Σαν σήμερα 24 Δεκεμβρίου: Η δολοφονία του αστυφύλακα Χρήστου Μάτη από την 17 Νοέμβρη

Η δολοφονία του αστυφύλακα Χρήστου Μάτη, παραμονή Χριστουγέννων του 1984, παραμένει μία από τις πιο σκοτεινές και συμβολικές σελίδες στην αιματηρή διαδρομή της «17 Νοέμβρη». Το σκηνικό στήθηκε σε υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στα Πετράλωνα, σε μια ημέρα που για τους περισσότερους σήμαινε γιορτινή κίνηση και προσμονή, και για έναν 28χρονο αστυνομικό καθήκον.

Στις 24 Δεκεμβρίου 1984, ένοπλοι εισβάλλουν στην τράπεζα με στόχο τη ληστεία. Ακινητοποιούν προσωπικό και πελάτες και κατευθύνονται προς τα ταμεία, επιβάλλοντας τον έλεγχο με τα όπλα. Ο Χρήστος Μάτης εκτελεί χρέη σκοπού ασφαλείας κοντά στην είσοδο, στο πρώτο σημείο επαφής με τους δράστες. Η προσπάθειά του να αντιδράσει οδηγεί σε σύγκρουση σώμα με σώμα με έναν από τους ληστές.

Η κατάληξη είναι ακαριαία. Ο αστυφύλακας δέχεται πυροβολισμό εξ επαφής από περίστροφο διαμετρήματος 38 και καταρρέει μέσα στο κατάστημα. Αμέσως μετά, οι δράστες αφαιρούν το υπηρεσιακό του όπλο και διαφεύγουν. Η εικόνα του νεκρού αστυνομικού, τα αίματα στο πάτωμα και ο πανικός των παρευρισκομένων σφραγίζουν μια επίθεση που ξεκίνησε ως ληστεία και θα καταγραφεί αργότερα ως τρομοκρατική ενέργεια με σαφή πολιτική ταυτότητα.

Για σχεδόν είκοσι χρόνια, η υπόθεση παρέμεινε χωρίς ονομαστική απόδοση ευθύνης, αν και ενταγμένη στο πλαίσιο της εγχώριας τρομοκρατίας της Μεταπολίτευσης. Η καθοριστική ανατροπή έρχεται το καλοκαίρι του 2002. Σε σακίδιο που εντοπίζεται στο λιμάνι του Πειραιά, μετά τον τραυματισμό μέλους της οργάνωσης, βρίσκεται και το περίστροφο του Χρήστου Μάτη. Στα εγκληματολογικά εργαστήρια αποκαθίσταται ο σβησμένος σειριακός αριθμός και το όπλο συνδέεται αδιαμφισβήτητα με τη δολοφονία στα Πετράλωνα.

Η δίκη της «17Ν» εντάσσει επίσημα τη δολοφονία Μάτη στο επιχειρησιακό ιστορικό της οργάνωσης. Η υπόθεση καταγράφεται ως χαρακτηριστικό παράδειγμα της τακτικής του «αντάρτικου πόλης», όπου οι ένοπλες ληστείες λειτουργούσαν ως μέσο χρηματοδότησης μιας δράσης που προβαλλόταν ως πολιτική. Στον δημόσιο λόγο, η δολοφονία υπογραμμίζει το κόστος αυτής της πρακτικής και την ανθρώπινη διάσταση των θυμάτων της.

(Κεντρική φωτογραφία από δημοσίευμα της εποχής στην εφημερίδα Τα Νέα)

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

563: Εγκαινιάζεται για δεύτερη φορά ο ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, μετά τις σοβαρές ζημιές που είχε υποστεί από τον μεγάλο σεισμό του 558, ο οποίος είχε ρίξει τον κεντρικό τρούλο. Υπό την εποπτεία του αυτοκράτορα Ιουστινιανού και με νέα, τολμηρότερη αρχιτεκτονική λύση, ο ανακατασκευασμένος τρούλος υψώνεται ακόμη ψηλότερα, και ο ναός ξαναγίνεται το λαμπρότερο σύμβολο της βυζαντινής αυτοκρατορικής ισχύος και της ορθόδοξης λατρείας.

1144: Η Έδεσσα, πρωτεύουσα της πρώτης σταυροφορικής κομητείας, καταλαμβάνεται από τον Ιμαντεντίν Ζενγκί, γεγονός που συγκλονίζει τη χριστιανική Ευρώπη.

1500: Συμμαχικές δυνάμεις Βενετών και Ισπανών καταλαμβάνουν το κάστρο του Αγίου Γεωργίου στην Κεφαλονιά, κομβικό γεγονός για την ιστορία των Επτανήσων.

