις, κατά 37 εκατ. ευρώ το 2014 (από 24 εκατ. ευρώ το 2013) και επιπλέον 10 εκατ. ευρώ το 2015, μέσα από ένα νέο, σαρωτικό, σχέδιο «Αθηνά» που θα αγγίξει, όπως όλα δείχνουν μέλη ΔΕΠ/ΕΠ, ΕΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ.

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο των 33 βουλευτών:

«Σε συνέχεια των από 3.10.2013, 21.10.2013 και 29.10.2013 Ερωτήσεών μας προς τους κ.κ. υπουργούς περί της διαθεσιμότητας των υπαλλήλων στα Πανεπιστήμια, διαπιστώνουμε ότι ενώ τα Ιδρύματα αδυνατούν να λειτουργήσουν, ο υπουργός Παιδείας χρησιμοποίησε έωλες μαθηματικές μεθόδους για να αποδείξει ότι πλεονάζουν 1349 διοικητικοί υπάλληλοι σε οκτώ από αυτά.

Οι έωλες μαθηματικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται στο Έργο «Ειδική Έκθεση Ομάδας Διοίκησης Έργου (ΟΔΕ)» για την ανασυγκρότηση των δομών Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, η οποία κατατέθηκε το βράδυ της 22ας Οκτωβρίου στην Ολομέλεια της Βουλής λίγο πριν την ψήφιση της τροπολογίας με αριθμό 875/128-11.10.2013 στο σ/ν «Ρυθμίσεις θεμάτων ΑΠΕ και άλλες διατάξεις». Στη συζήτηση που προηγήθηκε, υπήρξαν έντονες παρεμβάσεις βουλευτών περί της μη ύπαρξης έκθεσης αξιολόγησης που να αποδεικνύει ότι υφίσταται πλεονάζον διοικητικό προσωπικό στα ΑΕΙ.

Η ύπαρξη του ογκώδους Έργου της Ειδικής Έκθεσης, έκτασης πλέον των 100 σελίδων, αποδεικνύει ότι (α) εκπονήθηκε εντός 3 ημερών από την ημέρα διορισμού της ΟΔΕ (17.9.2013), γεγονός που δεν συνάδει με τον όγκο των δεδομένων προς επεξεργασία, (β) παρά το γεγονός ότι τα ΑΕΙ την ζητούσαν, δεν τους δόθηκε πότε, ενώ διατηρείτο εν κρυπτώ στα συρτάρια του υπουργείου επί ένα μήνα.

Από την ενδελεχή μελέτη της Ειδικής Έκθεσης προκύπτουν τα ακόλουθα:

1) Δεν υπάρχει αιτιολόγηση της συνολικής απόρριψης των εκθέσεων αξιολόγησης που υπέβαλαν τα ΑΕΙ, με βάση τα κριτήρια που το ίδιο το υπουργείο τους πρότεινε.

2) Παρά τις επανειλημμένες αναφορές σε «διεθνή αναγνωρισμένη μεθοδολογία και κριτήρια» δεν υπάρχει καμμία βιβλιογραφική πηγή που να τεκμηριώνει την προέλευση της μεθόδου, των χρησιμοποιούμενων κριτηρίων και των ποσοτικών δεικτών. Αντίθετα, μεθοδολογικά κριτήρια χαρακτηρίζονται από επιστημονική αυθαιρεσία και προχειρότητα.

3) Η ΟΔΕ χρησιμοποίησε ένα μοντέλο με εξαιρετικά χαμηλούς δείκτες αναλογίας για το διοικητικό προσωπικό προκειμένου να προκύψει το «πλεόνασμα» προσωπικού. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:

• Η ΟΔΕ έχει υπολογίσει 1,5 διοικητικούς υπαλλήλους ανά 100 φοιτητές για όλα τα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, με εξαίρεση τα δύο Πολυτεχνεία (ΕΜΠ και Κρήτης), την ΑΣΚΤ και τη Γεωπονική, για τα οποία υπολογίζει 4,5 διοικητικούς υπαλλήλους ανά 100 φοιτητές, λόγω του καθολικού εργαστηριακού χαρακτήρα των Τμημάτων τους. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία της UK Higher Education Statistics Agency, στα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης του Ηνωμένου Βασιλείου (για το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012), αναλογούν, κατά μέσο όρο, 10,2 υπάλληλοι υποστηρικτικού προσωπικού ανά 100 φοιτητές.

• Η ΟΔΕ έχει υπολογίσει 1 διοικητικό υπάλληλο ανά 100 μέλη ΔΕΠ για όλα τα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία της ως άνω υπηρεσίας, τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης του Ηνωμένου Βασιλείου (για το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012) λειτουργούν με 181.385 εργαζόμενους (πλήρους και μερικής απασχόλησης), ενώ το λοιπό υποστηρικτικού προσωπικό ανέρχεται σε 196.860 εργαζόμενους, δηλ. αναλογούν πολλαπλάσιες θέσεις υποστηρικτικού προσωπικού ανά 100 μέλη ΔΕΠ, από αυτές που θέτει ως δείκτη η ΟΔΕ.

