Σαν σήμερα 2 Μαΐου: «Δεν θα μας σκλαβώσετε» – Ο 17χρονος που στάθηκε μόνος μπροστά στους ναζί και έγινε ο πρώτος ήρωας της Αντίστασης

Στις 2 Μαΐου 1941, λίγες μόλις ημέρες μετά την είσοδο των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα, ο μαθητής Μαθιός Πόταγας θα γραφτεί στην ιστορία ως ο πρώτος αντιστασιακός της Κατοχής. Εκείνη την ημέρα, οι ναζί μπαίνουν στο χωριό του, τη Βυτίνα Αρκαδίας, και ο νεαρός αποφασίζει να τους αντιμετωπίσει, μόνος, χωρίς όπλο, μόνο με τα λόγια του.

Όταν βλέπει τα στρατεύματα να περνούν από τον κεντρικό δρόμο, στέκεται μπροστά τους και φωνάζει: «Σταθείτε! Δεν θα μας σκλαβώσετε! Είμαι εδώ μόνος, αλλά ολόκληρη η Ελλάδα ακολουθεί!»

Οι Γερμανοί στρατιώτες τον εκτελούν επί τόπου, με μια σφαίρα. Όμως δεν σταματούν εκεί. Με θηριωδία, του συνθλίβουν το κρανίο με τις μπότες τους, για να δώσουν ένα «μάθημα» στο χωριό. Ο θάνατός του είναι βίαιος, αλλά το μήνυμά του ισχυρότερο από κάθε βόμβα. Ο Πόταγας είχε μόλις δώσει το παράδειγμα της πρώτης πράξης αντίστασης, πριν καν οργανωθεί το αντάρτικο, πριν ακόμη κυκλοφορήσουν προκηρύξεις.

Η σιωπηλή τουρωδία που ένωσε ένα ολόκληρο χωριό

Οι κάτοικοι της Βυτίνας θρηνούν σιωπηλά. Κανείς δεν τολμά να αντιδράσει δημόσια. Όμως το παράδειγμα του Πόταγα διαδίδεται από στόμα σε στόμα. Μέσα σε λίγες μέρες, ολόκληρη η Πελοπόννησος γνωρίζει το όνομά του. Όχι γιατί ήταν ήρωας με στολή, αλλά γιατί ήταν ένα παιδί που δεν φοβήθηκε να υψώσει φωνή απέναντι στη φρίκη.

Χρόνια αργότερα, ιστορικοί θα καταγράψουν την πράξη του ως την πρώτη δημόσια μορφή αντίστασης κατά των ναζί σε ελληνικό έδαφος.

Ένας ήρωας χωρίς δόξα, μέχρι πρόσφατα

Για δεκαετίες, ο Μαθιός Πόταγας έμενε ένας «ξεχασμένος ήρωας» για την επίσημη ιστορία. Κάποιες αναφορές σε τοπικά χρονικά, ένα λιτό μνημείο στη Βυτίνα, και η αναγνώριση από κάποιους κύκλους της Αριστεράς ήταν ό,τι είχε απομείνει από τη θυσία του. Όμως τα τελευταία χρόνια, το όνομά του άρχισε να επανέρχεται στο προσκήνιο, ως σύμβολο αγνής, αυθόρμητης αντίστασης απέναντι στο σκοτάδι.

Το 2012, το όνομά του δόθηκε τιμητικά σε δρόμο της Βυτίνας. Μαθητές των σχολείων διαβάζουν σήμερα το μήνυμά του και στέκονται με σεβασμό μπροστά στην ιστορία του.

Όταν ένα παιδί θυμίζει τι σημαίνει ελευθερία

Η πράξη του Πόταγα δεν ήταν ούτε στρατηγική, ούτε οργανωμένη. Ήταν αυθόρμητη. Και ίσως ακριβώς γι’ αυτό είναι τόσο δυνατή και διαχρονική. Δεν είχε πολιτικό πρόσημο. Είχε μόνο πατριωτισμό και ηθική.

Μέσα από τα τελευταία του λόγια, ο Πόταγας φώναξε όχι μόνο στους στρατιώτες, αλλά και στην ίδια την Ιστορία: «Είμαι μόνος, αλλά ολόκληρη η Ελλάδα ακολουθεί».

Και πράγματι, μετά από εκείνον, η Ελλάδα ακολούθησε. Με αντίσταση, με απώλειες, με ελπίδα. Ο Μαθιός Πόταγας άνοιξε αυτόν τον δρόμο. Όχι ως πολεμιστής. Αλλά ως άνθρωπος με πυρήνα την αξιοπρέπεια.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1519: Πεθαίνει ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ιταλός ζωγράφος, γλύπτης, επιστήμονας και εφευρέτης. Η πολυσχιδής ιδιοφυΐα του τον καθιερώνει ως τον κατεξοχήν αναγεννησιακό άνθρωπο.

1559: Ο Τζον Νοξ επιστρέφει από την εξορία στη Σκωτία για να ηγηθεί της Μεταρρύθμισης, καθιερώνοντας τον πρεσβυτεριανισμό στη χώρα.

1808: Ξεσπά ο Πόλεμος της Ιβηρικής Χερσονήσου, όταν ο λαός της Μαδρίτης εξεγείρεται κατά της γαλλικής κατοχής. Ο Γκόγια απαθανατίζει την αντίσταση στον πίνακα Η 2α Μαΐου 1808.