1777: Ο Τζέιμς Κουκ ανακαλύπτει το Κιριτιμάτι, το μεγαλύτερο κοραλλιογενές νησί στον κόσμο.

1800: Αποτυγχάνει απόπειρα δολοφονίας του Ναπολέοντα Βοναπάρτη στο Παρίσι.

1818: Ο Φραντς Γιόζεφ Γκρούμπερ συνθέτει το εμβληματικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι «Silent Night (Άγια Νύχτα)». Το έργο θα παρουσιαστεί δημόσια την επόμενη ημέρα και θα γίνει ένα από τα πιο αγαπημένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια παγκοσμίως.

1823: Ο λόρδος Βύρων φτάνει στο Μεσολόγγι, όπου οι Μεσολογγίτες τον υποδέχονται με ενθουσιασμό, αναγνωρίζοντάς τον ως σημαντικό υποστηρικτή του ελληνικού αγώνα για ανεξαρτησία.

1843: Στήνεται για πρώτη φορά σε ελληνικό σπίτι χριστουγεννιάτικο δέντρο. Το δέντρο κοσμεί το σπίτι του Ιωάννη Παπαρρηγόπουλου, γενικού Προξένου της Ρωσίας στην Αθήνα, φέρνοντας μια νέα παράδοση στη χώρα.

1865: Ιδρύεται στο Πουλάσκι του Τενεσί η Κου Κλουξ Κλαν, μια μυστική οργάνωση που αντιτίθεται στη φυλετική ισότητα, σηματοδοτώντας μια από τις πιο σκοτεινές περιόδους στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.

1906: Ο Ρέτζιναλντ Φέσεντεν πραγματοποιεί την πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή στην Ιστορία.

1914: Ανακωχή για τον εορτασμό των Χριστουγέννων πραγματοποιείται στο Δυτικό Μέτωπο κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι στρατιώτες από τις αντίπαλες πλευρές σταματούν τις εχθροπραξίες και ανταλλάσσουν ευχές και δώρα, σε ένα σπάνιο δείγμα ανθρωπιάς στον πόλεμο.

1940: Το υποβρύχιο Παπανικολής βυθίζει τρία ιταλικά οπλιταγωγά στα Στενά του Οτράντο, επιτυγχάνοντας μια σημαντική νίκη για την Ελλάδα κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο.

1960: Ο Μίκης Θεοδωράκης μελοποιεί το «Άξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη, ένα έργο που θα αναδειχθεί σε σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού και θα σημαδέψει την ελληνική μουσική και ποίηση.

1963: Εξαπλώνονται οι διακοινοτικές συγκρούσεις στην Κύπρο. Οι Ελληνοκύπριοι ανακαταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της Λευκωσίας και πολιορκούν την Ομορφίτα, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος Τζεμάλ Γκιουρσέλ απειλεί με μονομερή επέμβαση αν δεν δράσουν οι εγγυήτριες δυνάμεις.

1968: Το πλήρωμα του «Apollo 8» γίνεται το πρώτο που μπαίνει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατάκτηση του φεγγαριού.

1974: Ο κυκλώνας «Τράσυ» σαρώνει το Ντάργουιν της Αυστραλίας παραμονή Χριστουγέννων, καταστρέφοντας σχεδόν ολοκληρωτικά την πόλη, ισοπεδώνοντας χιλιάδες κτίρια και αφήνοντας δεκάδες νεκρούς και δεκάδες χιλιάδες άστεγους.

1984: Κατά τη διάρκεια ένοπλης ληστείας σε υποκατάστημα τράπεζας δολοφονείται από μέλη της οργάνωσης «17 Νοέμβρη» ο αστυφύλακας Χρήστος Μάτης, την ώρα που επιχειρεί να αποτρέψει τη ληστεία. Η δολοφονία του, εν ψυχρώ και εν ώρα υπηρεσίας, συγκλονίζει την κοινή γνώμη και καταγράφεται ως μία ακόμη αιματηρή ενέργεια της 17Ν στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, τροφοδοτώντας τον φόβο και τη συζήτηση για την έξαρση της πολιτικής τρομοκρατίας.

1989: Μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη» εισέρχονται κρυφά στο στρατόπεδο Συκουρίου της Λάρισας και αφαιρούν δεκάδες αντιαρματικές ρουκέτες, σε μια από τις μεγαλύτερες ληστείες οπλισμού στη δράση της οργάνωσης.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Ευγενία