Προκειμένου να γίνουν κατανοητές οι επιπτώσεις των χρησιμοποιούμενων ποσοτικών δεικτών στον καθορισμό του απαιτούμενου προσωπικού παρατίθεται ακολούθως ένα παράδειγμα εφαρμογής της προτεινόμενης από την ΟΔΕ μεθοδολογίας σε ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζονται συγκριτικά το ΕΜΠ και τα αγγλικά πανεπιστήμια (α) University of Bristol, (β) University of Nottingham, (γ) University of Sheffield και (δ) University of Leeds. Η επιλογή των συγκεκριμένων Πανεπιστημίων βασίστηκε, αποκλειστικά και μόνο για λόγους σύγκρισης, στα αποτελέσματα της κατάταξης QS World University Rankings για το αντικείμενο “Engineering & Technology”. Και τα τέσσερα αγγλικά Πανεπιστήμια που επιλέχθηκαν, βρίσκονται στην ίδια ή σε λίγο χαμηλότερη θέση κατάταξης από το ΕΜΠ, όπως φαίνεται στον ακόλουθο πίνακα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του παρακάτω πίνακα, η μεθοδολογία της ΟΔΕ θα οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι το «πλεονάζον» προσωπικό στα τέσσερα αγγλικά Πανεπιστήμια αντιστοιχεί στο 75% έως 80% του υφιστάμενου προσωπικού τους. Το αποτέλεσμα αυτό είτε οφείλεται σε σοβαρά σφάλματα της μεθοδολογίας της ΟΔΕ, είτε καταρρίπτει τους ισχυρισμούς του ΥΠΑΙΘ περί υπέρμετρης στελέχωσης των ελληνικών ΑΕΙ βάσει της διεθνούς πραγματικότητας.

**: Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του ΕΜΠ συμπεριλαμβάνονται στους προπτυχιακούς με συντελεστή βαρύτητας

Στη μεθοδολογία της ΟΔΕ υπάρχουν, επιπλέον, αυθαίρετοι και ατεκμηρίωτοι συντελεστές, όπως π.χ. οι συντελεστές πολλαπλασιασμού του υπολογιζόμενου φοιτητικού πληθυσμού (για να εκτιμηθούν μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί φοιτητές, μετεγγραφές, κλπ.), οι απαιτήσεις διοικητικών υπαλλήλων ανά Τμήμα, οι συντελεστές γεωγραφικής διασποράς και, κυρίως, οι συντελεστές βαρύτητας υπολογισμού των μέσων σταθμικών απαιτήσεων σε διοικητικούς υπαλλήλους. Θα πρέπει, επίσης, να επισημανθεί ότι παρατηρούνται σημαντικές ασυνέπειες κατά τους υπολογισμούς. Για παράδειγμα, τα Πολυτεχνικά Τμήματα Πανεπιστημίων όπως του ΑΠΘ ή του ΔΠΘ ή Τμήματα με καθολικό εργαστηριακό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα αυτά της Βιολογίας και της Χημείας του ΕΚΠΑ, λαμβάνονται στους υπολογισμούς με 15 διοικητικούς υπαλλήλους αντί των 30 που χρησιμοποιούνται για το ΕΜΠ και το Πολυτεχνείο Κρήτης λόγω του εργαστηριακού χαρακτήρα τους.

Τέλος, ένα ενδιαφέρον σημείο της μεθοδολογίας είναι το «Βήμα 3» (σελ. 12 της από 20.9.2013 Εισήγησης). Το ενδιαφέρον έγκειται σε δύο ζητήματα:

(α) Οι παράμετροι που επιδρούν στον καθορισμό του τελικού αποτελέσματος είναι δηλωτικές της κυβερνητικής πολιτικής για την Ανώτατη Εκπαίδευση, π.χ. περαιτέρω συρρίκνωση μέσα από καταργήσεις/συγχωνεύσεις Τμημάτων, Σχολών, κ.λπ. και αναθέσεις κομβικών υπηρεσιών των ΑΕΙ, όπως π.χ. η φύλαξη, σε ιδιωτικές εργολαβικές εταιρείες. Θεωρείται λοιπόν δεδομένο ότι θα ασκηθεί περαιτέρω πίεση στους ήδη αναιμικούς προϋπολογισμούς των ΑΕΙ λόγω της επιβάρυνσής τους με νέες δαπάνες για υπηρεσίες που καλύπτονταν μέχρι τώρα από μόνιμο προσωπικό. Αυτό θα οδηγήσει, τελικά, στην εισαγωγή διδάκτρων και θα ωθήσει μεγάλο τμήμα του φοιτητικού πληθυσμού είτε στα δάνεια, είτε στη διακοπή των σπουδών.