1824: Η σορός του Λόρδου Βύρωνα, μαζί με την καρδιά και τον εγκέφαλό του, μεταφέρεται στη Ζάκυνθο. Η κίνηση αυτή συμβολίζει τον βαθύ δεσμό του φιλέλληνα ποιητή με την Ελλάδα.

1893: Διοργανώνεται στο Παναθηναϊκό Στάδιο το πρώτο συλλαλητήριο για την Πρωτομαγιά από Έλληνες σοσιαλιστές. Ο Πλάτων Δρακούλης εμπνέει το πλήθος με την ομιλία του.

1919: Η 1η μεραρχία του Ελληνικού Στρατού αποβιβάζεται στη Σμύρνη, σηματοδοτώντας την έναρξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Ο ελληνισμός υποδέχεται ενθουσιωδώς τα στρατεύματα.

1940: Ματαιώνονται οριστικά οι Ολυμπιακοί Αγώνες λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Είχαν αρχικά προγραμματιστεί για το Τόκιο και αργότερα το Ελσίνκι.

1941: Πεθαίνει η Πηνελόπη Δέλτα, κορυφαία Ελληνίδα συγγραφέας, πέντε ημέρες μετά την εισβολή των Γερμανών στην Αθήνα. Αυτοκτονεί με δηλητήριο, σε μια πράξη εθνικής θλίψης.

1941: Ο 17χρονος Μαθιός Πόταγας εκτελείται από τους ναζί στη Βυτίνα, ως ο πρώτος αντιστασιακός του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα. Τα λόγια του στους στρατιώτες έχουν περάσει στην Ιστορία.

1945: Η Σοβιετική Ένωση ανακοινώνει την πτώση του Βερολίνου. Η κόκκινη σημαία κυματίζει στον Ράιχσταγκ, προμηνύοντας το τέλος του πολέμου στην Ευρώπη.

1949: Ο Άρθουρ Μίλερ τιμάται με Πούλιτζερ για το έργο του Ο Θάνατος του Εμποράκου, ένα διαχρονικό δράμα για τον αμερικανικό όνειρο.

1955: Ο Τένεσι Ουίλιαμς βραβεύεται με Πούλιτζερ για το εμβληματικό θεατρικό έργο Λυσσασμένη Γάτα, που αποκαλύπτει τις σκοτεινές πλευρές της οικογένειας και του πόθου.

1966: Ο μηχανικός Τζέιμς Γκουντφέλοου πατεντάρει την τεχνολογία PIN, που άλλαξε την ασφάλεια των τραπεζικών συναλλαγών παγκοσμίως.

1969: Το υπερωκεάνιο Queen Elizabeth II ξεκινά το παρθενικό του ταξίδι από τη Βρετανία προς τη Νέα Υόρκη, εντυπωσιάζοντας με τη χλιδή και την τεχνολογία του.

1976: Οι τρόφιμοι του Οίκου Τυφλών καταλαμβάνουν το ίδρυμα στην Καλλιθέα, σε μια ιστορική εξέγερση του αναπηρικού κινήματος στην Ελλάδα. Πρωτοστατεί ο νεαρός Παναγιώτης Κουρουμπλής, μετέπειτα πολιτικός και υπουργός, διεκδικώντας ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, συμμετοχή στη διοίκηση του ιδρύματος και ίσα δικαιώματα για τα άτομα με αναπηρία. Η κατάληψη διαρκεί 11 ημέρες και καταγράφεται ως ο πρώτος οργανωμένος αγώνας αυτοεκπροσώπησης των ανθρώπων με αναπηρία στη χώρα.

1977: Ο Γιάννης Ρίτσος τιμάται με το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη, επιβεβαιώνοντας το διεθνές εκτόπισμα της ποίησής του.

1995: Ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ απευθύνεται με επιστολή προς τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, χαρακτηρίζοντας το σχίσμα ιστορικό λάθος και προτείνοντας συμφιλίωση.

1997: Ο Τόνι Μπλερ αναλαμβάνει πρωθυπουργός της Βρετανίας. Είναι ο νεότερος πρωθυπουργός της χώρας από το 1812, εγκαινιάζοντας την εποχή του New Labour.

1998: Ιδρύεται στις Βρυξέλλες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με στόχο την εφαρμογή της ενιαίας νομισματικής πολιτικής της Ε.Ε.

2010: Ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανακοινώνει νέα σκληρά μέτρα λιτότητας. Το Eurogroup εγκρίνει την οικονομική βοήθεια των 110 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα, εγκαινιάζοντας την εποχή των Μνημονίων.

2011: Οι ΗΠΑ ανακοινώνουν την εκτέλεση του Οσάμα Μπιν Λάντεν, ηγέτη της Αλ Κάιντα, στο Πακιστάν. Το γεγονός σηματοδοτεί την κορύφωση του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας».

2008: Ο κυκλώνας Ναργκίς σαρώνει τη Μιανμάρ, προκαλώντας τον θάνατο πάνω από 130.000 ανθρώπων και μία από τις χειρότερες φυσικές καταστροφές της δεκαετίας.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Αυγερινός, Έσπερος, Ματρώνα, Αλήθεια

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Διεθνής Ημέρα της Τούμπας
Παγκόσμια Ημέρα Τόνου
Παγκόσμια Ημέρα των Blogger