Η καθιέρωση του Εθνικού Ύμνου της Ελλάδας το 1865 αφορά την επίσημη υιοθέτηση του ποιήματος «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού (1798-1857), με μουσική – μελοποίηση από τον μουσικοπαιδαγωγό Νικόλαο (Χαλκιόπουλο) Μάντζαρο (1795-1872).
Το Μάιο του 1823, όταν ο Διονύσιος Σολωμός, σε ηλικία μόλις 25 ετών, είδε από τη Ζάκυνθο τον άνισο αγώνα των κατοίκων της πόλης του Μεσολογγίου κατά των Οθωμανών, έγραψε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα τον «Ύμνο εις την Ελευθερίαν». Ο «Ύμνος» αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές με οκτασύλλαβους και επτασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους. Ο Σολωμός οραματιζόταν την ελευθερία του Έθνους και είχε ως στόχο να εξυψώσει το ηθικό των αγωνιστών.
Ο φίλος και δάσκαλος του ποιητή, Σπυρίδων Τρικούπης, όταν πήγαινε από τη Ζάκυνθο στη Ρούμελη, πήρε αντίγραφο του «Ύμνου» για να το δώσει στον ποιητή Λόρδο Μπάιρον. Πριν φτάσει όμως στο Μεσολόγγι ο μεγάλος φιλέλληνας είχε πεθάνει.
Το 1825 με τη συνδρομή του Τρικούπη ο «Ύμνος» τυπώθηκε στο τυπογραφείο του Δ. Μενεσθέως και με τη βοήθεια του Κοραή δημοσιεύτηκε στον Β’ τόμο των «Δημοτικών τραγουδιών της Νεώτερης Ελλάδας» και κατόπιν μοιράστηκε σε όλη την επαναστατημένη Ελλάδα. Μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες ξεσηκώνοντας την παγκόσμια κοινή γνώμη και ιδιαίτερα τον πνευματικό κόσμο, από τον Ουγκό μέχρι τον Λαμαρτίνο και τον Γκαίτε. Ο τελευταίος, δε, αποκάλεσε το Διονύσιο Σολωμό «Βύρωνα της Ανατολής».
Μετά τη γνωριμία του Μάντζαρου με τον Σολωμό, κύριο μέλημά του ήταν η μουσική απόδοση του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» αλλά και άλλων ποιημάτων του.
Ο Μάντζαρος μελοποίησε τον «Ύμνο» σε τρεις μορφές και τρεις περιόδους. Η πρώτη περίοδος μεταξύ του 1828-1830, η δεύτερη (ανέκδοτη) τελείωσε το 1844 και η τρίτη το 1861, μετά και την παρότρυνση του τότε Υπουργού των Στρατιωτικών.
Στις 4 Αυγούστου 1865 καθιερώθηκε επισήμως ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» ως Εθνικός Ύμνος από τον βασιλιά Γεώργιο Α’.
Πηγή: ΑΠΕ