(β) Πρόκειται για μια απολύτως αδιαφανή διαδικασία, καθώς υπάρχουν παράγοντες που διαμορφώνουν το τελικό αποτέλεσμα, χωρίς να διευκρινίζεται η επιμέρους σημασία κάθε παράγοντα. Είναι χαρακτηριστικό, για παράδειγμα, ότι μετά την εφαρμογή του «Βήματος 3», οι 510 θέσεις «πλεονάζοντος» προσωπικού για το ΕΜΠ μειώνονται σε 399 (μείωση 21,8% περίπου), οι 710 θέσεις «πλεονάζοντος» προσωπικού για το ΕΚΠΑ μειώνονται σε 498 (μείωση 29,9% περίπου), ενώ οι 132 θέσεις «πλεονάζοντος» προσωπικού για το ΑΠΘ αυξάνονται σε 169 (αύξηση 28% περίπου), χωρίς καμμία τεκμηρίωση! Το «Βήμα 3», συνεπώς, παρέχει απόλυτη ελευθερία για αυθαίρετες εκτιμήσεις που θα καταλήγουν πάντα στο επιθυμητό αποτέλεσμα, εξυπηρετώντας απόλυτα και τις προτεινόμενες παρεμβάσεις του ΜΠΔΣ 2013-2016 για μείωση λειτουργικών δαπανών Πανεπιστημίων-ΤΕΙ με συγχωνεύσεις, κατά 37 εκατ. ευρώ το 2014 (από 24 εκατ. ευρώ το 2013) και επιπλέον 10 εκατ. ευρώ το 2015, μέσα από ένα νέο, σαρωτικό, σχέδιο «Αθηνά» που θα αγγίξει, όπως όλα δείχνουν μέλη ΔΕΠ/ΕΠ, ΕΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ.

Η μεθοδολογία της ΟΔΕ δεν στηρίζεται σε κανένα διεθνές πρότυπο και ενέχει σημαντικά σφάλματα και ασυνέπειες, τόσο στη διαμόρφωσή της (π.χ. αυθαίρετοι συντελεστές βαρύτητας, υπερβολικά χαμηλοί δείκτες με βάση τη διεθνή πραγματικότητα, κ.ά.) όσο και στην εφαρμογή της (π.χ. αγνόηση του εργαστηριακού χαρακτήρα ορισμένων Τμημάτων των Πανεπιστημίων). Κατά συνέπεια, οι καταργούμενες θέσεις διοικητικού προσωπικού από τα οκτώ Πανεπιστήμια είναι είτε απόρροια μιας εσφαλμένης μεθοδολογίας, είτε προϊόν μιας προσχηματικής διαδικασίας με προαποφασισμένο αποτέλεσμα, το οποίο εξυπηρετεί συγκεκριμένες πολιτικές. Είναι, με άλλα λόγια, προϊόν «Δημιουργικής Λογιστικής» ή ακόμη και «Απάτης», εάν αποδειχτεί ότι η ΚΥΑ για τη διαθεσιμότητα στα ΑΕΙ παραβιάζει μια σειρά άρθρων του Συντάγματος και αρχών του Δικαίου και εμφανίζει νομικές παραλήψεις.

Ακόμη και αν δεν υπάρχει σκοπιμότητα, το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι επ’ ουδενί δεν τεκμηριώνεται η ύπαρξη «πλεονάζοντος» προσωπικού στα ήδη υποστελεχωμένα ΑΕΙ.

Επειδή οι απολύσεις των εργαζομένων δεν επιτρέπουν στα ΑΕΙ να εκπληρώσουν την εκπαιδευτική και ερευνητική αποστολή τους.

Επειδή όπως αποδεικνύεται από τα παραπάνω, η επιστημονικά έωλη διαδικασία του υπουργείου χρησιμοποιεί «δημιουργική λογιστική» για να οδηγήσει τους εργαζόμενους στην ανεργία και τα ΑΕΙ στην κατάρρευση.

Επειδή οι κυβερνητικές πολιτικές για τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ δεν αποτελούν καν δέσμευση έναντι των δανειστών, όπως προκύπτει από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης της 23ης Απριλίου 2013 και επομένως εξυπηρετούν προσωπικά συμφέροντα του υπουργού Παιδείας.

Ερωτώνται οι κκ. Υπουργοί

1. Ποια διεθνής βιβλιογραφική πηγή τεκμηριώνει την προέλευση και εγκυρότητα της μεθοδολογίας, των κριτηρίων και των ποσοτικών δεικτών που εφαρμόστηκαν;

2. Με ποια επιχειρήματα απαντούν για να ανασκευάσουν τις επιστημονικά και μεθοδολογικά τεκμηριωμένες αιτιάσεις μας περί χρήσης «δημιουργικής λογιστικής»;

3. Θα αποσύρουν τις διαθεσιμότητες και θα ανακαλέσουν τη σχετική κοινή υπουργική απόφαση, ώστε τα ΑΕΙ να λειτουργήσουν στηριζόμενα στην αφοσίωση των διδασκόντων και των εργαζομένων σε συνθήκες οικονομικού στραγγαλισμού των Ιδρυμάτων και συνεχών θεσμικών εκτροπών;»